O bezpieczeństwie uczestników ruchu drogowego można mówić wiele i trzeba to robić. Kilka dni wcześniej media obiegła informacja jak to jeden z pasażerów autobusu jadącego autostradą postanowił zakończyć swoją podróż i wyskoczył z pojazdu. Pozostajemy w przekonaniu, że za takie zachowanie, za narażenie innych uczestników ruchu drogowego na ogromne zagrożenia zdrowia i życia, stosownie i surowo ukarany. Tu zawinił tzw. czynnik ludzki. Jak powinien zachować się kierowca autobusu, jak inni pasażerowie? To zagadnienia wskazujące ile potrzeba w tym zakresie edukacji. Chcielibyśmy coraz rzadziej dowiadywać się o kolizjach, wypadkach i karambolach na autostradach. Dzisiaj statystyka, którą przygotował resort infrastruktury, dotyczy opolskiego odcinka autostrady A4, też w porównaniu do innych krajowych autostrad. Także dotyczy bezpieczeństwa lecz z nieco innego punktu widzenia, a tu infrastruktury drogowej. Poseł Ryszard Galla zapytał czy dużej liczbie wypadków i kolizji na A4 nie jest przypadkiem winny stan infrastruktury, czyli jej nieodpowiednie dostosowanie do rosnącej liczby samochodów, w tym samochodów ciężarowych.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Chodkiewicz podkreśla, iż resort dokłada wszelkich starań w celu zachowania najwyższych standardów bezpieczeństwa ruchu drogowego na terenie całego kraju, w tym także na opolskim odcinku autostrady A4. I przywołuje kilka interesujących zestawień statystycznych. Zostały one opracowane na podstawie dostępnych danych z lat 2012-2016. Zachęcamy do zapoznania się z resortowymi analizami tabel oraz wnioskami z nich wynikającymi:
Tabela nr 1. „Wykaz wypadków na autostradzie A4 w woj. Opolskim w latach 2012-2016”. Na opolskim odcinku autostrady A4 o długości 88,113 km w latach 2012-2016 zarejestrowano 131 wypadków, w których zginęło 27 osób, a 174 zostało rannych, w tym 41 ciężko. Wykaz wypadków na A4 w poszczególnych latach prezentuje tabela 1. Z tabeli tej wynika, że od 2014 r. (w 2015 i 2016 r.) notuje się spadki liczby wypadków, zabitych i rannych, a jedynie liczba ciężko rannych nieznacznie wzrosła. Natomiast w 2017 r. w okresie od 1 stycznia do 10 września odnotowano 26 wypadków, w których zginęły 2 osoby, a 44 osoby zostały ranne, w tym 13 ciężko (Tabela nr 1).
Głównymi przyczynami występujących zdarzeń drogowych na opolskim odcinku autostrady są wysokie natężenia ruchu, struktura rodzajowa ruchu, wysoka prędkość oraz ograniczenia w poziomie swobody ruchu. Obecnie średnie natężenie ruchu wynosi około 36 000 poj./dobę. Na uwagę zasługuje również fakt, że udział pojazdów ciężarowych w ogólnej liczbie pojazdów wynosi około 30%.
Analiza zdarzeń drogowych na autostradzie A4 nie wykazuje pojawienia się odcinków, które w dłuższym okresie czasu (kilku lat) utrwaliłyby się jako odcinki gromadzenia się wypadków, w tym śmiertelnych. Wynika to ze specyfiki autostrady A4, stanowiącej tranzytową drogę międzynarodową szybkiego ruchu i o bardzo dużym natężeniu ruchu. Większość zdarzeń drogowych na A4 jest przyczyną nieuwagi lub zaśnięcia kierowcy, a także nadmiernej prędkości. Zdarzenia te nie są skoncentrowane i zdarzają się na całym odcinku autostrady.
Tabela nr 2. W tabeli statystyka wypadków drogowych na autostradach w 2016 r. w podziale na województwa. W zestawieniu uwzględniono 12 województw, w których występują autostrady.
Dla celów poglądowych podano dane o liczbie wypadków, zabitych i rannych. Nie należy jednak porównywać bezpieczeństwa na autostradach na podstawie tych danych, ponieważ głównym wyznacznikiem liczby wypadków w województwie jest długość autostrad oraz natężenie ruchu. Statystycznie rzecz ujmując im większa długość autostrad w województwie, tym więcej wypadków może wystąpić. Zatem takie porównanie nie byłoby zbyt miarodajne.
Wskaźnikiem mówiącym o bezpieczeństwie ruchu drogowego jest wskaźnik liczby wypadków/zabitych/rannych na dziesięciokilometrowym odcinku autostrady. W 2016 r. w woj. opolskim na dziesięciokilometrowym odcinku autostrady:
- wystąpiły 3,2 wypadki, co stawia województwo opolskie na 5. miejscu pod względem wypadkowości (różnice pomiędzy miejscem 2 a 5 są niewielkie),
- zginęło 0,3 osoby, co stawia województwo opolskie na 5. miejscu pod względem śmiertelności,
- 3,3 osoby zostały ranne, co stawia województwo opolskie na 7. miejscu pod względem liczby rannych.
W załączonym zestawieniu podane są również wskaźniki opisujące ciężkość wypadków. Zgodnie ze wskaźnikiem liczby zabitych na 10 wypadków, województwo opolskie z liczbą 1,1 zabitych plasuje się w okolicy średniej. Natomiast zgodnie ze wskaźnikiem liczby rannych na 10 wypadków, województwo opolskie z liczbą 10,4 rannych jest znacznie poniżej średniej (na przedostatniej pozycji).
Podsumowując należy zaznaczyć, że w porównaniu do pozostałych województw w których są autostrady, wypadkowość na autostradzie opolskiej jest dość wysoka. Świadczy o tym przede wszystkim wskaźnik gęstości wypadków na 10 km autostrady. Wskaźnik ten stawia województwo opolskie w czołówce obok tak dużych województw jak woj. dolnośląskie, łódzkie i pomorskie. Należy jednak podkreślić, że największą rolę w liczbie wypadków odgrywa liczba pojazdów, jaka pokonuje ten odcinek autostrady (wg GPR 2015 było to aż 30155 poj. na dobę) jak również sami kierowcy, którzy jeżdżą z nadmierną prędkością.
Resort infrastruktury podejmuje szereg działań na autostradzie A4 w ramach poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz podniesienia komfortu jazdy kierowców. W ramach tych działań w latach 2013 – 2017 Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zrealizowała następujące remonty na autostradzie A4:
w 2013 r. na odcinku Prądy – Dąbrówka:
- zakres: 234+760 – 242+300 jezdnia południowa (7,5 km)
- + 2 węzły (Prądy i Dąbrówka) – roboty „pod ruchem”
czas realizacji: 27.09.2013 r. – 20.10.2013 r.
w 2014 r. na odcinku Prądy – Dąbrówka:
- zakres: 222+000 – 242+300 jezdnia północna (20,3 km)
- zakres: 222+000 – 234+760 jezdnia południowa (12,7 km)
- czas realizacji: 05.06.2014 r. – 08.08.2014 r.
w 2015 r. na odcinku Przylesie (Brzeg) – Prądy (Opole Zachód):
- zakres: 193+895 – 222+000 jezdnia południowa (28 km)
- + 1 węzeł (Brzeg) wraz z zamknięciem (1,7 km)
- czas realizacji: 01.06.2015 r. – 14.08.2015 r.
w 2016 r. na odcinku Brzeg – Opole Zachód:
- zakres: 193+895 – 222+000 jezdnia północna (28 km)
- czas realizacji: 29.03.2016 r. – 30.06.2016 r.
w 2017 r. na odcinku Opole Południe – Krapkowice:
- zakres: km 242+300 – 256+740 jezdnia południowa (14,44 km) + węzeł Krapkowice (1,9 km)
- czas realizacji: 11.04.2017 r. - 17.10.2017 r.
Ponadto informuję, że w 2018 r. na odcinku Opole Południe – Krapkowice od km 242+300 do km 256+740 jezdnia północna o długości 14,44 km, planowany jest remont autostrady A4.
(jm)