Sekretariat Departamentu Transportu Drogowego Ministerstwa Infrastruktury przekazał pismo - apel podpisane przez Rafała Webera, sekretarza stanu w resorcie, a skierowane do ośrodków szkolenia kierowców. Zaskakującą jest dotychczas niepraktykowana formuła zwrócenia się do branży. Podniesiona kwestia niezwykle ważna - dotyczy funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami na drogach. Apel - o podjęcie wzmożonej aktywności edukacyjnej dotyczącej zwiększania świadomości społecznej w zakresie funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami pozwoli na pokonanie barier i problemów, z jakimi na co dzień spotykają się te osoby. (jm)
***
Do
Ośrodków Szkolenia Kierowców
Szanowni Państwo,
działania poprawiające dostępność transportu dla osób ze szczególnymi potrzebami to jeden z ważniejszych komponentów rządowego Programu Dostępność Plus, realizowanego od 2019 r. Koordynatorem tego programu jest Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, natomiast Ministerstwo Infrastruktury odpowiada za wdrażanie działań z ww. obszaru. Oba resorty ściśle współdziałają w organizacji inicjatyw ukierunkowanych na poprawę dostępności m.in. środków transportu zbiorowego, infrastruktury transportowej, sposobów świadczenia usług z tego zakresu czy popularyzacji rozwiązań transportowych. Wyrazem tej współpracy są m.in. zmieniające się przepisy prawa i postawy wobec osób z niepełnosprawnościami, na które chcielibyśmy zwrócić uwagę niniejszym apelem.
Po pierwsze należy wskazać, że samodzielne, swobodne przemieszczanie się, daje osobom z niepełnosprawnościami możliwość większego uczestniczenia w życiu zawodowym czy społecznym, dlatego wsparcie każdej formy mobilności tych osób ma duże znaczenie. Ogromną rolę w zapewnieniu takiej możliwości odgrywa odpowiednia infrastruktura, związana nie tylko z transportem zbiorowym, ale także indywidualnym. Wiele osób z niepełnosprawnościami jest kierowcami lub pasażerami samochodów osobowych. Aby móc w pełni korzystać z możliwości, jakie daje przemieszczanie się własnym środkiem transportu, osoby z niepełnosprawnościami potrzebują m.in. odpowiedniej liczby dedykowanych miejsc parkingowych w miejscach publicznych. Z kolei aby miejsca te spełniały swoją funkcję, muszą pozostawać do dyspozycji jedynie tych osób, które mają uprawnienia do korzystania z nich. Często jednak miejsca parkingowe dla osób z niepełnosprawnościami są zajmowane przez kierowców do tego nieuprawnionych.
Nawet krótkotrwałe zajęcie tego miejsca powoduje jego niedostępność w danej chwili dla osoby, która tego potrzebuje i bez którego nie może samodzielnie opuścić pojazdu. Miejsce usytuowania tzw. „kopert” w bliskiej odległości do wejścia, a także ich rozmiar mają znaczenie z punktu widzenia trudności, jakie osoba z niepełnosprawnością musi pokonać. Osoby z niepełnosprawnością ruchu potrzebują m.in. szerokiego otwarcia drzwi, możliwości wyjęcia wózka, przemieszczenia się z fotela kierowcy na wózek. Osoby z niepełnosprawnością wzroku bądź neurologiczną potrzebują dotrzeć do wejścia do budynku, pokonując jak najkrótszą drogę, by uniknąć przeszkód. Dlatego, niezwykle ważne jest nie tylko niezajmowanie miejsc przeznaczonych dla postoju pojazdów przewożących osoby z niepełnosprawnościami przez innych kierowców, ale też właściwe parkowanie na miejscach graniczących z tzw. kopertami. Zajęcie części powierzchni koperty przez innych kierowców może spowodować duże trudności dla osób z niepełnosprawnością lub zupełnie uniemożliwić skorzystanie z przeznaczonego dla nich miejsca.
Wiedza na ten temat nie jest niestety powszechna wśród obecnych i potencjalnych kierowców. Istnieje zatem potrzeba większego uświadomienia już na etapie szkolenia kierowców i kandydatów na kierowców oraz innych osób związanych z branżą transportową na temat ww. aspektów związanych z korzystaniem z miejsc parkingowych dla osób z niepełnosprawnościami. Wiedza na temat tego, że miejsca te powinny być użytkowane wyłącznie przez osoby posiadające do tego uprawnienia musi być rozbudowana o uświadomienie skutków społecznych, jakie przynosi łamanie przepisów prawa w tym zakresie, ale warto także podkreślać, że za nieuprawione parkowanie na ww. miejscach grożą obecnie wysokie kary (1200 zł grzywny nakładanej w drodze mandatu karnego i 6 punktów karnych). Pojazd zajmujący takie miejsce może być także odholowany.
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej wspólnie z Ministerstwem Infrastruktury apelują zatem do szkół nauki jazdy, Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego oraz innych podmiotów prowadzących działalność szkoleniową, zrzeszających szkoły nauki jazdy czy działających na rzecz rozwoju branży o wzmożoną aktywność edukacyjną dotyczącą zwiększania świadomości społecznej:
- o zakazie parkowania na miejscach parkingowych dla osób z niepełnosprawnościami przez osoby do tego nieuprawnione,
- o wysokości kar związanych z nieuprawnionym parkowaniem na tzw. „kopertach”,
- o tym, że nawet chwilowe nieuprawnione parkowanie może stanowić istotną przeszkodą dla osoby z niepełnosprawnością w dostępie do usług danego podmiotu.
Ponadto, pragniemy zwrócić uwagę, że w bieżącym roku podjęta została kolejna inicjatywa legislacyjna, zmierzająca do wyrównania szans osób niesłyszących w procesie uzyskiwania uprawnień do prowadzenia pojazdów. Zgodnie z § 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 2 sierpnia 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach (Dz. U. z 2023 r. poz. 1531), wydłużeniu uległ czas trwania części teoretycznej egzaminu państwowego dla osób głuchych i dostosowano formy przeprowadzania egzaminów dla tychże osób. W myśl § 2 ww. rozporządzenia wchodzi ono w życie po upływie 4 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Zgodnie z powyższym w § 19 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 czerwca 2019 r. w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach (Dz. U. z 2019 r. poz. 1206 oraz z 2021 r. poz. 1426) dodaje się ust. 6a w brzmieniu: „osoba egzaminowana, będąca osobą uprawnioną w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania (Dz.U. z 2023 r. poz. 20):
1) na przeczytanie treści pytania, o którym mowa w ust. 6 pkt 1, ma 40 sekund, po czym na udzielenie odpowiedzi ma 15 sekund;
2) na przeczytanie pytania i udzielenie odpowiedzi, o której mowa w ust. 6 pkt 2, ma 75 sekund.”
Ponadto § 19 ust. 10 ww. rozporządzenia otrzymuje brzmienie: „Czas trwania części teoretycznej egzaminu państwowego wynosi 25 minut, a dla osoby, o której mowa w ust. 6a, wynosi 40 minut.”. Stosownie do wprowadzonych zmian w § 20 ust. 2 ww. rozporządzenia, otrzymuje on brzmienie: „w przypadku, o którym mowa w ust. 1:
1) czas egzaminu wydłuża się o 25 minut,
2) dla osób, o których mowa w § 19 ust. 6a, czas egzaminu wydłuża się o 40 minut - dla każdej następnej kategorii prawa jazdy lub pozwolenia.”.
Reasumując, od dnia 5 grudnia 2023 r. osoby głuche otrzymają możliwość wydłużenia czasu trwania części teoretycznej egzaminu państwowego zgodnie ze wskazanymi powyżej przepisami. Minister Infrastruktury, sprawując nadzór nad Komisją do spraw weryfikacji i rekomendacji pytań egzaminacyjnych, zwrócił także szczególną uwagę, aby aktualne pytania egzaminacyjne dotyczyły również tematyki związanej z funkcjonowaniem osób niepełnosprawnych w ruchu drogowym, dostosowując merytorykę pytań do przedmiotowej problematyki.
Łączę wyrazy szacunku,
Dokument podpisany elektronicznie przez:
z up. Ministra Infrastruktury
Rafał Weber
Sekretarz Stanu
