Pytanie Czytelnika: Witam bardzo proszę o odpowiedź na nurtujące mnie pytanie: Strefa zamieszkania - "Obszar obejmujący drogi publiczne lub inne drogi, na którym obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego, a wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi." Wynika z powyższej definicji, że w strefie zamieszkania może dojść do przecięcia się drogi publicznej z drogą wewnętrzna (niepubliczną) czy zatem na takim przecięciu się dróg w strefie zamieszkania będzie dochodziło do włączania się do ruchu przy wjeżdżaniu z drogi niepublicznej na publiczną? Czy też w strefie zamieszkania stosuje się zawsze regułę "prawej ręki" niezależnie od tego, jakie drogi się przecinają? Piotr A.
Odpowiada Tomasz Barnaś, ekspert PRAWA DROGOWEGO@NEW: Panie Piotrze. W strefie zamieszkania oczywiście występują zarówno skrzyżowania jak i połączenia dróg publicznych z tymi niepublicznymi (wewnętrznymi). Zgodnie z przytoczoną przez Pana definicją z ustawy - Prawo o ruchu drogowym (art. 2 pkt 16) obowiązują w niej szczególne zasady ruchu drogowego. Oto one:
- pojazdy nie mogą przekraczać prędkości 20 km/h (art. 20, ust. 2);
- piesi mają pierwszeństwo przed pojazdami i mogą korzystać z całej szerokości drogi (art. 11, ust. 5);
- należy zwracać również szczególną uwagę na dzieci, które w przeciwieństwie do dróg poza strefą zamieszkania, mogą się po niej poruszać bez opieki innych osób (co najmniej dziesięcioletnich) (art. 43, ust.1);
- zabroniony jest postój pojazdów poza wyznaczonymi w tym celu miejscami (art. 49, ust 2, pkt 4);
- wszelkiego rodzaju urządzenia wymuszające powolną jazdę (np. progi zwalniające) nie muszą być oznakowane znakami ostrzegawczymi (§ 58 ust. 2 rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych);
- na skrzyżowaniach dróg pierwszeństwo nie powinno być określone znakami (czyli obowiązuje zasada „prawej ręki”) z wyjątkiem znaku B-20 „STOP” umieszczanego w miejscach o słabej widoczności (rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków dla znaków i sygnałów drogowych 5.2.46).
Aby dokładnie odpowiedzieć na postawione przez Pana pytanie niezbędne jest podanie jeszcze jednej definicji zawartej w ustawie PoRD w art. 2 pkt 10:
Skrzyżowanie jest to przecięcie się w jednym poziomie dróg mających jezdnię, ich połączenie lub rozwidlenie, łącznie z powierzchniami utworzonymi przez takie przecięcia, połączenia lub rozwidlenia; określenie to nie dotyczy przecięcia, połączenia lub rozwidlenia drogi twardej z drogą gruntową, z drogą stanowiącą dojazd do obiektu znajdującego się przy drodze lub z drogą wewnętrzną.
W przypadku skrzyżowań dróg publicznych występujących w strefie zamieszkania, o które Pan pyta, obowiązuje oczywiście zasada „prawej ręki” chyba, że znaki drogowe stanowią inaczej. Zgodnie z art. 25, ust 1 ustawy PoRD kierujący pojazdem, zbliżając się do takich miejsc, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo – także jadącemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo.
Natomiast na połączeniach, przecięciach lub też rozwidleniach dróg publicznych z drogami wewnętrznymi (niepublicznymi) obowiązują już inne zasady. Nie są to skrzyżowania. Kierujący pojazdem wyjeżdżając z drogi wewnętrznej widząc znak D-47 „koniec drogi wewnętrznej” jak również z placu przeznaczonego np. na parking, z bramy, garażu lub innych tego typu obiektów włącza się do ruchu, musi zachować szczególną ostrożność i jest obowiązany do ustąpienia pierwszeństwa wszystkim innym jego uczestnikom (art. 17 ust 1 i 2). Czyli w tych miejscach zasada „prawej ręki” nie będzie miała zastosowania. Pierwszeństwo przejazdu należy się zawsze pojazdowi poruszającemu się po drodze publicznej. Nie ma tu znaczenia, czy jest to obszar objęty strefą zamieszkania, czy też znajduje się poza nią. Te przepisy mają ogólny charakter.
Bardzo proszę również pamiętać, że zasady obowiązujące włączających się do ruchu dotyczą również sytuacji wyjazdu ze strefy zamieszkania. Widząc znak D-41 (koniec strefy zamieszkania) kierujący jest podporządkowany pod względem pierwszeństwa przejazdu w stosunku do innych uczestników ruchu drogowego. Dopiero po „przepuszczeniu” pieszych, rowerzystów i innych kierujących może kontynuować jazdę.
Pozdrawiam, Tomasz Barnaś
Tomasz Barnaś, b. instruktor nauki i techniki jazdy, egzaminator w MORD Kraków, ekspert redakcji tyg. PRAWO DROGOWE@NEWS (fot. ze zbiorów Autora)
