(Fot.: PD@N 468-71linstruktor)
Czy dyrektorzy WORDów zatwierdzili bazy pytań egzaminacyjnych? Co jeśli w WORDzie padnie internet? Co się robi z kandydatami, którzy nie umieją obsługiwać komputera? Na te oraz garść innych pytań odpowiedziały nam WORDy z całego kraju. Zapraszamy do zapoznania się z raportem
Przygotowaliśmy zestaw 11 pytań. Rozesłaliśmy je pocztą elektroniczną 2 maja br. do wszystkich 49 Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego, bez względu na system, z jakiego korzystają. Pytania dotyczyły zasady funkcjonowania systemu teleinformatycznego, jego sprawności i kłopotów jakie sprawia. Pytaliśmy też o procedury potrzebne do podejrzenia treści pytań egzaminacyjnych oraz ich zatwierdzenia. Wiemy już (przynajmniej w przybliżeniu) ile pytań znajduje się w bazach oraz co się dzieje, gdy egzamin teoretyczny zostanie z jakiegoś powodu przerwany. Odpowiedzi nie przyszły natychmiast, choć musimy przyznać, że kilka ośrodków napisało do nas już po kilku dniach. Jeden ośrodek akurat zmieniał dostawcę systemu, inny poprosił o czas do lipca, 13 WORDów wcale nie zareagowało na wniosek o dostęp do informacji publicznej. Raport obejmuje więc informacje otrzymane z 34 ośrodków.
Pierwsze pytanie dotyczyło treści umowy, jaką WORD zawarł z dostawcą systemu, ściślej: czy Dyrektor WORD jest zobowiązany jakimkolwiek zapisem do zachowania w tajemnicy wszystkich informacji na temat funkcjonowania systemu? Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego, gdzie operatorem systemu informatycznego jest PWPW/HP zgodnie odpowiedziały, że "umowa zabrania im przekazywania osobom trzecim wszelkich danych, między innymi danych technicznych i technologicznych, które uzyskane zostały w trakcie lub w związku z realizacją umowy". To prawdopodobnie cytat z treści dokumentu, bo pojawił się w identycznym brzmieniu w listach od kilku ośrodków. Niektóre WORDy zasłaniały się tajemnicą przedsiębiorstwa, niektóre zastrzegały, że owszem - tajemnica obowiązuje, ale ujawniać informacje związane z jakością eksploatacją systemu ujawniać można. Dyrektorzy ośrodków, w których działa system od ITS/Sygnity odpisali natomiast, że żadne przepisy ani umowy nie zabraniają im opowiadać o systemie.
Wszystkie ośrodki w kraju deklarują, że dyrektor posiada dostęp do bazy pytań egzaminacyjnych na prawo jazdy każdej kategorii. Co ciekawe znaczna część ośrodków, do których pytania dostarcza PWPW/HP nie były w stanie podać ich ilości, niektóre wprost stwierdziły że tej liczby wcale nie znają. Pojawił się też przypadek stwierdzenia, że liczba pytań w bazie to tajemnica wykonawcy i nie może być powszechnie znana. Dowiedzieliśmy się jedynie, że najwyższy potwierdzony rekord (numer pytania) w tej bazie to 3572, a według oświadczenia PWPW/HP pytań jest co najmniej 1120. ITS/Sygnity nie objęło tego parametru tajemnicą. Poza kilkoma odosobnionymi przypadkami większość ośrodków, gdzie działa system tego konsorcjum odpowiedziała, że pytań jest minimum 1120, wciąż pojawia się ich więcej, a aktualna liczba sięga około 2000. Żaden dyrektor WORD nie zatwierdził bazy pytań. Znaczna większość odpowiedzi zawierała stwierdzenie, iż "nie ma takiego obowiązku", niektóre ośrodki na pytanie o procedurę przewidzianą do tego celu odpowiadały, że takiej procedury nie ma. W jednym przypadku odpowiedziano, że baza pytań była integralną częścią systemu zatwierdzonego do użytkowania. Tyle o pytaniach.
Co z kandydatami, którzy nie umieją obsługiwać komputera? Teoretyczna część egzaminu na prawo jazdy nie jest wszak egzaminem ze znajomości zagadnień związanych z klikaniem myszą. Niektóre ośrodki korzystają z metod przygotowujących kursantów do tego sprawdzianu. Praktyką jest przeprowadzenie egzaminu "próbnego", na sali egzaminacyjnej. Przed rozpoczęciem egzaminu kandydaci mają możliwość zapoznania się z działaniem komputera, udzielenia odpowiedzi na kilka pytań "poza konkursem". Są jednak w kraju takie miejsca, gdzie stanowczo mówi się "nie" osobom z problemem natury komputerowej. "Właściwe przygotowanie do egzaminu leży w gestii OSK" i kropka. Z ulgą przyjmowaliśmy natomiast odpowiedzi ośrodków deklarujących indywidualną pomoc osobom mającym problem z obsługą urządzeń. Nawet jeśli w tym samym zdaniu podkreślano, że to w ogóle nie leży w zakresie obowiązków ośrodka, a osoba egzaminowana umiejętność obsługi komputera w zakresie niezbędnym do odpowiedzi na pytania egzaminacyjne powinna nabyć podczas szkolenia przed egzaminem.
Otuchy dodaje też kwestia ewentualnych awarii systemu mogących zakłócić przebieg egzaminu teoretycznego. Co jeśli komputer się zawiesi? Co jeśli w WORDzie padnie internet? Ośrodki zgodnie twierdzą, że są to przypadki tak odosobnione, że wszystkie są traktowane indywidualnie. Bierze się wtedy pod uwagę wszystkie czynniki jakie mogły mieć wpływ na przerwanie egzaminu, analizuje się potencjalne przyczyny, a przede wszystkim sprawdza się co można aktualnie zaproponować kandydatowi. Jedno jest pewne: praktycznie wszystkie WORDy deklarują przejęcie wszelkich kosztów na siebie i możliwość ponownego podejścia do egzaminu, o ile to możliwe nawet jeszcze tego samego dnia. Różnicą, z perspektywy osoby zdającej może być konieczność rozpoczęcia przerwanego egzaminu teoretycznego od początku w przypadku systemu autorstwa PWPW/HP. Do prawidłowego działania tego systemu w trakcie egzaminu konieczne jest także połączenie internetowe. System ITS/Sygnity umożliwia natomiast kontynuowanie od pytania, na którym egzamin został przerwany i może egzaminować bez internetu.