Grupa Posłów na Sejm RP Klubu Poselskiego “Ruch Palikota” wniósł projekt ustawy - o zmianie ustawy - Kodeks karny. Propozycja dotyczy depenalizacji czynu polegającego na prowadzeniu w stanie nietrzeźwym (lub pod wpływem środka odurzającego) na drodze publicznej lub w strefie zamieszkania pojazdu innego niż pojazd mechaniczny. Projekt skierowany został do opinii Biura Legislacyjnego. Zaproponowana nowela ma polegać na skreśleniu paragrafu mówiącego - “Art. 178a. 2. § 2. Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu inny pojazd niż określony podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.” Przypomnijmy, iż w kwietniu 2009 roku opublikowany został wyrok Trybunału Konstytucyjnego dotyczący także art. 178a § 2, ten uznał, iż ówczesny zapis jest zgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji. We wrześniu 2010 r. ustawowo zostało zmienione brzmienie zapisu, na dziś obowiązujący, mówiący o karaniu pijanych rowerzystów. Ustawodawca rozpatruje zagrożenia stwarzane przez tę grupę uczestników ruchu drogowego: “Z oczywistych względów stopień zagrożenia stwarzanego przez pijanych rowerzystów i inne osoby prowadzące pojazdy inne niż mechaniczne jest, bowiem znacząco mniejszy. Pojazdy przez nich prowadzone nie rozwijają większych prędkości, z reguły są, bowiem wprawiane w ruch siłą ich mięśni. W przypadku kolizji, z wyjątkiem sytuacji atypowych. nie powodują one większych szkód, na mieniu i osobach. Nie jest przekonujący zwłaszcza argument, że pijany rowerzysta swoim zachowaniem, choć, co prawda nie jest w stanie spowodować większych szkód, jednak stanowi potencjalne zagrożenie bezpieczeństwa pozostałych użytkowników tego ruchu. Zagrożenie to ma polegać na możliwości spowodowania tego rodzaju sytuacji, w której nieadekwatne do sytuacji drogowej zachowanie nietrzeźwego rowerzysty zmusi innych uczestników ruchu do podjęcia nagłych manewrów, których rezultaty mogą być bardzo poważne i mogą dotknąć szerszy krąg osób (np. zderzenie czołowe nadjeżdżających z przeciwnych stron samochodów jako rezultat podjętej przez jednego z kierowców nagłej próby ominięcia nietrzeźwego rowerzysty, wymuszającego pierwszeństwo przejazdu). Argument ten nie jest przekonujący, ponieważ również pijany pieszy może spowodować swoim zachowaniem potencjalne zagrożenie bezpieczeństwa dla pozostałych użytkowników ruchu drogowego, może też zmusić swoim zachowaniem innych uczestników ruchu drogowego do podejmowania nagłych manewrów, a pomimo to ustawodawca nie zdecydował się na kryminalizację uczestnictwa pijanych pieszych w ruchu drogowym. (...) Unormowania prawne dotyczące karania nietrzeźwych rowerzystów są w ocenie społecznej zbyt surowe i nie spełniają wymogów racjonalnej polityki karnej. Skutkuje to ich niską skutecznością. Nie da się zbudować skutecznych norm prawa karnego, jeżeli będą one budowane w oderwaniu od świadomości społecznej i społecznego poczucia sprawiedliwości. Na skutek istnienia przestępstwa z art. 178 § 2 ustawy - Kodeks karny corocznie kilkadziesiąt tysięcy ludzi jest prawomocnie skazywanych, a około 2000 spośród nich odbywa kary pozbawienia wolności w i tak już przepełnionych więzieniach. (...) “ Ustawa miałaby wejść w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Depenalizacja - przeciwieństwo penalizacji, jest to rezygnacja z karalności określonego typu czynu, uznawanego dotychczas za przestępstwo lub wykroczenie. Rozróżniamy depenalizację pełną oraz częściową:
*depenalizacja pełna polega na całkowitym zniesieniu karalności czynu (zniesienie odpowiedzialności karnej), a tym samym i kary za popełniony czyn, który nie jest już traktowany jako przestępstwo lub wykroczenie,
*depenalizacja częściowa polega na przekształceniu przestępstwa w wykroczenie (likwidacji typu przestępstwa i wprowadzaniu typu wykroczenia, a zatem likwidacji odpowiedzialności karnej i wprowadzeniu odpowiedzialności za wykroczenie) - inaczej kontrawencjonalizacja lub dekryminalizacja.
