W imieniu Ministerstwa Zdrowia, Aleksander Sopliński, podsekretarz stanu poinformował, iż ponieważ zapis pkt 5 rozporządzenia w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, wprowadzający obowiązek kierowania na badania lekarskie wszystkich pracowników kierujących pojazdami w ramach obowiązków służbowych, które są przedmiotem wielu wystąpień różnych podmiotów (głównie pracodawców), podnoszących kontrowersyjność tego przepisu, zostanie on prawdopodobnie usunięty z tekstu przygotowywanego nowego rozporządzenia, jakie będzie wydane na podstawie ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. Nr 30, poz. 151, z późn. zm.).
Interpelacja (nr 3791)
do ministra zdrowia
w sprawie badania pracowników kierujących pojazdami w ramach obowiązków służbowych
Z dniem 29 czerwca 2011 r. w rozporządzeniu ministra zdrowia z dnia 7 stycznia 2004 r. w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami dodany został przypis § 4 ust. 4 pkt 5. Wprowadza on obowiązek skierowania pracowników posiadających prawo jazdy kategorii A, A1, B, B!, B+ E oraz T, kierujących pojazdami w ramach obowiązków służbowych w celu wykonania konsultacji okulistycznej oraz przeprowadzenia badania oceniającego widzenie zmierzchowe i zjawisko olśnienia.
Tym samym pracownicy, którzy kierują pojazdami, m.in. motocyklem oraz pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t w zakresie obowiązków pracowniczych powinni przejść badania okulistyczne oraz badania oceniające widzenie zmierzchowe i zjawisko olśnienia. Pracodawca powinien odnotować w skierowaniu na badania profilaktyczne, że pracownik będzie kierował pojazdem w ramach obowiązków służbowych.
Z interpretacji prawnej wynika, że bez znaczenia pozostaje fakt, czy pracownik będzie wykonywał swoje obowiązki pracownicze przy wykorzystaniu pojazdu należącego do pracodawcy w oparciu o polecenie wyjazdu służbowego tzw. delegację czy pojazdu prywatnego wykorzystywanego do celów służbowych na podstawie umowy na wykorzystywanie samochodu prywatnego do celów służbowych. Zatem stosowanie przepisów rozporządzenia dotyczy nie tylko pracodawców zatrudniających kierowców, ale także tych, którzy polecają swoim pracownikom kierowanie pojazdami w ramach wykonywanych zadań służbowych. Powyższe potwierdza także stanowisko Ministerstwa Zdrowia z dnia 28 czerwca 2011 r. w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami (znak: MZ -BP-P-0620-6142-2/OG/11). Podkreślono w nim, że obowiązek poddania się wyżej wymienionym badaniom dotyczy także pracowników, którzy poza zadaniami wykonywanymi w ramach stosunku pracy, nawet sporadycznie prowadzą pojazd w ramach obowiązków służbowych. Pytanie dotyczy zasadności takiego przepisu stanowiącego typową barierę biurokratyczną i kosztotwórczą. Przepis ten zmusza wszystkich pracodawców i samych siebie do kierowania na specjalistyczne badania lekarskie, pomimo że nie wykonują typowo zawodu kierowcy. Przepis ten naraża wszystkie zakłady pracy na ponoszenie dodatkowych kosztów przeprowadzania specjalistycznych badań lekarskich. Jeśli takie zobowiązanie dotyczy osób wykonujących sporadycznie kierowanie pojazdami w ramach delegacji, to trudno przewidzieć w danym przedsiębiorstwie, kto i kiedy może otrzymać delegacje wyjazdu. W związku z czym oznacza to, że pracodawca powinien na zapas skierować część zatrudnionych na takie badania, ponosząc zbędne koszty.
W związku powyższym zwracam się do Pana Ministra z zapytaniem: Co resort zdrowia zamierza zrobić w kwestii zapisów rozporządzenia?
Z poważaniem
Poseł Eugeniusz Tomasz Grzeszczak
Słupca, dnia 2 kwietnia 2012 r.
ODPOWIEDŹ NA INTERPELACJĘ:
Szanowny Panie Marszałku! W związku z interpelacją złożoną przez pana posła Eugeniusza Grzeszczaka w sprawie nowelizacji rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 7 stycznia 2004 r. w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. Nr 2, poz. 15, z późn. zm.) uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
W ramach przedmiotowej nowelizacji ww. rozporządzenia do § 4 w ust. 4 wprowadzono dodatkowy pkt 5, w myśl którego konsultacja okulistyczna oraz przeprowadzenie badania oceniającego widzenie zmierzchowe i zjawisko olśnienia jest obligatoryjne w odniesieniu do osoby posiadającej prawo jazdy kategorii A, A1, B, B1, B+E, T, kierującej pojazdem w ramach obowiązków służbowych. Pragnę jednakże nadmienić, że od 30 czerwca 1996 r. obowiązuje przepis zawarty w załączniku nr 1 pn. “Wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników” w lp. V pkt 2 rozporządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332, z późn. zm.), zgodnie z którym przy każdym badaniu kwalifikacyjnym do zatrudnienia na stanowisku, w którym ma miejsce praca z użyciem samochodu służbowego, obowiązują konsultacje: okulistyczna i neurologiczna oraz test sprawności psychoruchowej wykonywany przez psychologa.
Ponieważ zapisy cytowanego wyżej pkt 5 są przedmiotem wielu wystąpień różnych podmiotów (głównie pracodawców), podnoszących kontrowersyjność tego przepisu, zostanie on prawdopodobnie usunięty z tekstu przygotowywanego nowego rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, jakie będzie wydane na podstawie ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. Nr 30, poz. 151, z późn. zm.).
Z poważaniem