Ekspert wyjaśnia

Pamiętajmy o zasadzie szczególnej ostrożności – radzi Grzegorz Wysopal

30 sierpnia 2019

Pamiętajmy o zasadzie szczególnej ostrożności – radzi Grzegorz Wysopal
Grzegorz Wysopal, egzaminator, kierownik Działu Szkoleń Małopolskiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Krakowie (fot. Jolanta Michasiewicz)

Do redakcji tyg. PRAWO DROGOWE@NEWS zwrócił się Czytelnik z prośbą o wyjaśnienie problemu dotyczącego pierwszeństwa w ruchu drogowym. Odpowiada nasz ekspert – Grzegorz Wysopal. Analizując tę konkretną sytuację przypomina o potrzebie zachowania ustawowej zasady zachowania szczególnej ostrożności, która obowiązuje wszystkich uczestników ruchu drogowego. Pamiętajmy o niej bezwzględnie – kierowcy, piesi, rowerzyści, użytkownicy urządzeń transportu osobistego itd. itd.

Redakcja Tyg. PRAWO DROGOWE@NEWS

Pytanie Czytelnika. Dzień dobry. Zwracam się z uprzejmą prośbą o rozwiązanie mojego problemu. Codziennie wyjeżdżając do pracy zastanawiam się, który kierowca ma pierwszeństwo. Sytuację przedstawiają załączone zdjęcia. Problem pojawia się, gdy samochód B zmienia pas, na który włącza się również samochód A. Dodam tylko, iż miejsce, z którego wyjeżdża samochód A nie jest strefą zamieszkania (brak znaku D-40). Brak też jakichkolwiek znaków pierwszeństwa.

Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam. Maciej Rosani

(fot. ze zbiorów Czytelnika)

Odpowiada ekspert redakcji tyg. PRAWO DROGOWE@NEWS Grzegorz Wysopal:

Szanowny Panie,

Przedstawiona sytuacja ma miejsce na Gdańskim Przymorzu. Po zapoznaniu się z przedstawionymi zdjęciami muszę stwierdzić, że jednak znaki określające pierwszeństwo występują. Ulica Piastowska jest drogą określoną znakiem D-1 (droga z pierwszeństwem przejazdu), zaś ul. Chłopska określona znakiem D-53 (koniec strefy ruchu). Wyjeżdżając z ul. Chłopskiej oznaczonej znakiem D-53 kierujący jest pojazdem włączającym się do ruchu. Kierujący pojazdem A jest zobowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi B będącemu na drodze z pierwszeństwem. Dodać należy, że obydwu kierujących obowiązuje zachowanie szczególnej ostrożności. Kierującego pojazdem B podczas zmiany pasa ruchu również dotyczy zachowania szczególnej ostrożności i ustąpienie pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza wjechać. Zatem kierujący pojazdem A może skręt w lewo wykonać pod warunkiem ustąpienia pierwszeństwa pojazdowi B, który w zaznaczonym na czerwono miejscu ma prawo wykonać manewr zmiany pasa ruchu, ale pod warunkiem, że pas ten nie był wcześniej zajęty.

Jeśli doszłoby do zdarzenia drogowego decydującym dla rozstrzygnięcia o winie będzie miejsce, w którym zdarzenie nastąpiło i przebieg zdarzenia rozpatrywany pod kątem ustalenia kto w kogo wjechał. W skrajnym przypadku może zostać ustalona współwina.

Pozdrawiam, Grzegorz Wysopal

Grzegorz Wysopal, egzaminator w MORD Kraków, wieloletni instruktor, instruktor techniki jazdy i egzaminator prawa jazdy wszystkich kategorii, w trakcie nauki języka migowego, obecnie kierownik Działu Szkoleń Małopolskiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Krakowie, współautor materiałów szkoleniowych dla kandydatów na kierowców, też dla osób głuchych, wiceprezes FUNDACJI PL

Zasada zachowania szczególnej ostrożności w ustawie – Prawo o ruchu drogowym (wybrane przepisy):

Art.  2. Użyte w ustawie określenia oznaczają: (…)

22) szczególna ostrożność - ostrożność polegającą na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie; (…)

Art.  3. 1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do osoby znajdującej się w pobliżu drogi, jeżeli jej zachowanie mogłoby pociągnąć za sobą skutki, o których mowa w tym przepisie.

3. Jeżeli uczestnik ruchu lub inna osoba spowodowała jednak zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, jest obowiązana przedsięwziąć niezbędne środki w celu niezwłocznego usunięcia zagrożenia, a gdyby nie mogła tego uczynić, powinna o zagrożeniu uprzedzić innych uczestników ruchu. (…)

Art. 13. 1. Pieszy, przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na tym przejściu ma pierwszeństwo przed pojazdem. (…)

Art. 17. 2. Kierujący pojazdem, włączając się do ruchu, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu. (…)

Art. 23. 1. 3) przy cofaniu ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu i zachować szczególną ostrożność, a w szczególności: (…)

Art. 24. 2. Kierujący pojazdem jest obowiązany przy wyprzedzaniu zachować szczególną ostrożność, a zwłaszcza bezpieczny odstęp od wyprzedzanego pojazdu lub uczestnika ruchu. W razie wyprzedzania roweru, wózka rowerowego, motoroweru, motocykla lub kolumny pieszych odstęp ten nie może być mniejszy niż 1 m. (…)

Art.  25. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo - także jadącemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo. (…)

Art. 26. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu. (…)

6. Kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną ostrożność przy przejeżdżaniu obok oznaczonego przystanku tramwajowego nieznajdującego się przy chodniku. Jeżeli przystanek nie jest wyposażony w wysepkę dla pasażerów, a na przystanek wjeżdża tramwaj lub stoi na nim, kierujący jest obowiązany zatrzymać pojazd w takim miejscu i na taki czas, aby zapewnić pieszemu swobodne dojście do tramwaju lub na chodnik. Przepisy te stosuje się odpowiednio przy ruchu innych pojazdów komunikacji publicznej. (…)

Art. 27. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe.

1a. Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerzyście jadącemu na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić. (…)

Art. 28. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu kolejowego oraz przejeżdżając przez przejazd, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność. Przed wjechaniem na tory jest on obowiązany upewnić się, czy nie zbliża się pojazd szynowy, oraz przedsięwziąć odpowiednie środki ostrożności, zwłaszcza jeżeli wskutek mgły lub z innych powodów przejrzystość powietrza jest zmniejszona. (…)

Art. 30. 1. Kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną ostrożność w czasie jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza, spowodowanej mgłą, opadami atmosferycznymi lub innymi przyczynami, a ponadto: (…)

Art. 33. 1. Kierujący rowerem jest obowiązany korzystać z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić. Kierujący rowerem, korzystając z drogi dla rowerów i pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym. (…)

6. Kierujący rowerem, korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych, jest obowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym. (…)

Art. 55. 1. Pojazd do nauki jazdy lub przeprowadzania egzaminu państwowego oznacza się tablicą kwadratową barwy niebieskiej z białą literą "L", umieszczoną na pojeździe. W warunkach niedostatecznej widoczności tablica umieszczona na pojeździe, z wyłączeniem tablicy na motocyklu, powinna być oświetlona. Tablica, którą oznaczony jest motocykl, powinna być wykonana z materiału odblaskowego.

2. Podczas kierowania pojazdem do nauki jazdy przez osobę inną niż osoba ubiegająca się o uprawnienie do kierowania pojazdem tablica, o której mowa w ust. 1, powinna być zasłonięta lub złożona.

3. Kierujący pojazdem, przejeżdżając obok pojazdu, o którym mowa w ust. 1, lub jadąc za nim, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność. (…)

Art. 57. 1. Pojazd przewożący zorganizowaną grupę dzieci lub młodzieży w wieku do 18 lat oznacza się z przodu i z tyłu kwadratowymi tablicami barwy żółtej z symbolem dzieci barwy czarnej. W warunkach niedostatecznej widoczności tablice powinny być oświetlone, chyba że są wykonane z materiału odblaskowego. Kierujący tym pojazdem jest obowiązany włączyć światła awaryjne podczas wsiadania lub wysiadania dzieci lub młodzieży.

2. Kierujący pojazdem, omijając pojazd, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany w czasie wsiadania lub wysiadania dzieci lub młodzieży zachować szczególną ostrożność i w razie potrzeby zatrzymać się.

3. Zabrania się oznaczania pojazdu tablicami, o których mowa w ust. 1, w czasie, gdy dzieci lub młodzież nie są przewożone.

Art. 57a. 1. Kierujący autobusem szkolnym podczas wsiadania lub wysiadania dzieci jest obowiązany włączyć światła awaryjne.

2. Kierujący pojazdem, przejeżdżając obok autobusu szkolnego, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność. (…)

Art. 58. 1. Pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu osób niepełnosprawnych oznacza się z przodu i z tyłu kwadratowymi tablicami barwy niebieskiej z międzynarodowym symbolem wózka inwalidzkiego barwy białej. Tablice te powinny być wykonane z materiału odblaskowego. Kierujący tym pojazdem jest obowiązany włączyć światła awaryjne podczas wsiadania lub wysiadania osoby niepełnosprawnej.

2. Kierujący pojazdem, omijając pojazd, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany w czasie wsiadania lub wysiadania osoby niepełnosprawnej zachować szczególną ostrożność i w razie potrzeby zatrzymać się. (…)

Źródło: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (stan prawny na 30.8.2019 r.) (Tj. w Dz. U. z 2018 r. poz. 1990; t.p. w  Dz. U. z 1997 r. nr 98 poz. 601 z późn. zm.)