Pytanie: Czy strażak może nałożyć mandat za parkowanie na drodze pożarowej?
Odpowiedź: 12 maja br. na wielu znanych portalach informacyjnych pojawiła się informacja o tym, że strażak od 11 maja 2011 r. ma uprawnienia do nakładania grzywien w postaci mandatów za parkowanie pojazdu na drodze przeciwpożarowej. Muszę zdementować tą informację - strażak nie ma takich uprawnień!
Mając jednak na uwadze sytuacje na osiedlach mieszkaniowych wydawałoby się to rozwiązaniem wskazanym. Często zdarza się, że nie możemy podjechać pod budynek, aby rozstawić drabinę lub podnośnik. W takiej sytuacji, gdy pomoc przychodzi zbyt późno, giną ludzie i dużo większe są straty pożarowe. A wszystko przez bałagan na drogach osiedlowych, nonszalancję osób parkujących samochody, zaniedbania zarządców osiedli takie jak np. nierozważne ustawianie kwietników betonowych. W zakresie narzędzi umożliwiających wpływanie na stan dróg pożarowych zgodnie z nowym przepisem uzyskaliśmy możliwość nakładania mandatów, ale jedynie na zarządców dróg pożarowych zgodnie z art. 82 § 2 pkt 6. Natomiast mając na uwadze uprawnienia służb nie jest wskazane, aby strażak, który ratuje życie i mienie, podczas akcji ratowniczej zajmował się sprawami porządkowymi, w tym nakładaniem mandatów i szukaniem kierowców. Jest to dla nas sprawa drugorzędna, poza naszymi zadaniami ustawowymi, którą zajmować się mają inne służby współpracujące z nami podczas zdarzeń.
Przepis, który wszedł w życie 11 maja br. (rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zmieniające rozporządzenie w sprawie wykroczeń, za które funkcjonariusze pożarnictwa pełniący służbę w Państwowej Straży Pożarnej są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, oraz warunków i sposobu wydawania upoważnień z dnia 31 marca 2011 r. [Dz. U. Nr 87, poz. 491]) daje nam upoważnienie do nakładania grzywien w drodze mandantu karnego dodatkowo w zakresie art. 82 §§ 2-5 oraz art. 82a § 3 kodeksu wykroczeń (do 11.05 tylko w zakresie art. 82 § 1). Poniżej przytoczyłem treść art. 82 i art. 82 a kodeksu wykroczeń. Zapisy nie dotyczące naszych uprawnień wykreśliłem. Między innymi jest wykreślony zapis art. 82a § 2, który stał się tematem newsów. Nie jest objęty powyższym rozporządzeniem MSWiA o nakładaniu mandatów przez strażaków i nie mamy uprawnień do jego stosowania.
Wobec tego należałoby zadać pytanie kto zgodnie z przepisami i na jakiej podstawie powinien nakładać mandaty karne za utrudnianie dojazdu jednostkom ochrony przeciwpożarowej do miejsca działań ratowniczych, w szczególności parkowanie na drogach pożarowych i utrudnianie prowadzenie działań ratowniczych. Zgodnie z art. 95 § 1 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia postępowanie mandatowe prowadzi Policja a inne organy, gdy przepis szczególny tak stanowi. Jak już wyżej udowodniliśmy strażak nie ma takich uprawnień, ale ma je od 1 marca br. dodatkowo straż gminna (miejska) i może nakładać mandaty karne w przypadku łamania przepisów art. 82a § 2 kw. Ponadto straż gminna z zakresu związanego z ochroną przeciwpożarową ma prawo do nakładania mandatów w przypadku łamania art. 82 §§ 3 i 4 kw (na podstawie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego z dnia 17 listopada 2003 r. (Dz.U. Nr 208, poz. 2026) - stan prawny na 12.05.2011 r.).
Dodatkowo mając na uwadze zmiany w prawie o ruchu drogowym z 22 lipca 2010 r. (weszły w życie 4.09.2010 r.), zrównujące drogi wewnętrzne z drogami publicznymi w zakresie zarządzania ruchem, sytuacja przynajmniej formalnie zrobiła się klarowniejsza i korzystniejsza.
Odpowiedzi udzieliła: Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Opolu
