Tygodnik “MOTOR” publikuje następującą opinię - gaśnicę wozimy w samochodzie, bo tak nakazują przepisy. Jednak część kierowców nie pamięta, gdzie się ona znajduje, a niektórzy nie mają pojęcia, jak ją prawidłowo obsłużyć. W tym drugim przypadku rozwiązaniem jest oczywiście zapoznanie się z instrukcją użycia zamieszczoną na butli. Zazwyczaj jednak - co podkreślają strażacy - pomija ona kroki, które są ważne dla skutecznego działania urządzenia. Refleksja ważna dla bezpieczeństwa kierowców i pasażerów.
A więc jak użyć gaśnicy samochodowej? Oto pomocne rady tygodnika:
1)odbezpieczenie gaśnicy - przekręcić zawleczkę (zabezpieczoną plastikowym paskiem) - wystarczy ją przekręcić wokół jej osi, a plastikowa tasiemka zabezpieczająca sama pęknie;
2)przebić nabój gaśnicy - należy w tym celu najpierw na chwilę nacisnąć dźwignię. W gaśnicy bez manometru warto najpierw nacisnąć spust na chwilę (np. uderzając pięścią) i odczekać 3 sekundy. Będziemy mieć pewność, że w butli jest dobre ciśnienie.
3)powtórne nacisnąć dźwignię, co spowoduje wydobycie się proszku.
4)gasimy pożar - podnosimy maskę pojazdu na nie więcej niż 7-10 cm, przynajmniej na początku, zanim rozpylimy proszek po raz pierwszy. Gaśnicy proszkowej nie odwracamy do góry nogami podczas gaszenia, bo może to zakłócić jej pracę (trzymamy ją w pionie). Rozpraszajmy proszek gaśniczy z umiarem, aby wystarczyło go na jak największą powierzchnię. Nie używajmy gaśnicy na ślepo. Duśmy płomienie małymi "psiknięciami". Pozwoli to na dość precyzyjne i skuteczne gaszenie.
A oto rady strażaków, jak postępować w przypadku wypadku drogowego:
Jeżeli jesteś świadkiem wypadku drogowego to:
1.Zabezpiecz miejsce zdarzenia:
§"zasłoń" miejsce wypadku oraz osoby udzielające pomocy bryłą swojego pojazdu, który musi mieć włączone światła awaryjne i postojowe (w warunkach nocnych konieczne są włączone światła mijania, to one oświetlą miejsce wypadku),
§w odpowiedniej odległości ustaw trójkąty ostrzegawcze (własny lub z pojazdów poszkodowanych), wykorzystaj światło ostrzegawcze latarki podręcznej,
§przy pomocy telefonu komórkowego (połączenie z numerami alarmowymi 998, 997, 999, 112 jest bezpłatne) lub radia CB wezwij służby ratownicze, policję,
§jeżeli nie możesz spełnić powyższego warunku, spróbuj zatrzymać inne pojazdy bo sam możesz nie być skuteczny w działaniu,
§jeżeli nie masz szans na pomoc innych, nie trać czasu zacznij działać sam, najważniejsze dla rannych bez pulsu i oddechu są pierwsze 4 minuty, ale pomoc im udzielona musi być fachowa.
2.Zbliżając się do pojazdów, które uległy wypadkowi:
§weź ze swojego pojazdu gaśnicę,
§weź ze swojego pojazdu apteczkę,
§weź ze swojego pojazdu narzędzie, którym będziesz mógł zbić szybę lub pomoże ci w otwarciu drzwi,
§weź ze swojego pojazdu nóż do cięcia pasów bezpieczeństwa lub inne ostre narzędzie, które może go zastąpić (scyzoryk, nóż myśliwski, itp.)
§oceń, czy pojazd nie ulegnie niekontrolowanemu niebezpiecznemu ruchowi lub przemieszczeniu,
§sprawdź czy z pojazdu (-ów) nie wycieka lub nie ulatnia się medium napędowe,
§zachowaj szczególną ostrożność,
§spróbuj zatrzymać inne pojazdy bo sam możesz nie być skuteczny w działaniu, jeżeli nie masz szans na pomoc innych nie trać czasu działaj sam.
3.Wykonaj następujące czynności jeżeli jesteś przy pojazdach:
§sprawdź, które drzwi otwierają się i ułatwi to kontakt z poszkodowanymi,
§jeżeli drzwi nie dają się otworzyć, zbij szybę, w taki sposób, aby nie powodować dodatkowych urazów u poszkodowanych,
§zbijając szyby zachowaj szczególną ostrożność - pamiętaj, że szkło hartowane (najczęściej szyby boczne) rozpada się na małe ostre kawałki, natomiast szyby klejone (zawsze szyba przednia i w większości przypadków tylna) pękają, ale pozostają zwykle w jednym elemencie,
§dostań się do środka pojazdu, wyjmij kluczyki ze stacyjki, ale zostaw je w samochodzie, oceń czy dalsze czynności ratownicze na pewno nie zagrażają twojemu zdrowiu i życiu,
§w przypadku jeśli samochód stanie w płomieniach, użyj dostępnej Ci gaśnicy samochodowej - nie obawiaj się zbiornik paliwa nie eksploduje,
§jeśli stwierdzisz u poszkodowanych brak oznak pulsu i oddechu przystąp do ożywiania, najskuteczniejsze działania przedmedyczne wykonasz z dala od uszkodzonych pojazdów ewakuując poszkodowanych.
Nie rób tego jednak, jeżeli nie umiesz zrobić tego prawidłowo, ponieważ możesz pogłębić urazy, a nawet spowodować śmierć poszkodowanego.
4.Zaalarmuj służby ratownicze, a w przypadku gdy:
§samochód nie jest narażony na niekontrolowany ruch lub przemieszczenie
§nie ma wycieków paliwa
§odłączona jest instalacja elektryczna pojazdu
§miejsce zdarzenia jest odpowiednio zabezpieczone
§poszkodowani dają oznaki życia, ale są uwięzieni w pojeździe, - przystąp do udzielania im pierwszej pomocy (opatrzenia ran, tamowania krwotoków, ustabilizowania kręgosłupa i kończyn ). Kontroluj oddech i czynności serca poszkodowanych, okryj ich kocem lub odzieżą w celu uniknięcia pogłębienia wstrząsu.
Zostań przy poszkodowanych do czasu przybycia ratowników.
Pamiętaj aby wszystkie czynności wykonywać z rozwagą, bez niepotrzebnych emocji i dodatkowych zniszczeń, do czasu aż przybędą specjalistyczne służby ratownicze.
Materiał opracowali: st. kpt. mgr inż. Aleksander Adamski, kpt. mgr inż. Dariusz Dąbek
Katedra Techniki Pożarniczej, Zakład Ratownictwa Technicznego, Szkoła Główna Służby Pożarniczej w Warszawie
