Kolejną interpelację (nr 18113) w sprawie braku odpowiednich przepisów przejściowych w ustawie o kierujących pojazdami złożył poseł Jerzy Szmit (pełen tekst poniżej), a dotyczących wieku minimalnego dla uzyskania prawa jazdy kategorii C, C+E, D1 i D1+E. W imieniu ministerstwa transportu, Zbigniew Rynasiewicz, sekretarz stanu odpowiedział (pełen tekst poniżej), iż resort nie przewiduje wprowadzenia okresu przejściowego, umożliwiającego zdawanie egzaminu państwowego na zasadach obowiązujących przed 19 stycznia 2013 r. Należy wskazać, że ze względu na konieczność zachowania zgodności polskich przepisów z przepisami Unii Europejskiej nie jest możliwe dokonanie zmian w ustawie o kierujących pojazdami w zakresie obniżenia wymagań dotyczących wieku dla osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami – uzasadniał.
Interpelacja (nr 18113)
do ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej
w sprawie braku odpowiednich przepisów przejściowych w ustawie o kierujących pojazdami
Szanowny Panie Ministrze! Dnia 19 stycznia 2013 r. weszły w życie nowe przepisy ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2011 r. Nr 30, poz. 151) dotyczące m.in. wymaganego minimalnego wieku do kierowania pojazdami. Szczególnie istotną kwestią jest tu podniesienie minimalnego wieku do uzyskania prawa jazdy kategorii C, C+E, D1 i D1+E z 18 na 21 lat na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 6 ustawy, co spowodowało szereg problemów zasygnalizowanych mi przez obywateli. Według art. 134 ustawy “szkolenie osób ubiegających się o wydanie prawa jazdy prowadzone w dniu wejścia w życie ustawy w formie kursu lub zajęć szkolnych jest kontynuowane na podstawie dotychczasowych przepisów”. Jednak osobom, które przed wejściem w życie nowych przepisów miały ukończone 18 lat, a nie miały ukończonych 21 lat, nie pozwolono ukończyć kursu czy podejść do egzaminów na podstawie przepisów obowiązujących do 19 stycznia 2013 r., tłumacząc to brakiem minimalnego wieku. W konsekwencji wiele osób dopiero po ukończeniu 21 będzie mogło ukończyć kurs, niektórzy nawet zaczynać go od początku czy kupować dodatkowo płatne godziny jazdy (zwłaszcza osoby będące obecnie w wieku ok. 18 lat). Ta sytuacja jest uciążliwa także dla osób, które ukończyły kurs i zdały egzamin teoretyczny, ale nie zdążyły zdać egzaminu praktycznego. Ze względu na fakt, że jest on ważny tylko pół roku, osoby, które ukończą 21 lat po upływie tego okresu, będą musiały powtarzać go, co wiąże się z dodatkowymi kosztami. W przypadku osób poniżej 21 lat nie ma więc zastosowania art. 134 ustawy umożliwiający kontynuowanie kursu na dotychczasowych zasadach. Jednocześnie tę kwestię podjęła pani Irena Lipowicz, rzecznik praw obywatelskich, która na skutek złożonych skarg obywateli dnia 12 marca 2013 r. skierowała pismo do Pana Ministra z prośbą o zajęcie stanowiska (sygn. RPO-715580-V/12).
W związku z powyższym kieruję do Pana Ministra następujące pytania:
1.Czy Pan Minister przewiduje podjęcie działań legislacyjnych związanych z odpowiednimi przepisami przejściowymi, aby wprowadzenie nowych przepisów prawa nie było tak dotkliwe dla obywateli?
2.Czy jest możliwe tak skonstruowanie przepisów, aby osoby, do których odnosi się interpelacja, będące w trakcie kursu miały możliwość jego ukończenia i zdawania egzaminów na podstawie wcześniej obowiązujących przepisów, a jedynie prawo jazdy odebrały po ukończeniu minimalnego wieku do uzyskania prawa jazdy?
Poseł Jerzy Szmit
Warszawa, dnia 21 maja 2013 r.
ODPOWIEDŹ NA INTERPELACJĘ nr 18113
Szanowna Pani Marszałek! Odpowiadając na pismo, nr SPS-023-18113/13, przekazujące interpelację posła Jerzego Szmita w sprawie braku odpowiednich przepisów przejściowych w ustawie o kierujących pojazdami, przedstawiam następujące stanowisko.
W dniu 19 stycznia 2013 r., po ponad dwuletnim vacatio legis, weszły w życie przepisy ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami. Ustawa wdrożyła do prawa polskiego postanowienia dyrektywy 2006/126/WE w sprawie praw jazdy. Jedną ze zmian wprowadzonych ww. ustawą, wynikającą bezpośrednio z postanowień przedmiotowej dyrektywy, jest zmiana dotycząca wieku minimalnego wymaganego do uzyskania prawa jazdy m.in. kategorii C i C+E oraz D i D+E.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 6 i 7b ustawy o kierujących pojazdami wiek minimalny do uzyskania prawa jazdy kategorii C i C+E wynosi 21 lat, a dla prawa jazdy kategorii D i D+E wynosi 24 lata. Przepisy ww. dyrektywy 2006/126/WE nałożyły na kraje członkowskie Unii Europejskiej obowiązek wdrożenia do prawa krajowego i stosowania przedmiotowych przepisów od dnia 19 stycznia 2013 r. Zgodnie z uchwalonym w dniu 5 stycznia 2011 r. tekstem ww. ustawy termin jej wejścia w życie został określony na rok od dnia ogłoszenia, czyli na 14 lutego 2012 r. W odniesieniu do przepisów dotyczących wieku osób uzyskujących poszczególne uprawnienia do kierowania pojazdami termin ten został określony na 19 stycznia 2013 r. Oznacza to, że był przewidziany prawie roczny okres przejściowy dla wszystkich, którzy chcieli uzyskać prawo jazdy przedmiotowych kategorii. Przesunięcie wejścia w życie przepisów ustawy o kierujących pojazdami ustawą z dnia 13 stycznia 2012 r. spowodowało, że większość przepisów ustawy o kierujących pojazdami weszło w życie w dniu 19 stycznia 2013 r. Ze względu na konieczność stosowania przepisów prawa UE od tej daty wprowadzenie dalszych okresów przejściowych nie było możliwe. Niewłaściwe wdrożenie prawa UE, w tym ustalenie np. niższego niż w tych przepisach wieku dla uzyskania prawa jazdy kategorii C, D, po 18 stycznia 2013 r. spowodowałoby, że obywatele polscy spotkaliby się z odmową uznania ich uprawnień do kierowania pojazdami poza granicami Polski.
Jednocześnie należy zaznaczyć, że w przypadku osób ubiegających się po dniu 18 stycznia 2013 r. o wydanie uprawnienia do kierowania pojazdami w zakresie prawa jazdy kategorii C i C+E oraz D i D+E, które uzyskały pozytywny wynik egzaminu przed tą datą lub w tym czasie były w trakcie szkolenia i nie spełniają obecnie wymogu wieku minimalnego dla przedmiotowych kategorii prawa jazdy, możliwe jest otrzymanie prawa jazdy przedmiotowych kategorii po wcześniejszym uzyskaniu kwalifikacji wstępnej. Możliwość ta wynika z przepisu art. 9 ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o kierujących pojazdami, zgodnie z którym dla osób, które uzyskały kwalifikację wstępną określoną w przepisach rozdziału 7a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, minimalny wiek do kierowania pojazdami określonymi w prawie jazdy kategorii C i C+E oraz D i D+E wynosi odpowiednio 18 lat i 21 lat.
Należy wskazać, że zgodnie z ustawą o transporcie drogowym uzyskanie kwalifikacji wstępnej jest wymagane do wykonywania zawodu kierowcy w zakresie przewozu rzeczy (prawo jazdy kategorii C, C+E) i osób (prawo jazdy kategorii D i D+E), dlatego też w ocenie resortu, pomimo wejścia w życie przepisów ustawy o kierujących pojazdami, utrzymano analogiczne do dotychczasowych warunki uzyskania uprawnień do kierowania pojazdami, jakie musi spełnić osoba zamierzająca pracować na stanowisku kierowcy wykonującego przewozy drogowe osób lub rzeczy.
Przedstawiając powyższe, należy wskazać, że ze względu na konieczność zachowania zgodności polskich przepisów z przepisami Unii Europejskiej nie jest możliwe dokonanie zmian w ustawie o kierujących pojazdami w zakresie obniżenia wymagań dotyczących wieku dla osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami. W związku z powyższym nie planuje się wprowadzania okresu przejściowego, umożliwiającego zdawanie egzaminu państwowego na zasadach obowiązujących przed 19 stycznia 2013 r.
Z poważaniem
