Wśród wielu pojawiających się projektów zmian należy wskazać ten opracowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, w którym resort zdecydowanie proponuje zaostrzenie kar za nielegalny wjazd do lasu. Mówimy o projekcie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy (UD275) - Kodeks wykroczeń (kliknij). W uzasadnieniu wskazano na 40 krotną dynamikę szkód wyrządzanych m.in. przez nieuprawniony wjazd pojazdem do lasu.
Planowane przez resort sprawiedliwości przepisy za nielegalne jazdy pojazdami mechanicznymi w lesie przewidują m.in. wysokie grzywny. W uzasadnieniu do projektu zapisano: - Przedstawione propozycje legislacyjne zmierzają do przeciwdziałania zachowaniom, które skutkują niszczeniem lasu, m.in. poprzez nielegalne pozyskiwanie gałęzi stroiszu jodłowego czy też powodują uciążliwy hałas w wyniku nieuprawnionego wjazdu do lasu pojazdami mechanicznymi. Aktualne przepisy karne dotyczące szkodnictwa leśnego i nieuprawnionego wjazdu pojazdem do lasu są bowiem niewystarczające. W odniesieniu do danych statystycznych nt. wartości szkód, ich skali i skutków naruszeń wywołanych czynami zabronionymi, o których mowa w przedmiotowym projekcie ustawy, wskazać należy, że w ramach prowadzonej sprawozdawczości w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe, ujawnione czyny są podzielone na cztery główne rodzaje, tj.:1. bezprawne korzystanie z lasu - grupa rodzajowa polegająca na popełnianiu czynów zabronionych związanych z pobytem człowieka w lesie. Czyny takie obejmują głównie: nielegalne pozyskiwanie produktów i surowców pochodzenia leśnego, niszczenie zasobów przyrodniczych, nieprzestrzeganie przepisów w zakresie ochrony przeciwpożarowej, niewłaściwe zachowywanie się na terenie leśnym w zakresie ładu, porządku i utrzymania czystości oraz nieuprawniony wjazd pojazdami; (…)
W związku z powyższym wartość odnotowywanych szkód w zakresie nieuprawnionego wjazdu pojazdami do lasów oraz nielegalnego pozyskiwania gałęzi stroiszu jodłowego ujęte są w kategorii bezprawnego korzystania z lasu. Dynamikę wartości szkód w tej kategorii prezentuje poniższa tabela:
|
Bezprawne korzystanie z lasu |
2020 r. |
2021 r. |
2022 r. |
2023 r. |
2024 r. |
|
Wartość spowodowanych strat w zł |
640 566 |
2 847 486 |
3 113 014 |
19 394 913 |
25 839 759 |
Powyższe dane wskazują na drastyczny, 40-krotny wzrost strat spowodowanych nieuprawnionym wjazdem pojazdem do lasu oraz nielegalnym pozyskiwaniem gałęzi stroiszu jodłowego na przestrzeni ostatnich 5 lat.”.
I podsumowano: „Poruszanie się po lesie pojazdami w miejscach niedozwolonych.
Nie budzi wątpliwości potrzeba reakcji na bardzo liczne przypadki poruszania się po lasach pojazdami, zwłaszcza typu quad oraz motocyklami, co nieuchronnie powoduje negatywne konsekwencje dla środowiska przyrodniczego.
Poruszanie się po lesie pojazdem elektrycznym albo pojazdem o niewielkich rozmiarach, ale generującym znaczny hałas, niszcząc bądź istotnie uszkadzając rośliny, zwierzęta, grzyby, ich siedliska lub siedliska przyrodnicze jest bowiem dla środowiska równie szkodliwe, jak poruszanie się w ten sposób innym pojazdem. Dotyczy to również wymienionych w art. 161 k.w. pojazdów zaprzęgowych, nawet jeśli możliwość generowania przez tego typu pojazdy znacznego hałasu jest tylko teoretyczna, skoro przy ich użyciu można niszczyć bądź istotnie uszkadzać rośliny, zwierzęta, grzyby, ich siedliska lub siedliska przyrodnicze.
Ponadto wraz z coraz większą dostępnością i popularnością pojazdów mechanicznych typu quad czy motocykl krosowy, wiele osób, zamiast korzystać z tych pojazdów w miejscach do tego przeznaczonych, np. w obrębie specjalnie w tym celu zorganizowanych torów, wjeżdża nimi do lasu, w miejscach, w których jest to niedozwolone. W ten sposób kierujący takimi pojazdami w istotny sposób ingerują w środowisko leśne, dokonując w jego ramach istotnych uszkodzeń i zniszczeń. Skalę naruszeń przedstawia statystyka prowadzona przez Dyrekcję Generalną Lasów Państwowych, zgodnie z którą zarejestrowano następującą liczbę przypadków naruszenia art. 161 k.w.: w 2020 r. - 37 333, w 2021 r. - 36 303, zaś w 2022 r. - aż 50 044.
W świetle art. 29 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U. z 2024 r. poz. 530), dalej „u.o.l.”, poruszanie się w taki sposób po drogach leśnych, jak i po innych fragmentach lasów, które nie są przeznaczone do ruchu pojazdów, jest co do zasady, poza pewnymi wyjątkami, bezprawne. W nauce prawa wskazuje się, że naruszenie zakazu wynikającego z art. 9 ust. 1 u.o.l. prowadzi do popełnienia wykroczenia stypizowanego w art. 161 k.w.
Przegląd praktyki orzeczniczej potwierdza tę tezę zarówno w odniesieniu do samochodów, jak i motocykli krosowych.”.
Czy podjęte prace legislacyjne i zaostrzone przepisy dotyczące niszczenia lasów doprowadzą do poprawy tej sytuacji? (jm)
