Od miesięcy trwa dyskusja - w tym na forum Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego - na temat rozwiązań prawnych prowadzących do poprawy trudnej sytuacji finansowej wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego. Jest apel o pilne spotkanie z ministrem infrastruktury w celu zaproponowania działań dla stabilizacji pogarszającej się kondycji placówek oraz nowego systemu wynagradzania egzaminatorów. Jest też konkretna propozycja pomocy doraźnej.
Wielokrotnie informowaliśmy [kliknij] o pogarszającej się sytuacji finansowej wielu i coraz większej liczby wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego. Tymczasem korzystają ze zgromadzonych środków, ale i te albo już wyczerpali, albo są bliskie wyczerpania. W nielicznych sytuacja jest stabilna. Resort infrastruktury zaproponował rozwiązanie prawne umożliwiające dofinansowanie placówek przez Zarząd Województw. Nie spotkała się ona z akceptacją: - Patrząc na prawie 25 lat ich funkcjonowania należy dostrzec, iż fakt samodzielności finansowej ośrodków umożliwia sprawne i efektywne zarządzanie jednostką. Tworzy jasne zasady odpowiedzialności Dyrektora przed Zarządem Województwa, który sprawuje nadzór nad ośrodkiem. Z kolei Samorząd Województwa, którego budżet jest zwolniony od zobowiązań ekonomicznych WORD, ma cały czas wpływ na standard realizacji zadań statutowych przez tę instytucję. Zgoda na możliwość dofinansowywania ośrodków przez Zarządy Województw w pośredni sposób mogłaby niepotrzebnie podzielić odpowiedzialność za stan ośrodków pomiędzy Dyrektora i Zarząd. Dodatkowo, dofinansowywanie działalności ośrodków będzie z uszczerbkiem dla innych zadań istotnie przyporządkowanych Samorządowi Województwa. - czytamy w stanowisku Konwentu z 18 sierpnia br. w sprawie propozycji rozwiązań poprawiających sytuację finansową Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego. I dalej marszałkowie oceniają: - Jednocześnie, biorąc pod uwagę główne zadania WORD-ów, którymi jest niewątpliwie przeprowadzanie egzaminów na prawo jazdy, samorządy bardzo ostrożnie podchodzą do przychodów jakie mają przynieść podwyższone opłaty za kursy reedukacyjne, czy wpływy z tytułu realizacji nowych zadań. Obecna trudna sytuacja spowodowana jest ciągłym wzrostem kosztów związanych głównie z działalnością egzaminacyjną, m.in. wzrost cen paliw, energii elektrycznej, gazu, jak też wzrost płacy minimalnej. Po analizie struktury przychodów i kosztów należy wskazać, iż dodatkowa działalność nieznacznie wpływa i w przyszłości może wpłynąć na wyniki finansowe. WORD-y prowadzą już działalność odnośnie wynajmu placów manewrowych oraz pomieszczeń biurowych, jednak środki z tego tytułu nie wpływają znacząco na wysokość przychodów. Należy mieć na względzie, że około 90%przychodów stanowią przychody z działalności związanej z prowadzeniem egzaminów na prawo jazdy. Wprowadzenie nowych zadań w pierwszej kolejności spowoduje dodatkowy wzrost kosztów w związku z przygotowaniem tych zadań do realizacji, w tym kosztów związanych z zatrudnieniem nowego personelu. Wobec czego najszybszy wpływ na poprawę sytuacji finansowej WORD-ów będzie miała waloryzacja opłat za egzaminy.
Marszałkowie proponując konkretną pomoc w postaci waloryzacji opłat za egzaminy państwowe uzasadniają swoje stanowisko następująco: - Dlatego Konwent Marszałków Województw RP stoi na stanowisku, że najrozsądniejszym i najskuteczniejszym rozwiązaniem zapewniającym stabilne funkcjonowanie WORD-ów jest podwyższenie opłat za egzaminy. Przychody z działalności egzaminacyjnej stanowią podstawowe źródło osiąganych przez ośrodki przychodów, a stawka jest na niezmiennym poziomie od 2013 r. Koszty bezpośrednio związane z funkcjonowaniem wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego, w szczególności koszt zakupu paliwa, pozostałe koszty eksploatacji i najem pojazdów egzaminacyjnych, usługi remontowe, media, podatek od nieruchomości, podatek od środków transportu, opłata za oprogramowanie do egzaminowania, wynagrodzenia pracowników oraz związane z tym pozostałe świadczenia stale rosną, co skutkuje zwiększającą się z roku na rok dysproporcją pomiędzy przychodami, a rosnącymi kosztami bieżącej działalności. Dlatego też podwyższenie opłaty za egzamin jest jak najbardziej zasadne. Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w analizach przedstawionych w Stanowisku Konwentu Marszałków Województw RP z dnia 18 czerwca 2020 r. w/s waloryzacji opłat za egzaminy państwowe na prawo jazdy przeprowadzane przez WORD-y w związku z ich trudną sytuacją finansową oraz apelach zawartych m.in. w Stanowiskach Zarządu Związku Województw RP z 10 września 2021 r., z 18 lutego 2022 r. oraz z 7 kwietnia 2022 r.
Konwent Marszałków Województw tak oto konkluduje swoje stanowisko: - Jako doraźną pomoc WORD-om, do czasu wprowadzenia (przejścia procesu legislacyjnego zmiany ustawy) nowych rozwiązań wymagających zmian systemowych - proponujemy zmiany rozporządzenia w sprawie stawek za egzaminy do maksymalnych przewidzianych w ustawie o kierujących pojazdami.
STANOWISKO NR 1/2022
KONWENTU MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW RP
Z DNIA 18 sierpnia 2022 r.
w sprawie propozycji rozwiązań poprawiających sytuację finansową Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego
Konwent Marszałków Województw RP wobec dyskusji na forum Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego na temat rozwiązań prawnych dotyczących poprawy sytuacji finansowej Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego, wskazuje, iż:
I. Negatywnie ocenia propozycję wprowadzenia rozwiązań prawnych dotyczących możliwości dofinansowywania przez Zarządy Województw funkcjonowania Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego. Patrząc na prawie 25 lat ich funkcjonowania należy dostrzec, iż fakt samodzielności finansowej ośrodków umożliwia sprawne i efektywne zarządzanie jednostką. Tworzy jasne zasady odpowiedzialności Dyrektora przed Zarządem Województwa, który sprawuje nadzór nad ośrodkiem. Z kolei Samorząd Województwa, którego budżet jest zwolniony od zobowiązań ekonomicznych WORD, ma cały czas wpływ na standard realizacji zadań statutowych przez tę instytucję. Zgoda na możliwość dofinansowywania ośrodków przez Zarządy Województw w pośredni sposób mogłaby niepotrzebnie podzielić odpowiedzialność za stan ośrodków pomiędzy Dyrektora i Zarząd. Dodatkowo, dofinansowywanie działalności ośrodków będzie z uszczerbkiem dla innych zadań istotnie przyporządkowanych Samorządowi Województwa.
lI. Jednocześnie, biorąc pod uwagę główne zadania WORD-ów, którymi jest niewątpliwie przeprowadzanie egzaminów na prawo jazdy, samorządy bardzo ostrożnie podchodzą do przychodów jakie mają przynieść podwyższone opłaty za kursy reedukacyjne, czy wpływy z tytułu realizacji nowych zadań. Obecna trudna sytuacja spowodowana jest ciągłym wzrostem kosztów związanych głównie z działalnością egzaminacyjną, m.in. wzrost cen paliw, energii elektrycznej, gazu, jak też wzrost płacy minimalnej. Po analizie struktury przychodów i kosztów należy wskazać, iż dodatkowa działalność nieznacznie wpływa i w przyszłości może wpłynąć na wyniki finansowe. WORD-y prowadzą już działalność odnośnie wynajmu placów manewrowych oraz pomieszczeń biurowych, jednak środki z tego tytułu nie wpływają znacząco na wysokość przychodów. Należy mieć na względzie, że około 90%przychodów stanowią przychody z działalności związanej z prowadzeniem egzaminów na prawo jazdy. Wprowadzenie nowych zadań w pierwszej kolejności spowoduje dodatkowy wzrost kosztów w związku z przygotowaniem tych zadań do realizacji, w tym kosztów związanych z zatrudnieniem nowego personelu. Wobec czego najszybszy wpływ na poprawę sytuacji finansowej WORD-ów będzie miała waloryzacja opłat za egzaminy.
W związku z powyższym Konwent Marszałków Województw RP:
1. Stoi na stanowisku, że najrozsądniejszym i najskuteczniejszym rozwiązaniem zapewniającym stabilne funkcjonowanie WORD-ów jest podwyższenie opłat za egzaminy. Przychody z działalności egzaminacyjnej stanowią podstawowe źródło osiąganych przez ośrodki przychodów, a stawka jest na niezmiennym poziomie od 2013 r. Koszty bezpośrednio związane z funkcjonowaniem wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego, w szczególności koszt zakupu paliwa, pozostałe koszty eksploatacji i najem pojazdów egzaminacyjnych, usługi remontowe, media, podatek od nieruchomości, podatek od środków transportu, opłata za oprogramowanie do egzaminowania, wynagrodzenia pracowników oraz związane z tym pozostałe świadczenia stale rosną, co skutkuje zwiększającą się z roku na rok dysproporcją pomiędzy przychodami, a rosnącymi kosztami bieżącej działalności. Dlatego też podwyższenie opłaty za egzamin jest jak najbardziej zasadne. Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w analizach przedstawionych w Stanowisku Konwentu Marszałków Województw RP z dnia 18 czerwca 2020 r. ws. waloryzacji opłat za egzaminy państwowe na prawo jazdy przeprowadzane przez WORD-y w związku z ich trudną sytuacją finansową oraz apelach zawartych m.in. w Stanowiskach Zarządu Związku Województw RP z 1 O września 2021 r., z 18 lutego 2022 r. oraz z 7 kwietnia 2022 r.
2. Jako doraźną pomoc WORD-om, do czasu wprowadzenia (przejścia procesu legislacyjnego zmiany ustawy) nowych rozwiązań wymagających zmian systemowych - proponujemy zmiany rozporządzenia w sprawie stawek za egzaminy do maksymalnych przewidzianych w ustawie o kierujących pojazdami.
Konkludując apelujemy o pilne spotkanie z Ministrem Infrastruktury, aby omówić temat trudnej sytuacji finansowej Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego oraz zaproponować podjęcie przez resort działań, które doprowadzą do ustabilizowania sytuacji ekonomicznej WORD oraz wprowadzą nowy system wynagradzania egzaminatorów.