Legislacja

Posłowie o pewnej prawnej niedogodności, resort też ma wątpliwość

21 maja 2020

Posłowie o pewnej prawnej niedogodności, resort też ma wątpliwość
(fot. Jolanta Michasiewicz)

Posłowie RP występują w interesie i w sprawach zgłaszanych do nich przez obywateli – to niezwykle ważne ich działanie. Tym razem grupa: Monika Falej, Hanna Gill-Piątek, Maciej Kopiec, Katarzyna Kotula, Paweł Krutul, Anita Kucharska-Dziedzic, Robert Obaz, Marek Rutka oraz Katarzyna Ueberhan zaadresowała do ministra infrastruktury interpelację w w sprawie przepisów ruchu drogowego dotyczących osób z niepełnosprawnościami. Precyzyjnie chodzi o decyzję Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie. Przypomnijmy od 1 lipca 2017 r. miejsca parkingowe dla osób z niepełnosprawnością powinny być niebieskie, oczywiście tez odpowiednio oznakowane. I tu problem, ale czy to problem, czy… Odpowiedzi udzielił Rafał Weber konkludując: - nie widzę uzasadnienia dla wydanej decyzji.

Wskazanie problemu. Posłowie odnoszą się do konkretnego problemu, który – ich zdaniem – generują przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz. U. z 2003 r. Nr 220, poz. 2181, z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 454 z późn. zm.) w stosunku do osób z niepełnosprawnościami. Olsztyniacy opisują problem, który może wydawać się mało istotny, ale takim nie jest. Zgłaszający problem mówią o tym, że mieszkanki i mieszkańcy ich miasta ostatnio mogli doświadczyć – jak to nazwali - prawnej niedogodności. I konkret: wymalowanie miejsc postojowych przeznaczonych dla osób z niepełnosprawnościami w kolorze niebieskim w pewnej lokalizacji nie było możliwe z uwagi na decyzję wojewódzkiego konserwatora zabytków. - Przede wszystkim chodziło o brak prawnej możliwości postawienia znaku informującego o takim miejscu postojowym (np. T-29) bez wyżej wspomnianych kopert. W wyniku szeregu działań - szczególnie dzięki aktywności Warmińsko-Mazurskiego Sejmiku Osób Niepełnosprawnych - udało się wypracować satysfakcjonujące rozwiązanie, które jednak jest tymczasowe – dowiadujemy się. Problem: - W wyżej wymienionych aktach prawnych nie ma uregulowań biorących nad uwagę naszą codzienność oraz rzeczywistość dotyczącą sytuacji osób z niepełnosprawnościami w całym kraju.

Minister przywołuje obowiązujące regulacje dot. tzw. kopert. W imieniu resortu infrastruktury odpowiedzi na interpelację poselską udzielił Rafał Weber, który informuje: - Do znaków, które mogą wyznaczać miejsca przeznaczone na postój pojazdów należą znaki: D-18 „parking”, D-18a „parking - miejsce zastrzeżone”, D-18b „parking zadaszony”. W razie potrzeby wyznaczenia miejsca postoju tylko dla pojazdu samochodowego uprawnionej osoby niepełnosprawnej o ograniczonej sprawności ruchowej oraz kierującego pojazdem przewożącego taką osobę, wraz z wyżej wymienionymi znakami pionowymi umieszcza się tabliczkę T-29 informującą o miejscu przeznaczonym dla pojazdu samochodowego uprawnionej osoby. Takie oznakowanie miejsca przeznaczonego na postoju pojazdów, jeżeli nie dotyczy całej powierzchni tego miejsca, nie wskazuje precyzyjnie stanowisk dla pojazdów uprawnionych osób niepełnosprawnych o ograniczonej sprawności ruchowej oraz kierujących pojazdami przewożących takie osoby. Należy mieć również na względzie fakt, że w myśl obowiązujących przepisów pkt. 5.2.4 załącznika nr 2 do wyżej wymienionego rozporządzenia z dnia 3 lipca 2003 r. na obszarach, gdzie wyznacza się miejsca postojowe, należy przewidzieć stanowiska dla samochodów osób niepełnosprawnych. Stanowisko postojowe przeznaczone dla pojazdu samochodowego uprawnionej osoby niepełnosprawnej oznacza się znakami poziomymi P-18 „stanowisko postojowe” oraz P-20 „koperta” łącznie ze znakiem P-24 „miejsce dla pojazdu osoby niepełnosprawnej”. Istotnym jest fakt, że w myśl przepisów pkt 5.2.6 załącznika nr 2 do wymienionego wyżej rozporządzenia z dnia 3 lipca 2003 r. znak P-20 stosuje się do oznaczenia stanowiska postojowego przeznaczonego do wyłącznego użytkowania przez niektórych uczestników ruchu drogowego. Natomiast zgodnie z przepisami pkt 5.2.4 przywołanego wyżej załącznika nr 2 do rozporządzenia z dnia 3 lipca 2003 r. stanowisko postojowe (cała jego powierzchnia) dla pojazdów osób niepełnosprawnych powinno mieć nawierzchnię barwy niebieskiej. Ponadto, należy wskazać, że na podstawie przepisów pkt 5.2.9.2 załącznika nr 2 do wymienionego wyżej rozporządzenia z dnia 3 lipca 2003 r. znak P-24 „miejsce dla pojazdu osoby niepełnosprawnej” stosuje się na nawierzchni barwy niebieskiej. Wobec powyższego, niezależnie od tego, czy znak P-24 stosuje się łącznie ze znakiem P-18 „stanowisko postojowe” (wewnątrz stanowiska), czy znakiem P-20 (wewnątrz koperty), znak ten umieszcza się na niebieskiej nawierzchni stanowiska. Decyzję o zastosowaniu w organizacji ruchu znaków drogowych podejmuje organ zarządzający ruchem właściwy dla danej drogi. Organ ten, w myśl przepisów § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem (Dz. U. z 2017 r. poz. 784), rozpatruje projekty organizacji ruchu oraz wnioski dotyczące zmian organizacji ruchu. Natomiast zgodnie z przepisami § 6 ust. 1 tego rozporządzenia zatwierdza projekt organizacji ruchu, akceptując tym samym sposób umieszczenia znaków drogowych mających wpływ na ruch drogowy. Organy zarządzające ruchem określa art. 10 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 110 i 284) zgodnie z którym: Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) zarządza ruchem na drogach krajowych, marszałek województwa zarządza ruchem na drogach wojewódzkich, starosta zarządza ruchem na drogach powiatowych i gminnych. Kompetencje wymienionych organów (GDDKiA, marszałka województwa oraz starosty) nie obejmują zarządzania ruchem na drogach publicznych położonych w miastach na prawach powiatu. Organem zarządzającym ruchem na drogach publicznych położonych w miastach na prawach powiatu, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych – na podstawie przywołanych wyżej przepisów – jest prezydent miasta. Zarządzanie ruchem na drogach wewnętrznych, w tym w strefie ruchu i strefie zamieszkania, należy do podmiotu zarządzającego tymi drogami. Natomiast ocena organizacji ruchu na drodze (sposobu umieszczenia znaków drogowych, również poziomych oraz ich parametrów technicznych) pod względem zgodności z obowiązującymi przepisami – zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia z dnia 23 września 2003 r. – należy do organu sprawującego nadzór nad zarządzaniem ruchem. Na podstawie przepisów art. 10 ust. 2 przywołanej wyżej ustawy – Prawo o ruchu drogowym, nadzór nad zarządzaniem ruchem na drogach wojewódzkich, powiatowych, gminnych, publicznych położonych w miastach na prawach powiatu i w mieście stołecznym Warszawie oraz wewnętrznych położonych w strefach ruchu lub strefach zamieszkania sprawuje wojewoda.

Minister podsumowuje. - Przywołane wyżej przepisy obowiązują niezależnie od tego czy dany obszar jest objęty ochroną konserwatorską. Przepisy ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2020 r, poz. 282), odnoszące się do prac wymagających uzyskania na ich realizację zezwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków, nie mają zastosowania do organizacji ruchu na drodze (tzn. do znaków drogowych pionowych i poziomych - umieszczanych na nawierzchni drogi). Odnosząc się do decyzji Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, który odmówił Zarządowi Dróg Zieleni i Transportu w Olsztynie udzielenia pozwolenia na umieszczeniu w organizacji ruchu poziomego oznaczenia (umieszczane na nawierzchni drogi) stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych, w tym również członkom Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, przy ulicy Lelewela i ulicy Staszica w Olsztynie, uprzejmie informuję, że nie zgadzam się z poglądem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, iż organizacja ruchu wpływa negatywnie na historyczny układ urbanistyczny. Zapewniam Panią Marszałek, że nie kwestionuję przepisu art. 6 ust.1 pkt 1 lit. b, przywołanej wyżej ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, zgodnie z którym ochronie i opiece podlegają, bez względu na stan zachowania zabytki nieruchome, będące w szczególności układami urbanistycznymi. Podkreślam jednak, że zgodnie z definicją ujętą w art. 3 pkt 12 przedmiotowej ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami historyczny układ urbanistyczny jest to przestrzenne założenie miejskie lub wiejskie, zawierające zespoły budowlane, pojedyncze budynki i formy zaprojektowanej zieleni, rozmieszczone w układzie historycznych podziałów własnościowych i funkcjonalnych, w tym sieci ulic lub sieci dróg. Wobec przywołanych wyżej przepisów oraz z uwagi na fakt, iż oznakowanie poziome do oznaczania stanowisko postojowych dla osób niepełnosprawnych wykonywane jest w formie płaskiej, a nie przestrzennej nie można twierdzić, iż oznakowanie to ingeruje w przestrzenny układ urbanistyczny.

I jeszcze o tzw. kopercie i tej konkretnej w Olsztynie. - W odpowiedzi na postawione w interpelacji pytania pragnę poinformować Panią Marszałek, że resort mając na uwadze potrzeby osób niepełnosprawnych wprowadził obowiązek stosowania niebieskiej barwy stanowiska postojowego. Taki sposób oznaczania stanowisk postojowych dla osób niepełnosprawnych, powszechny w wielu krajach na świecie, ma istotne znaczenie podczas lokalizacji stanowiska przez osobę niepełnosprawną kierującą pojazdem. Ponadto należy wskazać, że zarówno projekty rozporządzeń wprowadzających obowiązek stosowania niebieskiej barwy nawierzchni stanowiska, jak i inne projekty procedowane w resorcie infrastruktury są konsultowane ze środowiskiem osób niepełnosprawnych.

Podsumowując uprzejmie stwierdzam, że mając na uwadze przywołany stan prawny nie widzę uzasadnienia dla wydanej decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie, a tym samym potrzeby wprowadzenia w obowiązujących przepisach jakichkolwiek zmian w przedmiotowym zakresie.

Ciekawe jaki dziś mamy stan przy ul. Lelewela i Staszica w Olsztynie i podobnych? A urzędnikom dedykujemy film kampanii społecznej, aby pamiętali jak ważne są miejsca dla niepełnosprawnych – poniżej. (jm)