Poseł Józef Lassota interpelował w sprawie odebrania dzieciom możliwości edukacji komunikacyjnej (interpelacja nr 10528). - Wprawdzie wychowanie komunikacyjne w polskim systemie szkolnym jest realizowane od 1957 r., jednak po 1 września 2016 r. weszła w życie zmieniona podstawa programowa do szkoły podstawowej, która ma obowiązywać już w roku szkolnym 2017-2018. W dokonanych zmianach zapomniano o bezpieczeństwie najmłodszych uczestników ruchu. Tymczasem wiedza rodziców nie zawsze wystarczy. Nie wszyscy rodzice mają prawo jazdy, doświadczenie kierującego czy śledzą aktualne zmiany. Młody człowiek powinien wiedzieć, dlaczego trzeba jeździć rowerem po drodze dla rowerów, jak bezpiecznie dojść do szkoły czy kto to jest pieszy – uzasadniał swoje ważne wystąpienie poseł. I zadał dwa pytania:
Dlaczego tak ważna kwestia jak bezpieczeństwo już we wstępnej fazie edukacji jest zaniedbywana? Czy i w jakim zakresie planuje się poszerzenie edukacji komunikacyjnej?
W imieniu adresata, minister odpowiedział podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Maciej Pokeć.
Wychowanie komunikacyjne w przedszkolne. Odpowiadający na interpelację stanowczo zaprzeczył, iż - cytujemy: kwestia bezpieczeństwa była zaniedbywana we wstępnej fazie edukacji. Dalej znajdujemy informację: - w nowych podstawach programowych[1], w tym podstawie programowej wychowania przedszkolnego, podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej oraz dla szkoły branżowej I stopnia, które zaczną obowiązywać od 1 września 2017 r., kwestia bezpieczeństwa w ruchu drogowym jest uwzględniona i odpowiednio mocno zaakcentowana”.
Zajęcia wczesnoszkolne. Odpowiadający wskazuje na zadania przedszkola i dalej zadania szkoły w zakresie edukacji wczesnoszkolnej. Cytujemy: - „Natomiast do zadań szkoły w zakresie edukacji wczesnoszkolnej należy organizacja zajęć edukacyjnych wspierających aktywności dzieci, rozwijających nawyki i zachowania adekwatne do poznawanych wartości, takich jak: bezpieczeństwo własne i grupy, sprawność fizyczna, zaradność, samodzielność, odpowiedzialność i poczucie obowiązku. Ponadto szkoła ma tak organizować przestrzeń edukacyjną, aby była ona ergonomiczna, zapewniała bezpieczeństwo oraz możliwość osiągania celów edukacyjnych i wychowawczych, umożliwiała aktywność ruchową i poznawczą dzieci, nabywanie umiejętności społecznych, właściwy rozwój emocjonalny oraz zapewniała poczucie bezpieczeństwa”. Te tak ważna zadania Edukacji Komunikacyjnej mają być realizowane w ramach (sic!) Zajęć Wychowania Fizycznego. I jeszcze raz (sic): „- Zajęcia Wychowania fizycznego powinny rozwijać u uczniów postawę respektowania przepisów, reguł zabaw i gier ruchowych, przepisów ruchu drogowego w odniesieniu do pieszych, rowerzystów, rolkarzy, biegaczy i innych osób, których poruszanie się w miejscu publicznym może tworzyć zagrożenie bezpieczeństwa”. I w ramach zajęć Technika dla uczniów klas IV-VI. Cyt.: „Realizacja treści obszaru edukacyjnego Osiągnięcia w zakresie funkcji życiowych człowieka, ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i odpoczynku zapozna uczniów z zawodami użyteczności publicznej, w tym żołnierza, policjanta, strażaka, lekarza, pielęgniarza oraz z numerami telefonów alarmowych. Uczniowie nauczą się, jak formułować wezwanie o pomoc skierowane do: Policji, Pogotowia Ratunkowego, Straży Pożarnej, jak posługiwać się danymi osobowymi w kontakcie ze służbami mundurowymi i medycznymi w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia”. Dalej już nie będziemy cytowali. Szkoda tylko, że resort nie dokonał analizy dotychczasowych rozwiązań i jakichkolwiek nowości w nowej podstawie programowej. Bardzo szkoda! – „Określony w podstawie programowej sposób realizacji tych zajęć wskazuje m.in., aby szkoła zapewniła możliwość uzyskania karty rowerowej uczniowi, który ukończył 10 lat” – podsumowuje Maciej Pokeć. Dotychczas taka możliwość także występowała, czy jednak nie powinno być tu użyte słowo obowiązek uzyskania karty rowerowej?
Wychowanie Komunikacyjne starszych dzieci? Cytat: „Bezpieczeństwu są w szczególności dedykowane zajęcia Edukacja dla bezpieczeństwa, które będą realizowali uczniowie klasy VIII. Zajęcia mają na celu przygotowanie uczniów do właściwego zachowania się oraz odpowiednich reakcji w sytuacjach stwarzających zagrożenie dla zdrowia i życia. Obejmują m.in. treści dotyczące organizacji działań ratowniczych, edukacji zdrowotnej i pierwszej pomocy. Umiejętność udzielania pierwszej pomocy jest jedną z najważniejszych umiejętności zdobywanych w szkole. Wskazuje się, aby już na wczesnym etapie edukacji wprowadzić zagadnienia związane z ochroną zdrowia i życia: ocenę bezpieczeństwa miejsca zdarzenia, rozpoznanie potencjalnego zagrożenia życia na podstawie prostych objawów, skuteczne wezwanie pomocy, podejmowanie wstępnych czynności ratujących życie.” Niestety nie dowiadujemy się w ramach jakiego to przedmiotu? Ile godzin tych zajęć? Kto będzie je prowadził? Jak będą szkoleni nauczyciele tego „nowego” wychowania komunikacyjnego?
W szkołach ponadpodstawowych. Tu zdecydowanie ważna informacja: „- Uprzejmie informuję, że aktualnie w Ministerstwie Edukacji Narodowej toczą się prace nad podstawami programowymi dla szkół ponadpodstawowych. Wstępne zarysy tych podstaw zostaną poddane prekonsultacjom w kwietniu br. (…) pragnę zapewnić Pana Posła, że zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa w ruchu drogowym zostaną uwzględnione w podstawie programowej dla szkół ponadpodstawowych i będą miały odpowiednio szeroki zakres”.
Czy ten ostatni cytat z odpowiedzi na interpelację posła Józefa Lassoty jest wystarczająca odpowiedzią na pytanie o zakres planowanego poszerzenia edukacji komunikacyjnej? Powtórzymy nasze pytania - W ramach jakiego to przedmiotu? Ile godzin tych zajęć? Kto będzie je prowadził? Jak będą szkoleni nauczyciele tego „nowego” wychowania komunikacyjnego? itd. (jm)
1) Nową podstawę programową reguluje w rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 356 - http://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/356/1 ).