Posłanka Anna Krupka zaadresowała do ministra infrastruktury interpelację (Interpelacja nr 18989) w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (projekt z dnia 10 lipca 2017 r.). Projekt realizuje przepisy prawa Unii Europejskiej: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/45/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie okresowych badań zdatności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz uchylająca dyrektywę 2009/40/WE (Dz. Urz. UE L 127 z 29.04.2014, str. 51). Wątpliwości posłanki budzi zwiększenie kompetencji Dyrektora TDT w kontekście całego systemu badań technicznych poprzez obciążanie kosztami posiadaczy/właścicieli pojazdów budowy stacji TDT oraz przejęcie niektórych badań technicznych od obecnie funkcjonujących stacji kontroli pojazdów wskazanych w art. 86a ust. 4 projektu. A. Krupka pyta podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Chodkiewicz odpowiada:
Pytanie posłanki Anny Krupki: Czy wprowadzona w projekcie UC65 (implementacja) regulacji prawnych określonych w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/45/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie okresowych badań zdatności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz uchylająca dyrektywę 2009/40/WE (Dz. Urz. UE L 127 z 29.04.2014, str. 51), w wyniku przedstawionej analizy służy osiągnięciu wskazanego w dyrektywie, pożądanego stanu rzeczy w zakresie zwiększenia kompetencji Dyrektora TDT w kontekście całego systemu badań technicznych poprzez obciążanie kosztami posiadaczy/właścicieli pojazdów w celu budowy stacji TDT oraz przejęcie niektórych badań technicznych od obecnie funkcjonujących stacji kontroli pojazdów wskazanych w art. 86a ust. 4 projektu?
Odpowiedź ministra Marka Chodkiewicza: Uprzejmie informuję, że procedowany obecnie przez Ministerstwo Infrastruktury projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw ma na celu osiągnięcie rezultatów, jakie na państwa członkowskie nakłada implementacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/45/UE w sprawie okresowych badań zdatności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz uchylającej dyrektywę 2009/40/WE. Główne zagadnienia wymagające uregulowania w polskim prawie wdrożone przedmiotowym projektem dotyczą przede wszystkim:
- wyznaczenia organu właściwego odpowiedzialnego za zarządzanie systemem badań zdatności do ruchu drogowego w tym ustanowienia organu odpowiedzialnego za sprawowanie nadzoru nad systemem badań technicznych w Polsce,
- stworzenia spójnego systemu nadzoru nad badaniami technicznymi pojazdów oraz działalnością stacji kontroli pojazdów (SKP), mającego na celu zapewnienie wysokiego poziomu jakości przeprowadzanych badań technicznych i bezpieczeństwa ruchu drogowego, jak również umożliwiającego sprawne reagowanie na wszelkie nieprawidłowości związane z prowadzeniem działalności w zakresie badań technicznych, niezwłoczne ich eliminowanie i zapobieganie ich pojawianiu się w przyszłości,
- stworzenie systemu prowadzenia szkoleń dla diagnostów (wstępnych i okresowych),
- ustanowienia organu odpowiedzialnego za sprawowanie nadzoru nad ośrodkami szkolenia diagnostów oraz uregulowania kwestii działalności tych ośrodków, mając na względzie konieczność zapewnienia i utrzymania wysokiego poziomu szkoleń diagnostów,
- wyznaczenia organu odpowiedzialnych za egzaminowanie i nadawanie uprawnień diagnostom,
- wyznaczenia punktu kontaktowego odpowiedzialnego za wymianę informacji z pozostałymi państwami członkowskimi UE oraz z Komisją Europejską.
Minister właściwy do spraw transportu po przeanalizowaniu szeregu rozwiązań zadecydował, iż najbardziej trafnym jest wyznaczenie Dyrektora TDT, z uwagi na jego wieloletnie doświadczenie na tym polu, jako organu właściwego i przyznanie mu kompetencji nadzorczych nad całym systemem badań technicznych pojazdów.
Zakres przedmiotowy kompetencji Dyrektora TDT został wyraźnie rozdzielony i obecnie projekt zakłada, że Dyrektor TDT nie realizuje zadań właściwych dla stacji kontroli pojazdów prowadzonych przez przedsiębiorców. Z uwagi na posiadanie przez Dyrektora TDT specjalistycznego wyposażenia, jak również personelu o odpowiednio wysokich kwalifikacjach, zostało mu powierzone wykonywanie wysoce specjalistycznych badań technicznych pojazdów (np. pojazdów po dokonaniu zmian konstrukcyjnych). Badania techniczne, do których będzie upoważniony Dyrektor TDT w żaden sposób nie będą się przedmiotowo pokrywały z zakresem komercyjnych stacji kontroli pojazdów i nie będą stanowiły dla nich konkurencji. Jednocześnie minister właściwy do spraw transportu zrezygnował w procedowanym obecnie projekcie z budowy Centrów Badań Technicznych TDT.
Pytanie posłanki Anny Krupki: Czy wprowadzone ograniczenie w art. 86m pkt 2 projektu zostało nadane po analizie przepisów podatkowych?
Odpowiedź ministra Marka Chodkiewicza: Ograniczenie wskazane w art. 86m pkt 2 projektu ustawy w wersji z dnia 10 lipca 2017 r., zakazuje przedsiębiorcy prowadzącemu stację kontroli pojazdów pobierania opłat za wykonanie badania technicznego pojazdów w wysokości innej niż określona przepisami prawa oraz przyjmowania i oferowania korzyści materialnych lub osobistych, a także nieodpłatnych usług za wykonanie badania technicznego pojazdu lub w powiązaniu z tym badaniem. Opłata za badanie techniczne pojazdu powinna być pobierana przez wszystkich przedsiębiorców wykonujących tego rodzaju działalność w wysokości określonej przez akt delegowany (rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie wysokości opłat związanych ze sprawdzeniem stacji kontroli pojazdów, przeprowadzaniem badań technicznych pojazdów oraz czynności z tym związanych), bez jakichkolwiek upustów i rabatów, czy też oferowania korzyści materialnych lub nieodpłatnych usług za wykonanie badania technicznego pojazdu lub w powiązaniu z tym badaniem. Takie stanowisko projektodawcy ma na celu zapewnienie jednakowych warunków prowadzenia działalności związanej z wykonywaniem badań technicznych pojazdów, co wpływa w bardzo dużej mierze na jakość i poziom prowadzonych działań związanych z dopuszczeniem do ruchu pojazdów bezpiecznych i przyjaznych dla środowiska. Należy podkreślić, że postulat uregulowania tej kwestii zgłosili sami przedstawiciele środowiska bezpośrednio związanego ze stacjami kontroli pojazdów oraz badaniami technicznymi, a przedstawiony został w jednej z tez w ramach przygotowanej „Strategii działań w kierunku usprawnienia badań technicznych pojazdów oraz poprawienia ich jakości”. Wprowadzenie takiego rozwiązania zdaniem przedstawicieli środowiska ma na celu ograniczenie zjawiska nieuczciwej konkurencji.
Pytanie posłanki Anny Krupki: Czy w ramach przydzielonych upoważnień Centrum Badań Technicznych TDT zostanie uwzględnione przeprowadzanie kontroli pojazdów na dowolnej stacji kontroli pojazdów?
Odpowiedź ministra Marka Chodkiewicza: Pragnę poinformować, że w poprawionym obecnie procedowanym projekcie ustawy zrezygnowano z budowy Centrów Badań Technicznych TDT. Badania, które będzie przeprowadzał Dyrektor TDT będą wykonywane w lokalach obecnie funkcjonujących stacji kontroli pojazdów należących do przedsiębiorców lub innych podmiotów, z którymi zostanie zawarta umowa (najmu) o charakterze cywilno-prawnym. Stacje takie zostaną wyłonione przez Dyrektora TDT w procedurze przetargowej.
Pytanie posłanki Anny Krupki: Czy Stacja Kontroli Pojazdów prowadzona przez organ powinna funkcjonować jako jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą, która spełnia wymagania określone w art. 86c ust. 2 pkt. 2 projektu, a zgodnie z art. 14 ust. 3 dyrektywy zwolniona z podanych wymogów?
Odpowiedź ministra Marka Chodkiewicza: Wyjaśniam, że stacje kontroli pojazdów prowadzone przez inne podmioty niebędące przedsiębiorcami nie będą zwolnione z spełnienia wymogów określonych przez implementowaną dyrektywę. Podlegać będą przepisom odnoszącym się do przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów. Ww. stacje kontroli pojazdów nie posiadają statusu tożsamego ze statusem stacji kontroli pojazdów, w których swoje ustawowe zadania będzie wykonywał organ właściwy tj. Dyrektor TDT. W związku z powyższym nie mogą korzystać z wyłączenia jakie przewiduje art. 14 ust. 3 dyrektywy 2014/45/UE. Tylko stacje kontroli pojazdów prowadzone przez organ właściwy będą mogły korzystać z takiego wyłączenia.
Pytanie posłanki Anny Krupki: Czy powołanie jednego organu nadzoru, łącząc dotychczas funkcjonujące organy ITD w Warszawie z TDT w Warszawie mogłoby w znacznym stopniu przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa drogowego?
Odpowiedź ministra Marka Chodkiewicza: Pragnę zauważyć, że Inspekcja Transportu Drogowego (ITD) w Warszawie i Transportowy Dozór Techniczny (TDT) w Warszawie wykonują odrębne ustawowo zadania (posiadają różne kompetencje), co wskazuje na fakt, iż połączenie obu instytucji w jeden organ nadzoru, na potrzeby wdrażanej omawianym projektem dyrektywy, nie jest trafnym rozwiązaniem. Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że przedmiotowy projekt wdraża dyrektywę 2014/45/UE, w której zawarte są regulacje dotyczące okresowych badań technicznych pojazdów w stacjach kontroli pojazdów (w lokalach stacji). Z kolei ITD powierzone są zadania w zakresie technicznej kontroli drogowej pojazdów (na drodze), jednakże podstawowym zadaniem ITD jest zapewnienie uczciwej konkurencji w transporcie drogowym pomiędzy przedsiębiorcami krajowymi oraz zagranicznymi prowadzącymi działalność gospodarczą w zakresie przewozu osób lub rzeczy. Natomiast Dyrektor TDT już obecnie jest organem właściwym w sprawach homologacji pojazdów, posiada więc niezbędną wiedzę i doświadczenie w kwestiach związanych z warunkami technicznymi pojazdów. Od 2004 r. Dyrektor TDT wykonuje sprawdzenia stacji kontroli pojazdów w zakresie zgodności warunków lokalowych oraz wyposażenia kontrolno-pomiarowego z wymaganiami. Dodatkowo Dyrektor TDT podpisuje porozumienia z organami nadzoru nad stacjami kontroli pojazdów, tj. starostami w zakresie powierzenia Dyrektorowi TDT czynności kontrolnych w ramach sprawowanego nadzoru nad stacjami kontroli pojazdów. Posiada on wieloletnie doświadczenie praktyczne, w konsekwencji czego jest on znaczącą jednostką o charakterze konsultacyjno-doradczym, zatrudniającą wyspecjalizowanych pracowników, dlatego podejmowane działania dają rękojmię wykonywanych czynności kontrolno-sprawdzających. Dlatego też dokonana przez resort transportu analiza wykazała, że powierzenie Dyrektorowi TDT w całości spraw związanych z zarządzaniem i nadzorem nad systemem badań technicznych pojazdów jest rozwiązaniem optymalnym i gwarantującym pełną realizację zasadniczego celu dyrektywy, jakim jest stworzenie jednolitego i efektywnego systemu badań technicznych pojazdów, zapewniającego bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego oraz odpowiedni poziom ochrony środowiska naturalnego.
Pytanie posłanki Anny Krupki: Czy w zakresie obliczania terminów do ustawy - Prawo o ruchu drogowym wprowadzony zostanie porządek prawny skutkujący jednoznacznym stosowaniem przepisów przez np. organy administracji samorządowej i stacje kontroli pojazdów?
Odpowiedź ministra Marka Chodkiewicza: Systematyka liczenia terminów badań technicznych pojazdów przyjęta w projekcie zmiany ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw nie wskazuje, iż mogłyby zaistnieć problemy związane z ustalaniem kolejnego terminu badania technicznego pojazdu. Nowym rozwiązaniem, stanowiącym ułatwienie dla obywateli, jest możliwość wykonania okresowego badania technicznego do 30 dni przed wyznaczoną datą badania bez skrócenia kolejnego okresu przez który badanie techniczne będzie ważne. Takie rozwiązania wydają się być jasne i korzystne dla właścicieli lub posiadaczy pojazdów, a tym samym brak jest podstaw do odwoływania się do zasad obliczania terminów określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego.
Pytanie posłanki Anny Krupki: Czy Ministerstwo Infrastruktury, w związku z wprowadzeniem (implementacji) określonych regulacji prawnych wynikających z dyrektywy 2014/45/UE zorganizują warsztaty legislacyjne z udziałem wszystkich zainteresowanych interesariuszy w celu przygotowania i wdrożenia przepisów w sposób zgodny z obowiązującym systemem prawnym.
Odpowiedź ministra Marka Chodkiewicza: Uprzejmie informuję, że zgodnie z przyjętymi założeniami, powołany przepisami projektowanej ustawy, właściwy organ w sprawie badań technicznych pojazdów tj. Dyrektor TDT po uprzednim otrzymaniu wytycznych i przeszkoleniu przez Ministerstwo Infrastruktury, przeprowadzi kampanię informacyjną z zakresu wdrożenia nowych regulacji. Planowane są m.in. kampanie informacyjne, konferencje i warsztaty dla podmiotów reprezentujących środowisko branżowe (stacje kontroli pojazdów, diagności) oraz organy jednostek samorządu terytorialnego. (jm)