Ekspert wyjaśnia

Obowiązek posiadania w pojeździe sprawnej gaśnicy

15 sierpnia 2011

Pytanie: Każdy pojazd powinien być wyposażony w gaśnicę, a jakie są konsekwencje jej przeterminowania ?

Odpowiedź: Gaśnica jest elementem wyposażenia obowiązkowego pojazdu samochodowego, którą należy umieścić w miejscu łatwo dostępnym, w razie potrzeby jej użycia. Podczas kontroli drogowej policjanci powinni sprawdzać realizację obowiązku posiadania gaśnicy. Ujawniony przekroczony termin jej ważności nie powinien jednak skutkować zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego lub nałożeniem mandatu karnego. Jednakże w tym przypadku koniecznym wydaje się pouczenie kierującego o potrzebie dokonania konserwacji i sprawdzenia gaśnicy - zgodnie z zaleceniem producenta.

W art. 66 ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity z 2005 r. Dz. U. Nr 108, poz. 908 ze zm.) zwanej w dalszej części ustawą wskazuje, iż pojazd uczestniczący w ruchu ma być tak zbudowany, wyposażony i utrzymany, aby korzystanie z niego nie zagrażało bezpieczeństwu osób nim jadących lub innych uczestników ruchu, nie naruszało porządku ruchu na drodze i nie narażało kogokolwiek na szkodę. Ponadto urządzenia i wyposażenie pojazdu, w szczególności zapewniające bezpieczeństwo ruchu i ochronę środowiska przed ujemnymi skutkami używania pojazdu,  powinny być utrzymane w należytym stanie oraz działać sprawnie i skutecznie.

Wprawdzie rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) w § 3 ust. 2 i 3 zawiera zapis, iż: “§ 3 ust. 2 Urządzenia przeciwpożarowe oraz gaśnice przenośne i przewoźne, zwane dalej “gaśnicami", powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym, zgodnie z zasadami i w sposób określony w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, w dokumentacji techniczno-ruchowej oraz w instrukcjach obsługi, opracowanych przez ich producentów. 3. Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzane w okresach ustalonych przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku”, jednakże w ocenie Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji nie należy stosować tegoż aktu do pojazdów, ponieważ rozporządzenie określa sposoby i warunki ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 września 2009 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (Dz. U. Nr 155, poz. 1232), w załączniku nr 1 - określa wykaz czynności kontrolnych oraz metody i kryteria oceny stanu technicznego pojazdu podczas przeprowadzania badania technicznego. Przedmiotem badania są także elementy wyposażenia pojazdu, czyli np. gaśnica.

Zgodnie z zapisem badanie gaśnicy odbywa się poprzez oględziny i jedynie jej brak (jeżeli jest wymagana) powoduje negatywny wynik badania. Stąd też należy przyjąć, iż skoro prawodawca w kryteriach nie ujął kontroli ważności lub sprawności gaśnicy, to te elementy powinny pozostać poza zainteresowaniem diagnosty, a tym samym i organu kontroli ruchu. Zakładając, że policjant zatrzymałby dowód rejestracyjny z tego powodu, to pojazd trafi na badanie techniczne dodatkowe, podczas którego diagnosta nie jest uprawniony do sprawdzania terminu ważności (przydatności) gaśnicy.

W kontekście art. 66 ustawy, jak również z praktycznego punktu widzenia wątpliwości budzi także kontrola sprawności i skuteczności działania gaśnicy ..na drodze", ponieważ udzielenie odpowiedzi na to pytanie wiązałoby się z koniecznością jej użycia.

Analizując akty prawne dotyczące ochrony przeciwpożarowej należy stwierdzić, iż warunki jakim odpowiadać powinny gaśnice będące na wyposażeniu pojazdów nie zostały określone w ogóle, podobnie jak zasady konserwacji.

Mając na względzie powyższe należy stwierdzić, iż przepisy dotyczące gaśnic samochodowych nie są jednoznaczne. W ocenie Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji gaśnica stanowiąca wyposażenie pojazdu samochodowego innego niż motocykl (z wyłączeniem pojazdów przeznaczonych do przewozu materiałów niebezpiecznych) nie podlega przepisom rozporządzenia MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów jako sprzęt gaśniczy. Dlatego też podczas kontroli drogowej policjanci powinni sprawdzać realizację obowiązku posiadania gaśnicy, a ujawniony przekroczony termin jej ważności nie powinien jednak skutkować zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego lub nałożeniem mandatu karnego.