Na kierowcę nałożono sankcję utraty prawa jazdy kat. B. Jednocześnie utracił on uprawnienia do posiadanych innych kategorii czyli: AM, A1, A2, A, B1, C1, C, C+E, B+E, C1+E. Czy odbierane prawo jazdy można rozszerzać na inne kategorie uprawnień do prowadzenia pojazdów? Na to pytanie wczoraj odpowiedział Trybunał Konstytucyjny wydając wyrok (sygn. akt: [kliknij]). Sędziowie orzekli, iż uniemożliwienie kierowcom - którym odebrano prawo jazdy określonej kategorii - odzyskania pozostałych posiadanych nie jest zgodne z konstytucją.
Wyrok. Trybunał Konstytucyjny pod przewodnictwem Bogdana Święczkowskiego na posiedzeniu niejawnym 4 lipca br. orzekł: „Art. 12 ust. 2 pkt 2 i 3 w związku z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2023 r. poz. 622) w zakresie, w jakim pozbawia osoby posiadające uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi określonych kategorii prawa jazdy prawa do odzyskania dokumentu potwierdzającego posiadanie tego rodzaju uprawnień odnośnie do pojazdów mechanicznych, co do których nie orzeczono wobec nich środka karnego w postaci zakazu ich prowadzenia, jest niezgodny z art. 2 oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”. Orzeczenie zapadło większością głosów.
Skarga konstytucyjna. Skarżący do Trybunału Konstytucyjnego wniósł wniosek o zbadanie zgodności: art. 12 ust. 2 pkt 2 i 3 w związku z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. Nr 30, poz. 151, ze zm.), w brzmieniu ukształtowanym ustawą z dnia 26 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o kierujących pojazdami (Dz. U. poz. 970), w zakresie, w jakim „pozbawia osoby uprzednio posiadające uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi określonych kategorii prawa jazdy, prawa do odzyskania dokumentu potwierdzającego posiadanie tego rodzaju uprawnień odnośnie pojazdów mechanicznych, co do których nie orzeczono wobec nich środka karnego w postaci zakazu ich prowadzenia”, z art. 2, art. 10 ust. 1, art. 45 ust. 1 i art. 175 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Złożonej skardze konstytucyjnej nadano sygnaturę SK 23/21 [kliknij].
Skarżący. Na skarżącego M.P. nałożony został zakaz kierowania pojazdami kategorii B. Starosta odmówił wydania wtórnika, a sądy administracyjne go poparły. I tak kierowca utracił obok także dokument uprawniający do prowadzenia pojazdów kategorii C i D. Właśnie tę sytuację kierowca uznał za niedopuszczalne rozszerzenie sankcji. W skardze kierowca wskazał na potencjalną niezgodność m.in. z konstytucyjnym prawem do sądu oraz zasadą praworządności.
Wobec skarżącego orzeczono najpierw środek karny, na mocy którego nałożono na niego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, dla których wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii B. Zobowiązano go także do zwrotu dokumentu do odpowiedniego starostwa. Skarżący złożył jednak najpierw oświadczenie o zgubieniu prawa jazdy, a następnie wystąpił o wydanie wtórnika kategorii AM, A1, A2, A, B1, C1, C, C+E, B+E, C1+E, tj. uprawnień nieobjętych zakazem do kierowania pojazdami. Starosta odmówił jednak uznania wniosku, wskazując, że dokument nie może zostać wydany osobie, wobec której orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów prawomocnym wyrokiem sądu. Skarżący odwołał się następnie najpierw do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, później do sądów administracyjnych - skargi zostały jednak oddalone. Zakaz – w opinii skarżącego - został zinterpretowany zbyt restrykcyjnie. A tu zakaz narusza zasadę zakazu ponownego karania za to samo zdarzenie. (jm)
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 lipca 2023 r. sygn. akt SK 23/21 (/s/sk-23-21) [kliknij]
