Rozmowy

Katarzyna Dobrzańska-Junco. Karta rowerowa z innej perspektywy

17 czerwca 2022

Katarzyna Dobrzańska-Junco. Karta rowerowa z innej perspektywy
Katarzyna Dobrzańska-Junco, Sekretarz Małopolskiej Wojewódzkiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (fot. ze zbiorów Autorki)

Redakcja Tyg. PRAWO DROGOWE@NEWS poprosiła Katarzynę Dobrzańską-Junco - od lat działającej na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego, dziś sekretarz Małopolskiej Wojewódzkiej Rady BRD - o wypowiedź w kwestii karty rowerowej i niezaprzeczalnej konieczności posiadania tego „małego prawa jazdy”. Autorka postawiła pytanie: Co my możemy zrobić? My - Rodzice, my - szkoła, my - organizacje np. rada brd, my - otoczenie (szeroko pojęte) nieletnich uczestników ruchu drogowego itd. Zachęcamy do lektury tej interesującej i inspirującej wypowiedzi.

Podjętą tematykę [kliknij] będziemy kontynuowali, już dziś możemy zdradzić, że wywiadu udzieli nam Adam Sobieraj, prezes Fundacji Drogi Mazowsza. Redakcja

Karta rowerowa – moje pierwsze prawo jazdy

Co możemy zrobić? Pojawia się wiele artykułów ze wskazówkami co inni powinni zrobić, aby zwiększyć liczbę chętnych podchodzących do egzaminów na kartę rowerową, przygotować nauczycieli do nauczania brd, wskazówek jak opracować wychowanie komunikacyjne. To zasadne i potrzebne głosy. W dyskusji nad systemem warto jednak spojrzeć czasami - choćby w temacie karty rowerowej - z innej perspektywy i zastanowić się, co my możemy zrobić. Na co już mamy wpływ w naszym domu, otoczeniu, organizacji, w naszym regionie i co możemy zmienić od zaraz.

Jako Rodzice. Bezpieczeństwo to najlepsze co - jako rodzice - możemy podarować naszym dzieciom. Nasza odpowiedzialność tkwi w zapewnieniu im bezpieczeństwa, przekazaniu najlepszej, rzetelnej wiedzy i stworzeniu możliwości do tego, aby umiały się obronić przed zagrożeniami i aby umiały ich uniknąć. Znały prawo, przepisy ruchu drogowego i aby je stosowały. Tym pierwszym krokiem ku ich bezpieczeństwu jest karta rowerowa - ich pierwsze prawo jazdy.

Kształcimy się przez całe życie, a w ruchu drogowym musimy zawsze być ostrożni. Pojawiają się nowe regulacje, przepisy ruchu drogowego, zmienia się mobilność, infrastruktura, zachowania, a zagrożenia nie znikają. Jako rodzice powinniśmy być czujni i zadbać o to, by nasze dzieci były bezpieczne. To nasz wybór którego jako rodzice nie możemy lekceważyć.

Nie możemy, a jednak często to robimy. Zdecydowanie brakuje nam tej świadomości i odpowiedzialności. Nie myślimy o tym, jak przygotować dziecko, dopóki nie stanie się coś złego. Wtedy najczęściej wypieramy się naszej odpowiedzialności i zrzucamy winę na innych - np. na szkołę. Że dziecko nie wiedziało, nie zostało odpowiednio przygotowane (wyrażone celowo w sposób bezosobowy). Zgadza się - nie ma (jeszcze) wychowania komunikacyjnego, brakuje wielu jego elementów - ale to w naszym interesie jako rodziców jest zadbanie o wypełnienie tej luki, choćby na własną rękę.

Jako szkoła. Lekcje z brd w ramach techniki dla klas IV - to zdecydowanie za mało. Kolejną kwestią jest treść i jakość materiałów, ich aktualizacja oraz atrakcyjność, czyli dostosowanie do odbiorcy. Powtórzmy to, co już chyba wszyscy powtarzamy - potrzeba wychowania komunikacyjnego z prawdziwego zdarzenia. Ale: jednak jest coraz więcej wartościowych materiałów przygotowywanych przez specjalistów z zakresu brd z których należy korzystać. Jako przykład można podać Małopolską Wojewódzką Radę BRD, w której już 2 lata temu opracowano materiały elektroniczne dla nauczycieli. Rada współpracuje cały czas z Kuratorium Oświaty i nauczyciele bardzo chętnie korzystają z takich materiałów. Dodatkowo członkowie Rady właśnie opracowali do kompletu ponad 800 pytań na kartę rowerową stworzone przez Małopolski Ośrodek Ruchu Drogowego w Krakowie, Tarnowie i Nowym Sączu oraz Wydział Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie, dzieląc się nimi ze szkołami, poprzez m.in. Kuratorium Oświaty. Na podstawie tych materiałów stworzono także grę karcianą „Moje pierwsze prawo jazdy” z aktualnymi zmianami i regulacjami. Inne Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego oraz Wojewódzkie Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w kraju również wychodzą ze świetnymi inicjatywami i ważne, aby się nimi dzielić, a jako szkoły - korzystać z nich.

Jako szkoła powinniśmy zdecydowanie bardziej zachęcać dzieci do wyrabiania karty rowerowej, do sięgania po dodatkowe materiały, wiedzę, która w tym przypadku ma ogromne przełożenie na zdrowie i bezpieczeństwo. Nie powinniśmy też pozostawiać dzieci bez możliwości poprawy - mamy sygnały, że często dzieci, które nie zdały za pierwszym razem - mają możliwość poprawy egzaminu dopiero w kolejnym roku szkolnym. Tak nie może być. Jako szkoła, jako nauczyciele - doceńmy wagę i znaczenie karty rowerowej i tej konkretnej wiedzy, która ma wpływ na zdrowie i życie dzieci. To kwestia fundamentalna.

Jako Wojewódzka Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Warto wykorzystać takie organizacje jak Wojewódzkie Rady BRD do przepływu wiedzy, wymiany informacji, korzystania z doświadczeń ich członków. W jednym miejscu spotykają się przedstawiciele instytucji z których każda z osobna ma wpływ na bezpieczeństwo, posiada ogromną wiedzę i praktyki z wielu lat. Nie zawsze chodzi o odkrywanie nowych rozwiązań często to, co powoduje sukces to właśnie współpraca, przepływ informacji oraz połączenie działań. Urząd Marszałkowski, Urząd Wojewódzki, Wordy, Policja, Straż, Pogotowie, Kuratorium Oświaty, Zarządcy Dróg, ITD, GDDKiA, organizacje pozarządowe, media, Zarządy Powiatu, przedstawiciele Wójtów, Burmistrzów lub Prezydentów Miast: Wojewódzkie Rady mają ogromny potencjał, który nie zawsze dostrzegamy, a który należy wykorzystać - między innymi także w działaniach edukacyjnych w regionach  tam, gdzie bezpośrednio można dotrzeć do szkół, nauczycieli, rodziców i dzieci.

Działania w domu, dzielnicy, naszym otoczeniu, w szkole, tam, gdzie bezpośrednio docieramy do odbiorców, w naszych gminach, powiatach, województwach - mają ogromny wpływ na bezpieczeństwo i często ich nie doceniamy. Zarówno w obszarze infrastruktury, prawa, nadzoru, edukacji jak i opieki powypadkowej. Warto pomyśleć na co można mieć wpływ już teraz i wykorzystać to w dobrym celu - a cel w brd jest jasny i - co najważniejsze- wspólny.

Katarzyna Dobrzańska-Junco

Sekretarz Małopolskiej Wojewódzkiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego