Z datą 9 grudnia 2019 r. w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych. Wnioskodawca Minister Zdrowia po raz drugi przekazał projekt do konsultacji (pierwsze procedowanie było nie możliwe z powodu kończącej się kadencji Sejmu). Dziś już trwają 30-dniowe uzgodnienia resortowe. Ratownicy od miesięcy wnosili o uznanie ich profesji za zawód zaufania publicznego oraz postulowali powołanie samorządu. Ministerstwo Zdrowia szacuje liczbę ratowników na ok. 25 tysięcy.
Ustawa określa: zasady uzyskiwania prawa wykonywania zawodu ratownika medycznego; zasady i warunki wykonywania zawodu ratownika medycznego; zasady organizacji i działania samorządu ratowników medycznych; zasady odpowiedzialności zawodowej ratowników medycznych. - Projekt ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych ma na celu wprowadzenie do systemu prawnego przepisów regulujących w sposób kompleksowy wykonywanie zawodu ratownika medycznego oraz utworzenie ram prawnych dla działania samorządu ratowników medycznych oraz zasad odpowiedzialności zawodowej ratowników medycznych – doprecyzowano w uzasadnieniu aktu. Twórcy inicjatywy w oparciu o doświadczenia branży uznali, iż dla dalszego prawidłowego funkcjonowania i rozwoju zawodu konieczne jest stworzenie możliwości jakie daje powołanie samorządu zawodowego. Zgrupowanie przepisów dotyczących tego zawodu – zawodu zaufania publicznego - w jednym akcie.
Samorząd zawodowy. Właśnie samorząd zawodowy ma przyczynić się do podniesienia poziomu pracy ratowników, odpowiednim poziomie wynikającym z wiedzy i umiejętności, jakości, poszanowania praw oraz norm etyki zawodowej – czytamy w uzasadnieniu. Przedstawiciele środowiska podnosili też kwestie reprezentacji oraz partycypacji tej grupy w realizacji zadań publicznych.
W zaproponowanym rozdziale 4 mowa jest o samorządzie zawodowym tej branży. Przynależność ratowników medycznych do samorządu ma być obowiązkowa, samorząd niezależny w wykonywaniu swoich zadań i podlegający wyłącznie przepisom ustawy, natomiast jednostką organizacyjną (posiadającą osobowość prawną) Krajowa Izba Ratowników. Krajową Izbę będą tworzyli zamieszkali na terytorium RP ratownicy medyczni wpisani do rejestru ratowników medycznych. I oczywiście nadzór nad działalnością samorządu – ten sprawował będzie minister zdrowia.
Do zadań tego samorządu – podobnie jak w innych istniejących - należy w szczególności: sprawowanie pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu ratownika medycznego; przyznawanie prawa wykonywania zawodu oraz uznawanie kwalifikacji ratowników medycznych, będących obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, zamierzających wykonywać zawód ratownika medycznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; zawieszanie i pozbawianie prawa wykonywania zawodu oraz ograniczanie w wykonywaniu zawodu; prowadzenie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej ratowników medycznych; prowadzenie postępowania w przedmiocie niezdolności do wykonywania zawodu ratownika medycznego; reprezentowanie ratowników medycznych oraz ochrona ich interesów zawodowych; działanie na rzecz stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez ratowników medycznych; udział w ustalaniu oraz aktualizacji standardów i wytycznych w ratownictwie medycznym; edukacja zdrowotna i promocja zdrowia; prowadzenie rejestru ratowników medycznych oraz rejestru ratowników medycznych tymczasowo i okazjonalnie wykonujących zawód; nadzór nad doskonaleniem zawodowym ratowników medycznych; wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.
Rejestry ratowników. Odrębny rozdział poświęcono rejestrowi ratowników medycznych. Ten będzie prowadzony w systemie teleinformatycznym i administrowany przez Krajową Radę. Ona też będzie dokonywała wpisów i zmian, w tym wykreśleń w rejestrze. Wpisywane informacje będą dotyczyły przede wszystkim: danych osobowych ratownika; wykształcenia; numeru prawa wykonywania zawodu; informacji o kursach specjalistycznych, ale też datę wykreślenia z rejestru ratowników medycznych wraz z podaniem przyczyny.
Odpowiedzialność zawodowa. - Ratownicy medyczni podlegają odpowiedzialności zawodowej za naruszenie zasad etyki zawodowej oraz przepisów związanych z wykonywaniem zawodu, odpowiedzialności zawodowej, o której mowa w ust. 1, podlegają także obywatele państw członkowskich UE wykonujący tymczasowo i okazjonalnie zawód ratownika medycznego na terytorium RP – to niezwykle ważny zapis, a wprost gwarancja jakości wykonywanego zawodu. Precyzyjne określono, iż postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej toczy się niezależnie od postępowania karnego lub dyscyplinarnego. Procedury opisano niezwykle szeroko, omówiono kary, ale też ich zatarcie. Odrębnie odpowiedzialność karną.
W projekcie ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych w wersji z 19 września br. pomieszczono 105 artykułów. Przewidziano wejście w życie ustawy po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia. Autorzy projektu przewidzieli także zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe. (jm)