Ekspert wyjaśnia

Obowiązek odśnieżania drogi i chodnika

5 grudnia 2023

Obowiązek odśnieżania drogi i chodnika
(fot. Jolanta Michasiewicz)

Zima zdecydowanie zagościła na dobre, zapowiadane coraz bardziej obfite opady śniegu. A co za tym idzie niezwykle ważna kwestia odśnieżania. Dziś o drogach i chodnikach. Przypomnijmy głośno - o obowiązku odśnieżania.

Zalegający i niesprzątnięty lód, śnieg, błoto zdecydowanie wpływa na bezpieczeństwo kierowców i pieszych. Uznaliśmy więc za konieczne przypomnienie o obowiązku jego usuwania i o odpowiedzialnych. Po pierwsze są to właściciele i zarządcy.

Chodniki. Jeżeli chodnik przylega do posesji, obowiązek uprzątnięcia chodnika ze śniegu, błota, oblodzeń, posypania piaskiem, aby zminimalizować ryzyko dla pieszego, spoczywa na jej właścicielu lub zarządcy (na odcinku graniczącym z nieruchomością, jeżeli pomiędzy chodnikiem i granicą działki jest pas zieleni, obowiązek spoczywa po stronie gminy). Wykonanie obowiązku nadzoruje gmina i tu działa art. 5 ust. 6 i 7 ustawy o utrzymaniu czystości w gminach - zacytujmy: „Art. 5. (…) 6. Nadzór nad realizacją obowiązków określonych w ust. 1-4 sprawuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta. 7. W przypadku stwierdzenia niewykonania obowiązków, o których mowa w ust. 1-4, wójt (burmistrz, prezydent miasta) wydaje decyzję nakazującą wykonanie obowiązku.”. „Jeżeli gmina zaniedba ten obowiązek, to odpowiada, ale z regresem do właściciela nieruchomości” -informował Sąd Najwyższy, że dodając, że samorząd dysponuje stosownymi środkami przymuszającymi właściciela do realizowania spoczywających na nim obowiązków. - „Jeśli tego nie czyni, może podlegać odpowiedzialności, choć nie jest to odpowiedzialność solidarna wraz z właścicielem nieruchomości. Gmina, o ile naprawi szkodę, może zwrócić się do właściciela z roszczeniem regresowym o zwrot równowartości odszkodowania” - wyjaśnił SN.

Przypominamy także, iż niewywiązywanie się z tego obowiązku może skutkować skutkami finansowymi. Zacytujmy art. 117 Kodeksu wykroczeń: „Art. 117. § 1. Kto, mając obowiązek utrzymania czystości i porządku w obrębie nieruchomości, nie wykonuje swoich obowiązków lub nie stosuje się do wskazań i nakazów wydanych przez właściwe organy w celu zabezpieczenia należytego stanu sanitarnego i zwalczania chorób zakaźnych, podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany.”. I uzupełniająco dodajmy, iż za wypadki zaistniałe na obszarze nieruchomości odpowiedzialny ponosi także odpowiedzialność cywilnoprawną.

Drogi publiczne. Obowiązki utrzymania czystości i porządku na drogach publicznych należą do zarządcy drogi. Takimi zarządcami w odniesieniu do dróg są też samorządy - odpowiednio dla dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich. Zależności dotyczą kategorii drogi miejskiej, powiatowej, wojewódzkiej lub pozostającej pod dozorem GDDKiA. Obowiązują następujące standardy opracowane w zależności od funkcji drogi, natężenia ruchu itd.:

I - czas likwidacji śliskości zimowej wynosi maksymalnie 2 godziny od momentu ustania opadów śniegu; na jezdni nie może pozostać warstwa zajeżdżonego śniegu;

II - czas likwidacji śliskości zimowej to maksymalnie 4 godziny od chwili ustania opadów śniegu; na drodze może pozostać cienka warstwa zajeżdżonego śniegu;

III - czas odśnieżania drogi wynosi maksymalnie 6 godzin po ustaniu opadów; na drodze może być zajeżdżony śnieg, ponadto dopuszcza się występowanie lokalnie zasp i języków śnieżnych;

IV - czas odśnieżania drogi to maksymalnie 8 godzin od momentu ustania opadów śniegu; podobnie jak w standardzie III na jezdni może występować zajeżdżony śnieg oraz dopuszcza się występowanie lokalnie zasp i języków śnieżnych;

V – dopuszczalne są przerwy w komunikacji do 24 godzin; odśnieżony musi być co najmniej jeden pas ruchu z wykonaniem mijanek; należy posypywać jezdnię na odcinkach decydujących o możliwości ruchu;

VI - dopuszczalne są przerwy w komunikacji nawet do 48 godzin; jezdnię należy odśnieżać w zależności od potrzeb, a posypywać po odśnieżeniu w miejscach wyznaczonych przez zarządcę.

Drogi wewnętrzne. Odśnieżanie dróg wewnętrznych - w tym prywatnych - należy do obowiązków zarządcy terenu, na którym znajduje się droga lub właściciela tego terenu. Z kolei jeśli droga wewnętrza stanowi własność np. kilku osób, które mają przy niej swoje domy, same muszą zająć się obowiązkiem. Kwestią porozumienia między nimi jest już, czy każdy będzie odśnieżał tylko fragment w granicach własnej nieruchomości, czy też zajmował się całym odcinkiem drogi np. według ustalonego harmonogramu. (jm)