Ministerstwo Sprawiedliwości udzieliło odpowiedzi na interpelację posła Marka Matuszewskiego w sprawie kradzieży tablic rejestracyjnych [kliknij]. Czy Ministerstwo Sprawiedliwości podjęło działania zmierzające do zmiany kwalifikacji prawnokarnej tego czyny z wykroczenia na przestępstwo?
Zgłaszający. Poseł Marek Matuszewski zaadresował do ministra sprawiedliwości interpelację (interpelacja nr 28180) w sprawie kradzieży tablic rejestracyjnych pojazdów. Wskazane kradzieże autor wystąpienia nazywa zjawiskiem nagminnym. Uzasadnia, iż te ukradzione często służą do przestępstw lub działań niezgodnych z prawem. - Co roku tysiące właścicieli samochodów zgłasza kradzież tablic rejestracyjnych, a mimo to kary dla tych, którzy używają skradzionych tablic rejestracyjnych, są zbyt niskie i kwalifikowane jedynie jako wykroczenie - z uwagi na ich niewielką wartość materialną. W związku z powyższym kieruję do Pana Ministra następujące pytanie: Czy Ministerstwo Sprawiedliwości podjęło działania zmierzające do zmiany kwalifikacji prawnokarnej przedmiotowego czynu z wykroczenia na przestępstwo? - napisał poseł.
Adresat. Odpowiedzi na wskazaną interpelację udzielił sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Marcin Warchoł. Dowiadujemy się: - W aktualnym stanie prawnym, zgodnie z ustalonym orzecznictwem sądowym, tablice rejestracyjne pojazdu nie stanowią ani dokumentu w rozumieniu art. 115 § 14 k.k., ani też znaku identyfikacyjnego pojazdu w rozumieniu art. 306 k.k. (por. przykładowo wyroki Sądu Najwyższego: z 17.05.2000 r., V KKN 143/00, LEX nr 50994; z 13.07.2000 r., V KKN 491/98, LEX nr 50962; z 6.05.2003 r., III KK 118/03, LEX nr 81934). Są one rzeczą ruchomą, której zabór w celu przywłaszczenia stanowi wykroczenie z art. 119 § 1 k.w., jeżeli jej wartość nie przekracza 500 złotych. W innym wypadku sprawca kradzieży tablic podlega odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. W realiach odnoszących się do procesu produkcji i wprowadzania do obrotu tablic rejestracyjnych pojazdów w Polsce koszt tych tablic nie przekracza górnej granicy wartości przedmiotu kradzieży ustalonej dla czynu zabronionego jako wykroczenie, stąd sprawcy takich czynów ponoszą łagodniejszą odpowiedzialność na podstawie Kodeksu wykroczeń, a nie Kodeksu karnego.
Minister Sprawiedliwości dostrzega nagminność popełniania czynów zabronionych polegających na kradzieży tablic rejestracyjnych oraz związane z tym praktyczne utrudnienia dla właścicieli pojazdów, związane z przeprowadzeniem postępowania w sprawie o wykroczenie oraz uzyskaniem nowych tablic. Zważyć należy również na aspekt prawny dotyczący samego przedmiotu przestępstwa. Tablice rejestracyjne pojazdu nie są bowiem zwykłą rzeczą, której rola w obrocie jest wyznaczona jej wartością materialną. Tablice rejestracyjne umożliwiają identyfikację konkretnego pojazdu, dla którego zostały wydane. Identyfikacja pojazdu poprzez tablice rejestracyjne związana jest z koniecznością ewidencjonowania wszelkich dopuszczonych do ruchu pojazdów i to w pierwszym rzędzie dla zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim uczestnikom ruchu. Tablice rejestracyjne pozwalają także na dokonanie ustaleń w sferze prawa cywilnego, przy wykorzystaniu administracyjnego systemu ewidencji, związanych ze stosunkami rzeczowymi dotyczącymi danego pojazdu.
Z powyższych względów, w ocenie Ministra Sprawiedliwości, kradzież tablic rejestracyjnych pojazdu, jako rzeczy sui generis, powinna stanowić przestępstwo niezależnie od wartości jego przedmiotu.
I konkluduje: W związku z powyższym w przygotowanym przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekcie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (wpisanym do Wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pod numerem UD281) [kliknij] proponuje się dodać w Kodeksie karnym art. 306c w brzmieniu:
„Art. 306c. § 1. Kto dokonuje zaboru tablicy rejestracyjnej pojazdu mechanicznego, umożliwiającej dopuszczenie tego pojazdu do ruchu na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie odrębnych przepisów, albo taką tablicę podrabia lub przerabia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto używa tablicy rejestracyjnej pojazdu mechanicznego, umożliwiającej dopuszczenie tego pojazdu do ruchu na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie odrębnych przepisów, nieprzypisanej do tego pojazdu, podrobionej albo przerobionej, jeżeli może to uniemożliwić albo utrudnić identyfikację tego pojazdu”.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że projekt powyższy znajduje się aktualnie na etapie uzgodnień międzyresortowych, konsultacji społecznych i opiniowania. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów – IV kwartał 2021 r. (jm)