Pytanie:Czy przedłożenie przez instruktora zaświadczenia o odbyciu warsztatów doskonalenia zawodowego w toku postępowania o skreślenie go z ewidencji instruktorów w związku z niedopełnieniem przez niego obowiązku przedłożenia tego zaświadczenia do dnia 7 stycznia każdego roku kalendarzowego stoi na przeszkodzie w skreśleniu instruktora z ewidencji?
Odpowiedź: Tak, w świetle wykładni w opisanym w pytaniu stanie faktycznym nie ma możliwości skreślenia instruktora z ewidencji.
Uzasadnienie: Wątpliwość wyrażona w zadanym pytaniu jest konsekwencją treści art. 46 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami. Zgodnie z przywołanym przepisem przesłanką skreślenia instruktora z ewidencji instruktorów jest nieprzedłożenie do dnia 7 stycznia każdego roku zaświadczenia potwierdzającego uczestnictwo w roku ubiegłym w warsztatach doskonalenia zawodowego. Literalna wykładnia przepisu prowadziłaby zatem do wniosku, że w każdym przypadku nieprzedłożenia w terminie zaświadczenia (nawet gdy instruktor faktycznie odbył warsztaty doskonalenia zawodowego w terminie).
Warto zauważyć, że art. 46 ust. 1 pkt 3 ustawy został pomyślany jako mechanizm zapewniający udział instruktorów w warsztatach doskonalenia zawodowego. W katalogu przesłanek skreślenia z ewidencji nie widnieje bowiem osobno nieuczestniczenie w takich warsztatach. Formalny wymóg przedłożenia zaświadczenia nie ma sensu sam w sobie, jest on podporządkowany potrzebie zachowania odpowiedniej wiedzy instruktorów. Można zatem przypuszczać, że wykładnia funkcjonalna dokonana przez sądy administracyjne stanęłaby na przeszkodzie skreślaniu z ewidencji instruktorów, którzy przedłożyli w toku postępowania zaświadczenie o uczestnictwie w warsztatach.
Nie ulega natomiast wątpliwości, że czysto literalna wykładnia przepisu przestała być słuszna z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 26 czerwca 2014 roku o zmianie ustawy o kierujących pojazdami. Ustawa ta dodała bowiem w art. 46 ust. 7, zgodnie z którym w przypadku skreślenia z ewidencji instruktora ze względu na nieprzedłożenie zaświadczenia o uczestnictwie w warsztatach doskonalenia zawodowego, jego ponowny wpis do ewidencji może być dokonany po odbyciu warsztatów doskonalenia zawodowego. Przepis ten jest sformułowanie niezbyt fortunnie z punktu widzenia klarowności legislacyjnej, jednakże jego wykładnia funkcjonalna prowadzi do wniosku, że skreślenie instruktora z ewidencji w związku z nieodbyciem przez niego warsztatów doskonalenia zawodowego ma mieć swoisty charakter - zbliżony bardziej do czasowego “zawieszenia” uprawnień, niż do definitywnego ich pozbawienia. Jak się bowiem wydaje odbycie przez skreślonego z ewidencji instruktora warsztatów doskonalenia zawodowego (na marginesie - nie do końca wiadomo na jakiej podstawie prawnej, bo warsztaty te prowadzone są wyłącznie dla “czynnych” instruktorów - por. art. 35 ust. 6 ustawy o kierujących pojazdami) umożliwia jego ponowny wpis do ewidencji - zarówno bez jakiegokolwiek okresu karencji, jak również bez konieczności ponownego składania egzaminu. Do takiego wniosku prowadzi argument a contrario z porównania art. 46 ust. 5 i 7 ustawy. Skoro w tym pierwszym przypadku prawodawca pisząc o ponownym wpisie do ewidencji explicite wymienia warunki takiego wpisu, w tym odnoszące się bezpośrednio do katalogu warunków stawianych kandydatom na instruktorów (art. 33 ust. 1) to znaczy, że ponowny wpis nie wymaga przeprowadzenia pełnej procedury wymaganej przy wpisie. To jednak prowadzi do wniosku, że brak w art. 46 ust. 7 innych wymogów niż ukończenie warsztatów doskonalenia zawodowego oznacza, że jedyną przesłanką ponownego wpisu w tym przypadku jest złożenie przez zainteresowanego wniosku wraz z zaświadczeniem o uczestnictwie w warsztatach.
Sytuacja taka wymusza zmianę wykładni art. 46 ust. 1 pkt 3 ustawy. Absurdalne byłoby bowiem literalne traktowanie tego przepisu i utrzymywanie, że skreślenia z ewidencji należy dokonać nawet wówczas, gdy w toku postępowania administracyjnego zostanie przedłożone przedmiotowe zaświadczenie. W dniu wydania takiej decyzji instruktor mógłby bowiem wystąpić z wnioskiem o ponowny wpis do ewidencji z dniem uprawomocnienia się decyzji skreślającej go z tej ewidencji. Taka sytuacja nie może zostać zaakceptowana z punktu widzenia państwa prawa.
Powstały paradoks można rozwiązać jedynie poprzez przyjęcie, że przedłożenie przez instruktora zaświadczenia o odbyciu warsztatów uniemożliwia jego skreślenie z ewidencji.
Z tego względu udzielono odpowiedzi jak na wstępie.
