W Sejmie na pierwsze czytanie czeka poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (druk sejmowy nr 966 [kliknij]). Niezwykle kontrowersyjny znoszący prawo odmowy przyjęcia mandatu karnego. Tymczasem Kancelaria Sejmu opublikowała opinie: Sądu Najwyższego, Naczelnej Rady Adwokackiej, Prezydium NRA, Krajową Radę Radców Prawnych i inne. Według autorów przywołanych rozwiązanie może być niekonstytucyjne, natomiast obowiązek opłacenia mandatu w ciągu 7 dni - nawet jeśli ukarany odwołuje się - oznacza, że wykonywana jest kara pomimo braku prawomocnego zakończenia postępowania.
Pierwszy prezes Sądu Najwyższego dr hab. Małgorzata Manowska 15. lutego br. skierowała do Sejmu RP opinię [kliknij] do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. W jej konkluzji czytamy: - W podsumowaniu wskazać należy, że przedłożony do zaopiniowania projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia wymaga dalszych pogłębionych prac legislacyjnych. W obecnym kształcie, proponowana instytucja nakazu karnego, jak również model postępowania mandatowego mogą budzić wątpliwość co do ich zgodności m.in. z zasadą sądowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości oraz z zasadą domniemania niewinności.
Podobnie Naczelna Rada Adwokacka [kliknij]: - (…) Ustawa nie spełnia funkcji, które wnioskodawcy wskazali w uzasadnieniu. Ponadto, w sposób rażąco nieproporcjonalny prowadzi do naruszeń konstytucyjnych oraz wynikających ze standardów międzynarodowych gwarancji procesowych obywateli demokratycznego państwa prawa w rozumieniu art. 2 Konstytucji RP.
Krajowa Izba Radców Prawnych [kliknij] konkludowała: - W świetle przeprowadzonej analizy, uwzględniając przede wszystkim kontekst normatywny wynikający z przepisów Konstytucji RP, stanowczo należy opowiedzieć się przeciwko proponowanym w opiniowanym projekcie zmianom dotyczącym zasad rozstrzygania kwestii odpowiedzialności za wykroczenia powszechne w ramach postępowania nakazowego i postępowania mandatowego.
Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej [kliknij] – konkretnie i ze wskazaniem na odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu: - Proponowana w tym projekcie zmiana modelu postępowania mandatowego stanowi zaprzeczenie podstawowych, konstytucyjnie chronionych wartości jakie powinny obowiązywać w demokratycznym państwie prawa. Sprawowanie wymiaru sprawiedliwości należy do władzy sądowniczej, a nie Policji. Dlatego podstawowym prawem każdego obywatela jest prawo do odmowy przyjęcia mandatu, zaś mandat nie może stanowić namiastki wyroku w postępowaniu represyjnym jakim jest postępowanie w sprawach o wykroczenia. Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej apeluje o nieuchwalenie propozycji legislacyjnej zawartej w druku sejmowym nr 866. Najwłaściwszą formą oceny tego projektu byłoby jego odrzucenie w pierwszym czytaniu.
Przypomnijmy [kliknij] – projekt zakładał, iż nastąpi zniesienie możliwości odmowy przyjęcia mandatu karnego. Wskazywał drogę zaskarżenia już nałożonego mandatu do sądu. To skarżący miałby też przedstawić dowody. Co oznacza, iż to obywatel musiałby udowodnić swoją niewinność i to w terminie 7. dni.
Sąd Najwyższy ocenił, iż projekt może myć niezgodny w konstytucją. Tak więc zakwestionował zniesienie prawa odmowy przyjęcia mandatu. Media spekulują – Projekt do kosza? Nieoficjalnie komentatorzy oceniają „sprawa umarła”, ale też „rozmowy trwają”. Jaki rzeczywiście jest stan rzeczy? Tego tymczasem nie wiemy. (jm)