Sejmowa Komisja Polityki Społecznej i Rodziny rozpatrzyła sprawozdanie zawierające poprawki swojej podkomisji nadzwyczajnej do projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (druk 3897). Sprawozdawcą podkomisji była poseł Teresa Piotrowska. Zmiany dotyczą przepisów, które pozwalają zatrzymać prawo jazdy kierowcom, a jednocześnie rodzicom niepłacącym alimentów (dłużej niż 6 miesięcy). Przypomnijmy – we wrześniu 2009 r. Trybunał Konstytucyjny uznał obowiązującą procedurę zatrzymywania uprawnień za niezgodną z Konstytucją (sprzeczność z konstytucyjną zasadą proporcjonalności między celem a środkami proponowanymi, by ten cel osiągnąć). Wówczas też sądy na podstawie wyroku TK zaczęły nakazywać zwrot dokumentów. Projekt właśnie dostosowuje przepisy do orzeczeń TK (zatrzymanie prawa jazdy wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach, wprowadzenie trybu odwoławczego). Dzisiaj niestety istnieje duże prawdopodobieństwo, iż w związku z upływającą VI kadencją Sejmu parlament nie uchwali noweli przed wyborami.
Posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (fragmenty) - Poseł Teresa Piotrowska (PO): Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, podkomisja nadzwyczajna, podczas posiedzenia w dniu 12 lipca bieżącego roku, rozpatrzyła projekt i przedkłada Wysokiej Komisji sprawozdanie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, druk nr 3897.
Zaproponowane w tym projekcie zmiany dotyczyły m. in. art. 3, tj. znowelizowanej ustawy o świadczeniach rodzinnych, który to artykuł dotyczy pojęcia dochodu uprawniającego do świadczeń rodzinnych, określenia sposobu ustalania świadczenia oraz przesłanek utraty i uzyskania dochodu.
W stosunku do przedłożenia rządowego podkomisja nadzwyczajna przyjęła poprawkę, która dostosowuje projekt tego przedłożenia do zmian wprowadzonych ustawą z dnia 18 marca 2011 roku o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym. Ustawa ta wchodzi w życie w dniu 1 października 2011 roku.
Podkomisja nadzwyczajna przyjęła również poprawkę do art. 9 ust. 9. W art. 15b ust. 7 jednoznacznie wskazuje się, że zaświadczenia do ZUS, pozostawania pod opieką zdrowotną w czasie ciąży, nie żąda się od osób, które przysposobiły dziecko. Zlikwiduje to, tym samym, obowiązujący w tej sprawie absurd.
W art. 17, dotyczącym świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, przedłożenie rządowe proponuje wprowadzenie dodatkowego warunku w stosunku do innych osób, poza ojcem lub matką, na których – zgodnie z przepisami ustawy z 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - ciąży obowiązek alimentacyjny. Warunek ten polega na uzależnieniu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego od zdolności do samodzielnej egzystencji. Oznacza to, że osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności nie będą mogły skorzystać z tego świadczenia. Ma to na celu wykluczenie pobierania fikcyjnego świadczenia pielęgnacyjnego przez dalszych członków rodziny, którzy de facto nie są w stanie sprawować opieki nad osobą niepełnosprawną, gdyż sami wymagają pomocy osoby trzeciej.
W art. 17 ust. 5 rząd zaproponował pozbawienie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego osoby, która ma ustalone prawo do renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka, przyznanej przy zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, a także uniemożliwienie otrzymania więcej niż jednego świadczenia pielęgnacyjnego w rodzinie oraz uniemożliwienie otrzymywania z tytułu opieki nad daną osobą więcej, niż jednego świadczenia pielęgnacyjnego.
W tymże art. 17 podkomisja nadzwyczajna przyjęła poprawkę, zaproponowaną przez panią poseł Annę Bańkowską, w której zaproponowano zmiany w art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a. Zmiany te pozwalają na przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego w przypadku, gdy osoba sprawuje opiekę nad osobą niepełnosprawną pozostającą w związku małżeńskim.
Podkomisja zaproponowała również dwie poprawki do art. 1 pkt 5 przedłożenia rządowego, które dostosowują projekt ustawy do zmian wprowadzonych ustawą o ograniczeniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców. Ta ustawa weszła w życie w dniu 1 lipca 2011 roku.
Proponowane zmiany przedłożenia rządowego dotyczą również ustawy z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Podkomisja nadzwyczajna zaproponowała w tym zakresie 6 poprawek, m.in. zmianę definicji dochodu rodziny, ze względu na zmianę tej definicji w ustawie o świadczeniach rodzinnych.
Zaproponowaliśmy w art. 2 pkt 7 lit. d doprecyzowania dotyczące nienależnie pobranych świadczeń Funduszu Alimentacyjnego w sytuacji, gdy osoba otrzymała alimenty niezgodne z kolejnością określoną w art. 28 ustawy.
W związku wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 23 lipca 2010 roku, w którym został uznany za niezgodny z Konstytucją RP art. 10 ust. 2 pkt 2 ustawy, osoba pełnoletnia, która posiada dziecko, stała się uprawniona także do świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego, na siebie. Konieczne jest więc uchylenie lit. c w art. 2 pkt 12, co pozwoli na właściwe ustalenie składu rodziny.
W art. 2 podkomisja przyjęła również dwie poprawki, dostosowujące projekt ustawy do zmian wprowadzonych ustawą o ograniczeniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców.
Mając na uwadze, że wyrok sądu – ustalającego alimenty z urzędu – opatrzony jest klauzulą wykonalności i może być on poddany egzekucji bez oczekiwania na moment, kiedy wyrok ten stanie się prawomocny, należy wskazać, że zainteresowana osoba jest obowiązana dołączyć do wniosku odpis orzeczenia sądu podlegającego wykonaniu, co zaproponowaliśmy w art. 2 pkt 8, po lit. a.
W art. 5 ust. 6 podkomisja proponuje, by uchylenie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy mogło mieć miejsce, gdy ustanie przyczyna zatrzymania prawa jazdy, a dłużnik alimentacyjny przez ostatnie 6 miesięcy będzie wywiązywał się, w każdym miesiącu, ze zobowiązań alimentacyjnych, w kwocie nie niższej niż 50% bieżąco ustalonych alimentów.
Propozycja rządowa wynosiła 30%. Po dyskusji, podkreślaniu ogromnych problemów, na jakie napotyka ściąganie od dłużników kwot należnych alimentów, członkowie podkomisji zaproponowali 50%.
Podkomisja zaproponowała również zmianę daty wejścia w życie zaproponowanych przepisów.
W imieniu członków podkomisji nadzwyczajnej uprzejmie proszę Wysoką Komisję o przyjęcie i rozpatrzenie sprawozdania.
