Andrzej Bittel, wiceminister infrastruktury, odpowiadając na pytania posła Grzegorza Gaży informuje w kwestii powszechnego wdrożenia systemu SafeCross na większości przejazdów kolejowo-drogowych w Polsce oraz zmian legislacyjnych.
O zagrożeniach na przejazdach kolejowo-drogowych, które są specyficznym elementem infrastruktury kolejowej, bo skrzyżowaniem dwóch różnych rodzajów ruchu komunikacyjnego, posiadających inne charakterystyki zarówno pojazdów, jak i zasad oraz właściwości ruchu zdecydowanie należy bez końca informować. Tym razem poseł Grzegorz Gaża zwraca uwagę, iż w konsekwencji dochodzi na nich do kolizji o wyjątkowo tragicznych skutkach. Uczestnicy często ponoszą śmierć lub zostają ciężko ranni. Poseł podnosi kwestię funkcjonującego od roku systemu monitoringu i automatycznej analizy zdarzeń na przejazdach, systemu zwiększającego bezpieczeństwo bez ingerencji w systemy zarządzania ruchem kolejowym, szczególnie na przejazdach kategorii D - SafeCross.
System SafeCross. Jak przypomina G. Graża - system wykrywa nadjeżdżający pojazd, ostrzega kierowców o zbliżaniu się do przejazdu kolejowo-drogowego lub niebezpiecznego skrzyżowania, monitoruje zachowanie pojazdu na przejeździe, a dzięki wykorzystaniu modułu sztucznej inteligencji analizuje zatrzymanie pojazdu przed przejazdem kolejowo-drogowym. W kolejnym kroku zdarzenia analizowane są przez moduł sztucznej inteligencji w specjalnie stworzonej, autorskiej aplikacji, czego efektem jest ich podział na zachowania prawidłowe, nieprawidłowe, a także zdarzenia z udziałem innych uczestników ruchu, które ze względu na swój charakter nie podlegają ocenie. Właśnie dzięki takiemu rozwiązaniu nie ma konieczności przeglądania i oceniania materiału filmowego przez operatorów systemu, ponieważ system raportuje każde zdarzenie zarówno prawidłowe, jak i nieprawidłowe, dokumentując je fragmentem filmu, zdjęciami pojazdu, zdjęciem rejestracji pojazdu z określonym dokładnie czasem i miejscem zajścia zdarzenia. System posiada rozbudowany moduł serwisowy, który dzięki automatycznemu wykrywaniu i powiadamianiu operatorów systemu o zaistniałych nieprawidłowościach umożliwia ciągłą kontrolę i szybką reakcję na ewentualne problemy lub awarie systemu na poszczególnych przejazdach kolejowo-drogowych przy minimalizacji kosztów obsługi.
Obecnie system SafeCross zainstalowany jest na działających przejazdach kolejowo-drogowych oraz na obiekcie testowym, symulującym przejazd kolejowo-drogowy. Do końca sierpnia 2022 r. ocenił blisko 200 000 zdarzeń. Podczas testów kontrolnych wykazano skuteczność wykrywania i prawidłowości oceny zdarzeń na poziomie przekraczającym 90% (średnia z przeprowadzonych testów). System uzyskał również pozytywną opinię Instytutu Kolejnictwa oraz nagrodę prezesa UTK.
I wobec oczywistych zalet systemu poseł pyta o ewentualne działania dla wdrażania takich systemów, plany wprowadzenia regulacji prawnych ułatwiających wdrożenie tego typu rozwiązań, więcej apeluje o podjęcie działań mających na celu wdrożenie takich systemów na większości przejazdów kolejowych w Polsce.
Resort w kwestii systemów ostrzegawczych. W imieniu resortu wypowiedział się wiceminister Andrzej Bittel [kliknij]: - Z informacji przedstawionych przez spółkę PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. (dalej: PKP PLK S.A. lub Spółka), na infrastrukturze kolejowej zarządzanej przez Spółkę testowane są obecnie następujące dodatkowe systemy ostrzegawcze: „SPW-1M” - System Poprawy Widoczności przejazdu od strony drogi produkcji Wielobranżowej i Projektowej sp. z o.o. MONAT. System ostrzega kierowców pojazdów samochodowych o zbliżaniu się do przejazdu kategorii D, a nie o nadjeżdżającym pociągu. Ostrzeganie realizowane jest poprzez dynamiczne podświetlanie typowych znaków drogowych wymaganych przed przejazdami oraz uruchomienie znaku o zmiennej treści w postaci ekranu LED zainstalowanego bezpośrednio przed przejazdem. Działanie systemu uruchamiane jest fotokomórką przez zbliżający się do przejazdu pojazd samochodowy. System wyposażony jest również w kamery telewizji użytkowej Tvu rejestrujące zachowanie kierowców pojazdów samochodowych w strefie przejazdu. Urządzenie zainstalowane jest na przejeździe kategorii D na linii kolejowej nr 139 w miejscowości Rajcza i eksploatowane jest od około półtora roku. Instalację i obecne utrzymanie sfinansował producent. Podobne systemy produkcji Elmontaż sp. z o.o. przy współpracy z Akademią Techniczno-Humanistyczną w Bielsku-Białej, które wymieniane są w interpelacji, zainstalowane są również na linii kolejowej nr 139 w Pszczynie, Piaskach i Milówce.
A powszechna instalacja systemów? - Odnosząc się do kwestii (…) powszechnej instalacji ww. systemów na przejazdach kolejowo-drogowych, informuję, że powyższe systemy nie są, w rozumieniu polskiego prawa, systemami zabezpieczenia ruchu na przejazdach kolejowo-drogowych i w związku z tym nie są instalowane, finansowane, utrzymywane i monitorowane przez PKP PLK S.A. Spółka użycza jedynie obiekty inżynieryjne, jakimi są przejazdy kolejowo-drogowe kategorii D do przeprowadzenia testów. Podmiotami zainteresowanymi i właściwymi w tym obszarze są: Główny Inspektorat Transportu Drogowego, zarządy dróg, samorządy lokalne i lokalne urzędy administracji państwowej.
W kwestii zmian prawa. Kolejna ważna dla bezpieczeństwa kwestia to ewentualne zmiany prawa tu wiceminister informuje: - Nadmieniam jednocześnie, że w ramach trwających prac legislacyjnych nad projektem nowego rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii kolejowych oraz bocznic kolejowych z drogami i ich usytuowanie, analizowana jest możliwość wprowadzenia rozwiązań dopuszczających użytkowanie innowacyjnych systemów poprawiających bezpieczeństwo na przejazdach kolejowo-drogowych. (jm)
