(514-35 fot. L-INSTRUKTOR)
W sprawie zasad uzyskiwania uprawnień do kierowania pojazdami do ministra infrastruktury i rozwoju zapytania zaadresowała Anna Nemś (interpelacja nr 30319). Myślą wiodącą interpelacji jest konieczność poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Analizując zmieniony od 2013 r. egzamin teoretyczny poslanka mówi o “niewłaściwej konstrukcji pytań egzaminacyjnych”. Na jedno z pytań, tu o to czy przywołana “konstrukcja pytań” jest właściwa odpowiedział sekretarz stanu Zbigniew Rynasiewicz (fot.). Odnosząc się do pytań dotyczących części teoretycznej egzaminu państwowego na prawo jazdy, a w szczególności do konstrukcji pytań egzaminacyjnych pragnę wskazać, że budowa stosowanych obecnie pytań egzaminacyjnych została zdeterminowania przepisami art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami - informował. Szczegółowo wyjaśnił dalej jakie to zakresy pytań. Wskazał także, że zakres niezbędnej wiedzy sprawdzanej podczas egzaminu państwowego na prawo jazdy określają przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2006/126/WE w sprawie praw jazdy. Podsumowując wskazał: “w mojej ocenie obecny kształt części teoretycznej egzaminu państwowego na prawo jazdy przyczynił się pozytywnie do zmiany sposobu przygotowywania się kandydatów na kierowców do egzaminu. Do czasu wejścia w życie tych przepisów większość kandydatów na kierowców uczyła się pytań egzaminacyjnych na pamięć niejednokrotnie nie rozumiejąc znaczenia przepisów ruchu drogowego. Obecnie ze względu na zmienioną konstrukcje pytań i zwiększoną liczbę pytań stosowanych na egzaminie kandydaci na kierowców wrócili do nauki przepisów ruchu drogowego co powinno przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce”. Rynasiewicz posłużył się tutaj także interesującą statystyką. Poinformował, iż po znanym załamaniu zdawalności części teoretycznej egzaminu na prawo jazdy, dzisiaj te statystyki osiągają blisko 50%. I co najistotniejsze zaobserwowani, znaczną poprawę wiedzy kandydatów na kierowców przystępujących do omawianej części egzaminu. Taka statystyka wszystkich nas cieszy.
Interpelacja nr 30319
do ministra infrastruktury i rozwoju
w sprawie zasad uzyskania uprawnień do kierowania pojazdami
Szanowna Pani Minister! W ciągu ostatnich kilku nastąpiło wiele istotnych zmian dotyczących zasad uzyskania uprawnień do kierowania pojazdami. Celem wprowadzanych zmian było między innymi podjęcie niezbędnych działań mających na celu poprawę bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. Zaznaczyć przy tym należy, iż bardzo duży odsetek wypadków drogowych spowodowany jest przez młodych i niedoświadczonych kierowców. Stworzenie odpowiedniego cyklu szkoleń obejmującego zdobycie niezbędnych umiejętności praktycznych oraz wiedzy powinno poprawić bezpieczeństwo na drogach.
W 2013 wprowadzone zostały zmiany w zakresie egzaminu teoretycznego. Zdawalność testu w pewnych okresach wynosiła około 12%. Z informacji podanych publicznie przez Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego wynika, iż obecnie pozytywny wynik z egzaminu testowego uzyskuje około 35% ubiegających się o prawo jazdy. W katalogu generowanych pytań znajdują się zagadnienia, które jak podnoszą egzaminatorzy, w żaden sposób nie odnoszą się do bezpieczeństwa, a dotyczą np. wymiarów tablic rejestracyjnych lub podmiotów uprawnionych do wydania międzynarodowego prawa jazdy. Ponadto z rozwiązaniem takiego testu problemy mają także doświadczeni kierowcy. Podnoszone są argumenty związane z niewłaściwą konstrukcją pytań egzaminacyjnych.
Zmiany mające na celu poprawę bezpieczeństwa, które wejdą w życie w styczniu 2015 roku dotyczyć będą tzw. ekojazdy. Egzaminator będzie dokonywał subiektywnej oceny związanej ze zdobyciem umiejętności przez kandydata. Polskie Towarzystwo Kierowców stwierdza, że wprowadzone kryterium nie będzie właściwe i nie będzie w żaden sposób wpływać na poprawę bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. Ponadto środowisko kierowców twierdzi, że nie jest możliwe zdobycie podczas kursu na prawo jazdy umiejętności związanych z adekwatną do prędkości zmianą biegów oraz hamowaniem silnikiem.
Zaznaczymy, że szkolenie przyszłych kierowców powinno w maksymalny sposób przygotować ich do samodzielnego prowadzenia pojazdu. Niezwykle istotne jest także bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego.
Mając na uwadze powyższe, zwracamy się z prośbą do Pani Minister o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:
1.Jakie jest stanowisko Pani Minister w przedmiocie interpelacji?
2.Czy w ocenie Pani Minister konieczne jest wprowadzenie do egzaminu praktycznego umiejętności związanych z adekwatną do prędkości zmianą biegów?
3.Czy w ocenie Pani Minister wprowadzenie subiektywnego kryterium stwierdzającego zdobycie przez egzaminowanego umiejętności jazdy ekologicznej jest właściwe?
4.Czy zmiany w zakresie egzaminowania, które zaczną obowiązywać w 2015 roku są konieczne i przyczynią się do poprawy bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego?
5.Czy w ocenie Pani Minister konstrukcja pytań zawartych w egzaminie teoretycznym jest właściwa?
6.Jakie działania w zakresie poprawy bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego oraz zdobycia niezbędnych umiejętności do samodzielnego prowadzenia pojazdów ma zamiar podjąć Pani Minister?
Odpowiedź na interpelację nr 30319
w sprawie zasad uzyskania uprawnień do kierowania pojazdami
odpowiadając na interpelację poseł Anny Nemś w sprawie zasad uzyskiwania uprawnień do kierowania pojazdami nr 30319 przekazaną drogą elektroniczną w dniu 15 stycznia 2015 r. przedstawiam następującą informację.
Odnosząc się do pytań dotyczących wprowadzenia sprawdzenia na egzaminie państwowym na prawo jazdy umiejętności energooszczędnej jazdy uprzejmie informuję, że zadanie to zostało wprowadzone w związku z koniecznością implementacji do prawa polskiego dyrektywy Komisji nr 2012/36/UE zmieniającej dyrektywę 2006/126/WE w sprawie praw jazdy. Do egzaminu państwowego wprowadzono dwa proste zadania egzaminacyjne z jasno określonymi kryteriami oceny. Są to:
|
25 |
Zmiana biegów właściwa dla energooszczędnej jazdy (dotyczy wyłącznie egzaminu państwowego przeprowadzanego w zakresie prawa jazdy kategorii B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E.); w zakresie prawa jazdy kategorii B i B+E osoba egzaminowana powinna dokonywać zmiany biegu na wyższy w momencie kiedy silnik osiągnie od 1800 do 2600 obrotów na minutę, a pierwsze cztery biegi powinny być włączone zanim pojazd osiągnie 50 km/h; w zakresie pozostałych kategorii prawa jazdy osoba egzaminowana powinna utrzymywać prędkość obrotową silnika w zakresie zielonego pola pracy oznaczonego na obrotomierzu pojazdu egzaminacyjnego |
|
26 |
Korzystanie z momentu obrotowego silnika podczas hamowania -stosowanie hamowania silnikiem (dotyczy wyłącznie egzaminu państwowego przeprowadzanego w zakresie prawa jazdy kategorii B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D i D+E.) |
W mojej ocenie są to dwa najprostsze z możliwych zadań pozwalające na sprawdzenie umiejętności jazdy energooszczędnej. Zakres możliwej zmiany biegów jest na tyle elastyczny, że nie wymusza ciągłego spoglądania na obrotomierz. Dodatkowo należy wskazać, że duża liczba nowoczesnych samochodów zawiera w standardzie wskaźnik zmiany biegów na wyższy lub niższy pozwalający na utrzymanie energooszczędnej jazdy. Wskazania tych wskaźników odpowiadają ww. zadaniom egzaminacyjnym.
Odnosząc się do pytań dotyczących części teoretycznej egzaminu państwowego na prawo jazdy, a w szczególności do konstrukcji pytań egzaminacyjnych pragnę wskazać, że budowa stosowanych obecnie pytań egzaminacyjnych została zdeterminowania przepisami art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami. W przepisie tym określono, że część teoretyczną egzaminu państwowego na prawo jazdy przeprowadza się w formie testów jednokrotnego wyboru z pytaniami generowanymi w czasie rzeczywistym za pomocą techniki informatycznej. Mając na względzie brzmienie przedmiotowego przepisu minister właściwy ds. transportu określił w rozporządzeniu z dnia 13 lipca 2012 r. w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach (Dz. U. z 2012 r. poz. 995 z późn. zm.) szczegółową budowę każdego z pytań egzaminacyjnych. Każdej osobie egzaminowanej w ramach części teoretycznej egzaminu państwowego zadaje się 32 pytania w tym:
1. 20 pytań z wiedzy podstawowej, w tym:
10 pytań o wysokim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego,
6 pytań o średnim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego,
4 pytania o niskim znaczeniu dla bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego;
2. 12 pytań z wiedzy specjalistycznej w zakresie poszczególnych kategorii prawa jazdy lub pozwolenia, w tym:
6 pytań o wysokim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego,
4 pytania o średnim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego,
2 pytania o niskim znaczeniu dla bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego.
Każde pytanie zawiera tylko jedną prawidłową odpowiedź oraz przypisaną liczbę punktów za udzielenie prawidłowej odpowiedzi, o następującej wartości:
3 punkty - pytanie o wysokim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego,
2 punkty - pytanie o średnim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego,
1 punkt - pytanie o niskim znaczeniu dla bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego.
Dodatkowo należy wskazać, że w przeciwieństwie do pytań stosowanych na egzaminie państwowym na prawo jazdy przed wejściem w życie przepisów ustawy o kierujących pojazdami duża liczba pytań egzaminacyjnych jest ilustrowana realnymi (filmy wideo) sytuacjami drogowymi umożliwiającymi sprawdzenie umiejętności zastosowania nabytej wiedzy w praktyce.
Zakres wiedzy sprawdzanej w ramach części teoretycznej egzaminu państwowego określa przepis art. 51 ust. 1 ustawy o kierujących wskazując, że w ramach tej części egzaminu sprawdzana jest wiedza w zakresie zasad i przepisów służących bezpiecznemu poruszaniu się pojazdem po drodze publicznej, zagrożeń związanych z ruchem drogowym, obowiązków kierowcy, osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem i posiadacza pojazdu oraz postępowania w sytuacjach nadzwyczajnych. Dodatkowo należy wskazać, że zakres niezbędnej wiedzy sprawdzanej podczas egzaminu państwowego na prawo jazdy określają przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2006/126/WE w sprawie praw jazdy.
Odnosząc się do oczekiwanych zmian w ramach poprawy bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego w kontekście zdobywania niezbędnych umiejętności do samodzielnego prowadzenia pojazdów pragnę wskazać dwie podstawowe zmiany przepisów które wejdą w życie w najbliższym czasie:
Zmiana dotycząca nadzoru nad młodymi stażem kierowcami.
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami zawiera rozdział regulujący zasady specjalnego nadzoru nad młodymi (stażem) kierowcami. Przepisy rozdziału 14 ww. ustawy, wchodzące w życie z dniem 4 stycznia 2016 r., wprowadzą okres próbny któremu będą podlegali młodzi kierowcy. Podczas okresu próbnego osoba, która uzyskała prawo jazdy kategorii B będzie między innymi zobowiązana do:
1. ukończenia pomiędzy 4 a 8 miesiącem od uzyskania prawa jazdy:
-teoretycznego kursu dokształcającego w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowym (2 godziny zajęć realizowane w WORD) oraz
-praktycznego szkolenie w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym (1 godzina zajęć realizowana w Ośrodku Doskonalenia Techniki Jazdy).
2.kierowania wyłącznie pojazdem samochodowym oznakowanym z tyłu i z przodu okrągłą nalepką barwy białej z zielonym symbolem liścia klonowego - przez pierwsze 8 miesięcy tego okresu,
3.nieprzekraczania prędkości 50 km/h na obszarze zabudowanym, 80 km/h poza obszarem zabudowanym oraz 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej dwujezdniowej;
4.niepodejmowania pracy zarobkowej w charakterze kierowcy pojazdu określonego w prawie jazdy kategorii B;
5.niewykonywania osobiście działalności gospodarczej polegającej na kierowaniu pojazdem określonym dla prawa jazdy kategorii B.
W przypadku osób, które w trakcie trwania okresu próbnego popełnią dwa wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji starosta będzie:
-przedłużał okres próbny o kolejne dwa lata,
-wydawał skierowanie na kurs reedukacyjny w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego,
W przypadku osób, które w trakcie trwania okresu próbnego popełnią trzy wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub jedno przestępstwo starosta będzie wydawał decyzję o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami. Aby ponownie uzyskać uprawnienia osoby będą musiały ukończyć kurs i zdać egzamin na prawo jazdy.
Zmiana dotycząca przejęcia przez Ministra Infrastruktury i Rozwoju odpowiedzialności za bazę pytań egzaminacyjnych stosowanych na egzaminie państwowym.
Ustawą o zmianie ustawy o kierujących pojazdami z dnia 26 czerwca 2014 r. (Dz. U poz. 970) uregulowane zostały także sprawy bazy pytań egzaminacyjnych stosowanych na egzaminie państwowym. Przywrócona została odpowiedzialność merytoryczna ministra właściwego ds. transportu za treści zawarte w pytaniach egzaminacyjnych. W tym celu Minister Infrastruktury i Rozwoju powołała komisję ds. weryfikacji i rekomendacji pytań egzaminacyjnych stosowanych na egzaminie państwowym na prawo jazdy, której zadaniem jest pełna weryfikacja i przygotowanie przedmiotowej bazy pytań, a następnie przekazanie jej do zatwierdzenia ministrowi. Po zatwierdzeniu baza będzie przekazana do WORD w celu wykorzystania podczas egzaminów państwowych na prawo jazdy.
Podsumowując pragnę wskazać, że w mojej ocenie obecny kształt części teoretycznej egzaminu państwowego na prawo jazdy przyczynił się pozytywnie do zmiany sposobu przygotowywania się kandydatów na kierowców do egzaminu. Do czasu wejścia w życie tych przepisów większość kandydatów na kierowców uczyła się pytań egzaminacyjnych na pamięć niejednokrotnie nie rozumiejąc znaczenia przepisów ruchu drogowego. Obecnie ze względu na zmienioną konstrukcje pytań i zwiększoną liczbę pytań stosowanych na egzaminie kandydaci na kierowców wrócili do nauki przepisów ruchu drogowego co powinno przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce. Warto wskazać, że chwilowe załamanie zdawalności na części teoretycznej egzaminu na prawo jazdy już minęło i obecnie osiągnęła ona blisko 50%. Z posiadanej wiedzy wynika jednak, że znacznie poprawiła się wiedza kandydatów na kierowców przystępujących do części praktycznej egzaminu państwowego.
Z poważaniem
