Pytanie: Kiedy nie trzeba mieć tachografu?
Odpowiedź: Przepisy przewidują wiele zwolnień od obowiązku posiadania tachografu. Znajdują się one nie tylko w podstawowym w tych sprawach rozporządzeniu unijnym , ale również w art. 29 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców. Urządzeń rejestrujących nie trzeba instalować zwłaszcza w: pojazdach przeznaczonych do przewozu rzeczy, gdy dozwolona maksymalna masa pojazdu, łącznie z przyczepami i naczepami, nie przekracza 3,5 tony; pojazdach przeznaczonych do przewozu osób, które ze względu na typ konstrukcyjny i wyposażenie nadają się do przewozu nie więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą i są do tego przeznaczone; pojazdach używanych do niehandlowych przewozów towarów w celach prywatnych; pojazdach, których maksymalna dopuszczalna prędkość nie przekracza 30 km/h; pojazdach przeznaczonych do przewozu osób wykonywanego w ramach usług regularnych, których droga przebiegu przekracza 50 km; wyspecjalizowanych pojazdach pomocy technicznej; pojazdach służących do nauki prowadzenia pojazdu, mającej na celu uzyskanie prawa jazdy; pojazdach używanych jako sklepy. Wynika z tego, że przedsiębiorca używający ciężarówki wyłącznie przy budowie swojego prywatnego domu nie musi mieć tachografu. Tachografów nie musi mieć również większość samochodów dostawczych, jeśli tylko ich dopuszczalna masa nie przekracza 3,5 tony. Rolnicy zazwyczaj również nie muszą instalować tachografu. Zwolnienia dotyczą jednak tylko: ciągników używanych wyłącznie do prac rolniczych i leśnych; pojazdów używanych do przewozu żywych zwierząt w gospodarstwach rolnych na miejscowy rynek i odwrotnie lub z rynku do miejscowych rzeźni; pojazdów używanych do odbioru mleka w gospodarstwach rolnych lub odwożących do tych gospodarstw pojemniki na mleko bądź produkty mleczne przeznaczone do karmienia bydła; pojazdów używanych do przewozu odpadów zwierzęcych lub szkieletów zwierzęcych, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi; pojazdów używanych przez przedsiębiorstwa rolnicze, ogrodnicze, leśne lub rybackie do przewozu rzeczy w promieniu 50 km od miejsca normalnej bazy pojazdu. Od 11 kwietnia 2007 r. spod obowiązku instalowania tachografów zostaną wyłączone pojazdy lub zespoły pojazdów o dopuszczanej masie całkowitej nieprzekraczającej 7,5 tony używane do niezarobkowego przewozu rzeczy. Od tego dnia rolnicy będą najprawdopodobniej mogli jeździć bez tachografów na odległość do 100 km od bazy pojazdu (zamiast obecnych 50 km).
Rodzaje pojazdów, w których przedsiębiorca musi zainstalować tachograf, zostały określone w art. 3 rozporządzenia Rady nr 3821/85 z 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym. Zgodnie z unijnym rozporządzeniem tachografy muszą być zainstalowane i używane w tych pojazdach, które są zarejestrowane w państwach członkowskich Unii Europejskiej i są wykorzystywane do transportu drogowego osób lub rzeczy. Warto pamiętać, że brak tachografu w czasie kontroli naraża polskiego przedsiębiorcę na karę 3 tys. zł.
