(546-62 fot. jola michasiewicz)
Jak informowaliśmy wcześniej na łamach tygodnika PRAWO DROGOWE @ NEWS poseł Bogdan Latosiński skierował do ministra infrastruktury pytania (interpelacja nr 998) dotyczące możliwości dopuszczenia ruchu drogowego “pod prąd” na ulicach jednokierunkowych. Szczegółowo potraktowane wątpliwości dotyczyły: minimalnej szerokości jezdni jednokierunkowego, na której jest możliwe dopuszczenie ruchu rowerowego “pod prąd”; zastosowania jedynie oznakowania pionowego D-3+T-22 i B-2+T-22; parkowania równoległego na tak wykorzystywanej jezdni. Miał też wątpliwość co do różnicy pomiędzy wyznaczeniem ,,kontrapasa" rowerowego (przy użyciu oznakowania pionowego i poziomego) w ulicy jednokierunkowej, a dopuszczeniem na takiej ulicy kontraruchu rowerowego przy użyciu jedynie oznakowania pionowego)? Wydaje się, że tą różnicą powinna być właśnie konieczność uwzględnienia w szerokości jezdni dodatkowej przestrzeni na pas rowerowy przy wyznaczeniu ,,kontrapasa", a brak takiej konieczności przy wprowadzeniu ,,kontraruchu" - pisał poseł.
Odpowiedzi udzielił Jerzy Szmit, podsekretarz stanu w resorcie, przedstawiając stanowisko:
Przepisy pkt 7.11.1 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz. U. Nr 220, poz.2181, późn. zm.) stanowią, że dopuszcza się ruch dwukierunkowy rowerów lub wózków rowerowych na jezdni drogi jednokierunkowej, bez wyznaczania pasa ruchu dla tych pojazdów, jeżeli: – dopuszczalna prędkość nie jest większa niż 30 km/h, – zapewniono bezpieczeństwo kierującym pojazdami podczas zmiany kierunku jazdy na wlotach i wylotach drogi na skrzyżowanie. Przywołany wyżej przepis dotyczy zasad organizacji ruchu na drodze jednokierunkowej, przy czym w każdym przypadku należy mieć na uwadze bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu, korzystających z drogi jednokierunkowej. Oznacza to, że droga jako obiekt budowlany i budowla, w rozumieniu przepisów ustawy art. 3 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.), powinna zapewniać optymalne warunki bezpieczeństwa jej użytkownikom. Warunki te mogą być spełnione jedynie w przypadku, gdy droga jednokierunkowa posiada odpowiednie parametry techniczne, określone w rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. z 2016 r. poz. 124). Istotne jest zatem zachowanie pełnej spójności parametrów technicznych obiektu budowlanego z warunkami jego użytkowania, m.in. wprowadzoną organizacją ruchu.
Treść § 14 ust. 3 przywołanego wyżej rozporządzenia z dnia 2 marca 1999 r. stanowi, że dopuszcza się stosowanie jednej jezdni o jednym pasie ruchu, przeznaczonym do ruchu w obu kierunkach: – na drodze klasy Z lub L poza terenem zabudowy - przy etapowaniu budowy lub przy przebudowie drogi, – na drodze klasy D. Szerokości pasów ruchu określone są w § 15 rozporządzenia z dnia 2 marca 1999 r. Minimalna szerokość pasa ruchu w odniesieniu do drogi klasy technicznej D wynosi 2,5 m, przy czym w przypadku konieczności zastosowania rozwiązań uspokajających ruch na drogach klas G, Z, L i D na terenie zabudowy, szerokość pasa ruchu może być zmniejszona o 0,25 m, zatem dla klasy technicznej D szerokość ta może wynosić minimum 2,25 m. Jednocześnie należy wskazać, że w myśl § 46 ust. 3 rozporządzenia z dnia 2 marca 1999 r., na drogach klasy G, Z, L i D na terenie zabudowy dopuszcza się wyznaczenie pasów ruchu dla rowerów o szerokości nie mniejszej niż 1,5 m i nie większej niż 2,0 m każdy, przy czym dopuszcza się jej zwiększenie w obrębie skrzyżowania do 3,0 m. Pas ruchu dla rowerów oddziela się od sąsiedniego pasa ruchu znakami poziomymi lub wyspą dzielącą. Szerokość pasa postojowego, zgodnie z treścią § 30 ust. 3 rozporządzenia z dnia 2 marca 1999 r., powinna być dostosowana do rodzaju pojazdów oraz sposobu ich umieszczenia na tym pasie. Wymiary stanowisk postojowych dla poszczególnych rodzajów pojazdów określa § 116 rozporządzenia z dnia 2 marca 1999 r.. Stanowisko postojowe wyznaczone dla samochodu osobowego, w przypadku parkowania równoległego do jezdni, powinno mieć długość min. 6,0 m i szerokość min. 2,5 m. Należy przy tym wskazać, że pas przeznaczony na postój pojazdów może być wyznaczony także znakiem poziomym P-19 “linia wyznaczająca pas postojowy”, zgodnie z treścią pkt 5.2.5 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r., bez wyznaczenia indywidualnych miejsc postojowych. Wówczas minimalna szerokość takiego pasa postojowego przeznaczonego do postoju pojazdów przy krawędzi jezdni, oznaczonego w obszarze zabudowanym znakiem poziomym P-19, powinna wynosić 2,0 m. Zasady korzystania z dróg publicznych określa ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.), która m.in. definiuje pojęcie pasa ruchu dla rowerów i pasa ruchu (art. 5a i 7). Żadne z tych pojęć nie odnosi się do sytuacji dopuszczającej ruch rowerów “pod prąd” po ulicy jednokierunkowej, bez wyznaczania tzw. “kontrapasa” dla rowerzystów. Mając jednak na uwadze bezpieczeństwo użytkowników dróg powinny być w tym przypadku stosowane poprzez analogię przywołane wyżej parametry techniczne obowiązujące dla minimalnych szerokości pasów ruchu i pasów ruchu dla rowerów, określone w § 15 i § 46 ust. 3 rozporządzenia z dnia 2 marca 1999 r. Odnosząc się do treści pytań posła Bogdana Latosińskiego, zawartych w interpelacji, przy uwzględnieniu przywołanych wyżej przepisów oraz warunków bezpieczeństwa ruchu, należy wskazać, że minimalna szerokość jezdni jednokierunkowej umożliwiająca dopuszczenie ruchu dwukierunkowego rowerów lub wózków rowerowych na tej jezdni, bez wyznaczania pasa ruchu dla tych pojazdów, w odniesieniu do jednopasowej drogi klasy technicznej D, powinna wynosić 3,75 m (2,25 m + 1,5 m). Jeśli dodatkowo wzdłuż krawędzi jezdni wyznaczony jest znakiem poziomym P-19 pas postojowy, to szerokość ta powinna być powiększona o min. 2,0 m. W każdym przypadku dodatkowo powinny być spełnione przywołane na wstępie warunki, określone przepisami pkt 7.11.1 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach Podsumowując, przy braku znaków poziomych na jezdni drogi jednokierunkowej, na której dopuszczono ruch rowerów “pod prąd”, dla bezpieczeństwa jej użytkowników, należy w szerokości tej jezdni uwzględnić minimalną szerokość pasa ruchu dla rowerów, mimo braku szczegółowych unormowań prawnych w tym zakresie. Wówczas spełnione będą także warunki wynikające z treści art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.
