Poseł Marek Biernacki zaadresował do ministrów finansów oraz spraw wewnętrznych i administracji interpelację (nr 24707) w sprawie nieprawidłowego działania systemu dochodzenia należności z tytułu mandatów karnych. Jak się dowiadujemy prace nad scentralizowaniem obsługi mandatów zostały pojęte i trwają. Szczegóły w informacji przedstawiciela MF.
Egzekucja mandatów. - Budżet państwa traci rocznie ok. 100 milionów złotych z tytułu przedawnionych mandatów karnych. Już w 2013 r. Najwyższa Izba Kontroli alarmowała w swoim raporcie, że w Polsce tylko blisko połowa ukaranych (47%) płaci dobrowolnie mandaty. W przypadku ok. 23% spraw kary grzywny zostały wyegzekwowane pomimo uchylania się ukaranych od dokonania płatności. Natomiast w przypadku ok. 30% spraw państwu nie udało się wyegzekwować kar i istotna ich część po upływie trzech lat od daty ich nałożenia ulegała przedawnieniu - uzasadnia swoje wystąpienie poseł Marek Biernacki. I kontynuuje: - Unikanie zapłaty grzywny nałożonej w drodze mandatu karnego nie wiązało się dla ukaranego kierowcy z jakąkolwiek dotkliwą inną sankcją o charakterze finansowym bądź niefinansowym, stanowiąc tym samym zachętę do odłożenia w czasie dokonania należnej płatności. Znacząca skala przypadków, w których pomimo zaangażowania organów państwa nie doszło do wyegzekwowania nałożonych kar, utrwalała w części społeczeństwa przekonanie o braku nieuchronności wykonania kary.
Zmiana systemu dochodzenia należności. Sytuację miała uzdrowić wprowadzona 1 stycznia 2016 r. zmiana systemu dochodzenia należności z tytułu mandatów karnych. To właśnie ona miała usprawnić proces obsługi mandatów i poprawić skuteczność egzekwowania takich kar. Wprowadzona reorganizacja polegała na scentralizowaniu obsługi mandatów karnych. Niestety zmiana nie spowodowała poprawy skuteczności windykacji oraz nie zapewniła wiarygodnych danych o stanie należności i zaległości z tego tytułu. I tu poseł pyta kiedy Ministerstwo Finansów zapewni w pełni funkcjonalny system informatyczny dedykowany do obsługi mandatów oraz kiedy wprowadzi rozwiązania w zakresie organizacji rachunkowości i sprawozdawczości obejmującej należności i dochody z tytułu mandatów, odpowiadających nadrzędnym zasadom rachunkowości i obowiązującemu ładowi finansów publicznych?
Stanowisko Ministerstwa Finansów. Anna Chałupa podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, zastępca szefa Krajowej Administracji Skarbowej informuje, iż prace zmierzające do wprowadzenia rozwiązań usprawniających proces obsługi należności z tytułu mandatów karnych zostały podjęte i pozostają w toku. A konkretnie: - W 2020 r. m.in. zautomatyzowano proces obsługi wystawiania i wysyłania pism behawioralnych do zobowiązanych, wdrożono reguły automatycznego księgowania wpłat pochodzących od administracyjnych organów egzekucyjnych. Uruchomiono także automatyczne generowanie zawiadomień o zmianie salda należności i zgonie ukaranego dla należności z tytułu grzywien. Od początku tego roku wdrożono możliwość wysyłania przez Centrum Mandatowe upomnień z wykorzystaniem funkcjonalności poczty hybrydowej. A w marcu tego roku powołano projekt SSP 2021 - rozbudowa i modernizacja z terminem realizacji do końca 2021 roku. Projekt wprowadza nowe rozwiązania, jak i modyfikuje rozwiązania istniejące. Prace nad usprawnieniem funkcjonalności systemu informatycznego dedykowanego do obsługi mandatów będą kontynuowane w latach następnych. Rozwój funkcjonalności tego systemu jest procesem ciągłym, wymagającym m.in. zmian w zależności od wprowadzania nowych rozwiązań prawnych w obszarze, przy czym odbywa się w ramach posiadanych środków finansowych. I jeszcze więcej – trwają prace w obszarze zautomatyzowania procesu zajęć rachunków bankowych i poszukiwania majątku zobowiązanego.
- W zakresie sprawozdawczości obejmującej należności i dochody z tytułu mandatów zmieniono Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 stycznia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 156). Zmiana nałożyła na naczelnika urzędu skarbowego właściwego do dysponowania środkami pieniężnymi gromadzonymi na wspólnych rachunkach bankowych i rachunkach bankowych właściwych dla należności scentralizowanych, obowiązek sporządzania sprawozdania RB-24 i Rb-27, w którym wykazywane są min. dane dotyczące poboru należności z tytułu mandatów.
