W Sejmie RP: Obrady prowadził przewodniczący poseł Stanisław Żmijan. Ze strony rządowej w posiedzeniu uczestniczyli: Zbigniew Rynasiewicz, sekretarz Stanu w MIiR oraz Łukasz Twardowski po Dyrektora DTD MIiR. Organizacje społeczne reprezentowali: KSD WORD – Łukasz Kucharski; PFSSK - Krzysztof Szymański i Krzysztof Bandos; PIGOSK – Jan Domasik i Czesław Swaryczewski; KIEROWCA.PL – Włodzimierz Zientarski, Michał Łydka i Dariusz Piorunkiewicz; OIGOSK Koszalin – Roman Stencel, Zbigniew Popławski i Zbigniew Grygla; OZPTD Stobno– Maciej Wroński
(Fot.: PD@N 480-1-58oigosk)
12 grudnia 2013 r. Komisja Infrastruktury przeprowadziła pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami (druk nr 1957). Uzasadnienie projektu przedstawił poseł Leszek Aleksandrzak Przypomnijmy - projekt dotyczy m.in.: wprowadzenia obowiązku wyboru jednolitego dla wszystkich podmiotów przeprowadzających egzaminy na prawo jazdy systemu teleinformatycznego, przywrócenia odpowiedzialności merytorycznej ministra właściwego ds. transportu za treści zawarte w pytaniach egzaminacyjnych. Po zakończeniu pierwszego czytania Komisja powołała podkomisję nadzwyczajną, do której skierowała ww. projekt. Przewodniczącym podkomisji został poseł Leszek Aleksandrzak. W jej skład weszli: Andrzej Kania, Arkadiusz Litwiński, Bożenna Bukiewicz (PO), Bogdan Rzońca i Krzysztof Tchórzewski (PiS), Leszek Aleksandrzak (SLD) - przewodniczący, Bartłomiej Bodio (PSL), Henryk Kmiecik (Twój Ruch). W posiedzeniu uczestniczył sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju - Zbigniew Rynasiewicz.
Sejm RP - Druk Nr 1957 - Uzasadnienie
Projekt ustawy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami ma na celu wprowadzenie zmian do przepisów które po pół rocznych doświadczeniach w jej stosowaniu wskazują na potrzebę ich zmiany lub doprecyzowania.
Zaproponowane zmiany dotyczą między innymi problemu z właściwym wdrożeniem systemu teleinformatycznego w niektórych Wojewódzkich Ośrodkach Ruchu Drogowego oraz z brakiem merytorycznego nadzoru państwa nad jakością pytań egzaminacyjnych zadawanych podczas części teoretycznej egzaminu państwowego. Przepisy ustawy o kierujących pojazdami nie określiły jednoznacznie podmiotu odpowiedzialnego za wybór jednolitego systemu teleinformatycznego dla wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego. Spowodowało to, sprzeczne zachowania poszczególnych WORD. Proponowane przepisy jednoznacznie nakładają na WORD-y obowiązek wyboru jednolitego dla wszystkich podmiotów przeprowadzających egzaminy na prawo jazdy systemu teleinformatycznego.
W związku z powyższym w przepisie art. 51 dodano ust. 2a, który definiuje system teleinformatyczny ośrodka egzaminowania, wskazując bezpośrednio na jego jednolitość dla wszystkich WORD. W celu jednoznacznego wskazania podmiotu odpowiedzialnego za wybór przedmiotowego systemu teleinformatycznego dodano art. 57b w którym nałożono na każdego dyrektora WORD obowiązek wyboru dostawcy tego systemu.
Druga kwestia regulowana w przedmiotowym projekcie dotyczy pytań egzaminacyjnych stosowanych na egzaminie państwowym na prawo jazdy. Do dnia wejścia w życie ustawy o kierujących pojazdami za pytania egzaminacyjne odpowiedzialny był Minister właściwy ds. transportu. Po wejściu przepisów ustawy o kierujących pojazdami odpowiedzialność za pytania egzaminacyjne, podobnie jak za system teleinformatyczny, została przeniesiona na WORD. Okazało się, że powstały konkurencyjne bazy danych na podstawie których generowane są pytania egzaminacyjne, które należą do dostawców oprogramowania dla WORD, a nie do WORD. Oznacza to, że utrudniony jest proces nadzoru nad zawartością merytoryczną pytań egzaminacyjnych, co w ocenie resortu jest niewłaściwe. Dlatego też zaproponowano w przepisie art. 51 ust. 2a pkt 2 przywrócenie odpowiedzialności merytorycznej Ministra właściwego ds. transportu za treści zawarte w pytania egzaminacyjnych zadawanych na egzaminie państwowym na prawo jazdy poprzez zatwierdzenie scenariuszy, wizualizacji i opisów zatwierdzonych wchodzących w ich skład i służących do ich generowania.
Dodatkowo projekt zawiera zmiany przepisów doprecyzowujące obecne brzmienia przepisów ustawy o kierujących pojazdami w zakresie możliwości przystąpienia do egzaminu państwowego na niższe kategorie prawa jazdy przez osoby które ukończyły kurs na prawo jazdy wyższej kategorii (nowy art. 50 ust. 4 ustawy). W szczególności dotyczy to uprawnień w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A oraz kategorii C i C1 oraz D i D1. Możliwość zdawania egzaminu w zakresie niższej kategorii niż ukończony kurs pozwoli osobom, które chcą stopniowo uzyskiwać dostęp do poszczególnych kategorii prawa jazdy zrealizować ich zamiar bez konieczności wielokrotnego uczęszczania na kurs prawa jazdy. Dodatkowo osoby które ukończyły kurs na np. w zakresie prawa jazdy kategorii A, ale ze względu na swoje warunki fizyczne podjęły decyzję o zdawaniu egzaminu na “mniejszy” motocykl (kat. A1 lub A2), powinny mieć możliwość przystąpienia do egzaminu bez dodatkowego szkolenia.
Proponuje się także wprowadzenie jednoznacznej normy ustawowej wskazującej, że bazy pytań stosowanych na egzaminach państwowych na prawo jazdy, dla kandydatów na instruktorów i egzaminatorów nie są informacja publiczną. To rozwiązanie nie blokuje możliwość publikowania czy rozpowszechniania pytań egzaminacyjnych, ale daje możliwość kontrolowania tego procesu. Jest to szczególnie ważne w przypadku egzaminów eksperckich dla egzaminatorów oraz instruktorów nauki i techniki jazdy.
Przepisy ustawy o kierujących pojazdami nałożyły na instruktorów nauki jazdy i wykładowców obowiązek odbywania 3 - dniowych warsztatów doskonalenia zawodowego. Organizację tych warsztatów powierzono nowopowołanym ośrodkom szkolenia kierowców posiadającym poświadczenie spełniania dodatkowych wymagań. Analiza rynku OSK w zakresie powstawania ośrodków spełniających dodatkowe wymagania w kontekście zbliżającego się terminu ukończenia pierwszych obowiązkowych szkoleń dla instruktorów nauki jazdy (31 grudnia 2013r.) wskazuje, że duża liczba instruktorów może mieć kłopoty z odbyciem wymaganego szkolenia. Biorąc to pod uwagę proponujemy umożliwienie prowadzenia warsztatów doskonalenia zawodowego dla instruktorów nauki jazdy przez Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego. Podmioty te do dysponują odpowiednią kadrą oraz infrastrukturą do prowadzenia przedmiotowych szkoleń oraz ze względu na umiejscowienie w 49 punktach w całym kraju dają gwarancję odbycia organizacji takich szkoleń.
Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o kierujących pojazdami nie zawierają jednoznacznej sankcji za nieprzystąpienie do warsztatów doskonalenia zawodowego zarówno przez instruktorów, wykładowców jak i przez egzaminatorów. Przepis nakłada jedynie na organ ewidencyjny obowiązek wykreślenia takiej osoby z ewidencji. Nie oznacza to jednak obowiązku odbycia szkolenia. Osoba skreślona może od razu ponownie wystąpić do organu o dokonanie ponownego wpisu bez obowiązku odbycia warsztatów. Taki stan prawny może powodować, że w celu zaoszczędzenia pieniędzy i czasu który miał być przeznaczony na warsztaty doskonalenia zawodowego ww. osoby mogą “obejść” przedmiotowy przepis. Ze względu na konieczność doprecyzowania tych przepisów zaproponowano zmianę przepisów art. 46 oraz art. 71. Zaproponowano wprowadzenie 3 miesięcznej karencji przed dokonaniem kolejnego wpisu do ewidencji wraz z obowiązkiem wcześniejszego ukończenia “zaległych” warsztatów doskonalenia zawodowego.
Ze względu na fakt, że część osób posiada zarówno uprawnienia instruktora jak i egzaminatora i zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami byłyby zmuszone odbywać warsztaty doskonalenia zawodowego dwa razy zaproponowano, aby wystarczające do spełnienia tego obowiązku było ukończenie tylko jednych warsztatów. Jest to tym bardziej właściwe rozwiązania, że większość tematyki przedstawianej na przedmiotowych warsztatach pokrywa się ze sobą. W związku z powyższym proponuje się wprowadzenie przepisów art. 38a oraz art. 63a.
Ze względu na rozbieżność w brzmieniu przepisów art. 49 ust. 1 pkt 3 lit a i art. 102 ust. 2 ustawy w zakresie okresu na jaki zostało zatrzymane prawo jazdy osobie, która będzie podlegała obowiązkowemu kontrolnemu sprawdzeniu kwalifikacji (“co najmniej rok”, “przekraczający rok”) należy dokonać zmiany brzmienia przepisu art. 102 ust. 2 ustawy. Proponowane brzmienie jest zgodne z brzmieniem przepisu art. 49 ust. 1 pkt 3 lit a. oraz zbieżne z dotychczasowym prawodawstwem i orzecznictwem w tym zakresie.
Zaproponowane przepisy przejściowe pozwalają na dalszą pracę Wojewódzkim Ośrodkom Ruchu Drogowego na dotychczas posiadanych systemach teleinformatycznych do dnia 3 stycznia 2016r. Data ta jest datą wejścia w życie pozostałych przepisów ustawy o kierujących pojazdami w tym przepisów dotyczących Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. Regulują także kwestie skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji osób, które zgromadziły ponad 24 punkty karne za wykroczenia w ruchu drogowym oraz terminów poddania się obowiązkowym badaniom psychologicznym przez te osoby oraz badaniom lekarskim przez osoby skierowane przez starostę.
Źródła finansowania:
Realizacja zadania polegającego na przygotowaniu, zatwierdzeniu i utrzymaniu baz pytań egzaminacyjnych będzie realizowana w oparciu o fundusz celowy, którego dochodami będzie 15% wpływów z przeprowadzenia części teoretycznej egzaminu państwowego na prawo jazdy przekazywane przez Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego. Opłata ta obciąży budżety Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego jednak w stosunku do obecnie wynikającego z przepisów ustawy o kierujących pojazdami obowiązku zapewnienia sobie przez każdy WORD odrębnie zarówno bazy pytań egzaminacyjnych, koszty ponoszone przez WORD nie powinny wzrosnąć.
Pozostałe przepisy nie wpłyną na obciążenie finansowe budżetu państwa oraz samorządów terytorialnych.
Przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne:
Zmiana przepisów ustawy o kierujących pojazdami w przedmiotowym zakresie przyczyni się do ujednolicenia części teoretycznej egzaminu państwowego na prawo jazdy, oraz innych egzaminów o charakterze państwowym (dla egzaminatorów, dla instruktorów nauki jazdy, dla instruktorów techniki jazdy) przeprowadzanych na terenie całego kraju. Pozwoli na zachowanie jednolitego, wysokiego poziomu merytorycznego sprawdzanej wiedzy i umiejętności co powinno przyczynić się bezpośrednio do poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Pozostałe zmiany uregulują niejasne lub nieprecyzyjne dotychczas przepisy przedmiotowej ustawy. Przykładem może tu być wprowadzenie jednoznacznego przepisu nakazującego udostępnienie treści pytań egzaminacyjnych dla kandydatów na kierowców osobom, które odbywały ten egzamin. Dotychczas brak takiego przepisu powodował niejednolitą interpretację możliwości dostępu do tych pytań przez różne jednostki przeprowadzające egzamin państwowy co powodowało duże niezadowolenie społeczne. Nowa regulacja pozwoli na zlikwidowanie występujących niejasności.
Proponowane zmiany ujednolicą także stosowanie przepisów ustawy o kierujących w zakresie wydawania i cofania uprawnień do kierowania pojazdami.
