Pytanie Czytelnika: Jeżdżę tzw. gruszką do przewozu betonu. Mój pracodawca wspomniał, że jest to pojazd specjalny i nie obowiązuje mnie czas pracy kierowcy (i nie muszę to rejestrować tachografem), ale mój czas pracy reguluje kodeks pracy. Nie bardzo mu wierzę ponieważ przewożę towar jakim jest beton (A co w wypadku gdy jadę pusty)? To samo pytanie dotyczy pompo-gruszki oraz samej pompy do betonu samo równej na pojeździe ciężarowym.
Byłbym bardzo wdzięczny za odpowiedź. Dziękuję z góry. Adrian
Odpowiada Marek Górny: Częstym błędem w potocznym rozumieniu pojęć prawa drogowego jest mylenie lub przypisywanie typom pojazdów określonej nazwy pochodzącej nie ze źródeł prawnych, lecz potocznego języka. Czasami pojęcia te przenikają również do praktyki codziennej ruchu drogowego np. „TIR” – to nie rodzaj pojazdu, lecz skrót konwencji celnej w transporcie międzynarodowym.
Opisany w pytaniu pojazd - „betoniarka” również bardzo często jest mylnie określany jako pojazd specjalny. Definicja pojazdu specjalnego zawarta w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 roku - Prawo o ruchu drogowym (2020.98.602 t.j. 2020.110) art. 2 ust. 1 pkt 36 brzmi następująco: „pojazd specjalny - pojazd samochodowy lub przyczepę przeznaczone do wykonywania specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia; w pojeździe tym mogą być przewożone osoby i rzeczy związane z wykonywaniem tej funkcji”. Natomiast zaklasyfikowanie do określonej grupy pojazdów następuje na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 roku w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (2003.192.1878 t.j. 2019.2130), a ściślej załącznika nr 4 rozporządzenia. W dokumencie znajdziemy betoniarkę w tabeli nr 2 - „Przeznaczenia pojazdów ze względu na specjalizację z wyjątkiem pojazdów specjalnych” w poz. 15. Zgodnie z zawartymi tam przepisani betoniarka to:
- pojazd ciężarowy - kod pojazdu 06,
- pojemnik - kod podrodzaju pojazdów 04,
- betoniarka - kod przeznaczenia 201.
Natomiast pojazdy specjalne są klasyfikowane w grupie o kodzie 07. Tabele kodów przeznaczenia znajdziemy w tej grupie pojazdów w tabeli nr 3 w/w rozporządzenia.
Ten niejako przydługi wywód miał na celu wyprostowanie niepoprawnego przypisania przez właściciela firmy właściwości pojazdu specjalnego betoniarce. „Betoniarka” jako pojazd ciężarowy jest pojazdem jaki kiedyś nazywano pojazdem specjalizowanym, czyli przystosowanym do przewozów towarów o specyficznych właściwościach fizycznych np. cysterny paliwowe i towarowe przystosowane do przewozów materiałów sypkich. Służą one do wykonywania przewozów towarów i podlegają tym samym regulacjom prawnym co inne pojazdy ciężarowe.
Przewóz drogowy oznacza każdą podróż odbywaną w całości lub części po drogach publicznych przez pojazd, z ładunkiem lub bez, używanym do przewozu osób lub rzeczy, tak definiuje to rozporządzenie WE 561/2006 regulujące przepisy socjalne w transporcie drogowym. Do tego przepisu wprost odnosi się w art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o czasie pracy kierowców (2004.92.879 t.j. 2019.1180). Obowiązek rejestracji czasu pracy kierowcy w postaci zapisów na karcie kierowcy, wykresówki lub innych dokumentów dotyczy przewozów drogowych, nie wyłączonych przez zapisy art. 3 i art. 13 rozporządzenia 561/2006. Czas pracy kierowców rejestruje się za pomocą tachografów lub w przypadkach szczególnych za pomocą innych dokumentów. Tachografy są instalowane i użytkowane w pojazdach zarejestrowanych w państwie członkowskim używanych do przewozu drogowego osób lub rzeczy oraz do których zastosowanie ma rozporządzenie (WE) nr 561/2006 (art. 3 ust.1 rozporządzenia UE 165/2014). Kierowcy stosują wykresówki lub karty kierowcy w każdym dniu, w którym prowadzą pojazd, począwszy od przejęcia pojazdu (art. 34 ust.1 w/w).
Podsumowując, słusznie traktuje Pan przewozy towaru (betonu) betoniarką jako przewóz podlegający wszystkim rygorom przewidzianym w przepisach ustawy o transporcie drogowym i ustawy o czasie pracy kierowców. Zgodnie z definicją przewozu drogowego (561/2006) dotyczy to również przejazdów bez ładunku. To samo dotyczy pojazdu „pompo-gruszki”. Natomiast pojazd z samą pompą Stetter mieści się w klasyfikacji pojazdów specjalnych (07-599 inne) i nie wymaga rejestracji czasu pracy za pomocą tachografu.
Marek Górny (Kraków)
Marek Górny, instruktor nauki jazdy (fot. Jolanta Michasiewicz)
PRAWO DROGOWE@NEWS. EKSPERT WYJAŚNIA – MAREK GÓRNY [kliknij]
