Związek Województw RP pracował - o czym informowaliśmy [kliknij] - nad zaproponowaniem jednolitego w skali całego kraju cennikiem opłat za egzamin państwowy. Nie minęło kilka dni i mamy propozycję zmian. W najbardziej popularnej kategorii B prawa jazdy kandydat na kierowcę miałby zapłacić za egzamin teoretyczny 50 zł (dziś płaci 30 zł) i 200 zł za część praktyczną (dziś 140 zł). Powstaje pytanie czy to rekomendacja wystarczająco uwzględniająca inflację. Tu jednak trzeba podkreślić, iż środowisko wnosiło właśnie o takie stawki. Zarząd ZW RP uzasadnia w swoim stanowisku, iż rekomendowana wysokość opłat powinna umożliwić realizację zadań ośrodków egzaminowania w 2023 r. przy jednoczesnym uwzględnieniu kosztów osobowych i rzeczowych związanych z przeprowadzaniem egzaminów państwowych. Teraz oczekiwanie w sprawie trudniejszej - uposażeń egzaminatorów.
Poniżej zestawienie stawek opłat dziś obowiązujących i tych rekomendowanych oraz Stanowisko Związku Województw RP z dnia 5 stycznia 2023 r. (jm)
STANOWISKO
Zarządu Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia 5 stycznia 2023 roku
w sprawie wysokości opłaty za przeprowadzenie egzaminu państwowego wymaganego do uzyskania prawa jazdy odpowiedniej kategorii
W związku z wejściem w życie od dnia 01 stycznia 2023 r. ustawy z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2022 r., poz. 2589) - Zarząd Związku Województw RP rekomenduje ustalenie na podstawie art. 56a ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami następującej wysokości opłaty za przeprowadzenie egzaminu państwowego przez wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego:
1) części teoretycznej egzaminu państwowego wymaganego do uzyskania prawa jazdy w zakresie uprawnień każdej kategorii - w wysokości 50 zł;
2) części praktycznej egzaminu państwowego wymaganego do uzyskania prawa jazdy w zakresie uprawnień kategorii:
a) AM, A1, A2, A, B1, B, C1, D1 lub T albo uprawnienia do kierowania tramwajem - w wysokości 200 zł,
b) B96, B+E, C1+E, C, C+E, D, D+E lub D1+E - w wysokości 250 zł.
Powyższa propozycja określenia przez sejmiki województw wysokości opłaty za przeprowadzenie egzaminu państwowego wynika z rekomendacji Krajowego Stowarzyszenia Dyrektorów Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego, które po przeprowadzeniu szczegółowej analizy kosztów i przychodów z działalności egzaminacyjnej wskazuje, że osiągnięcie dodatniego wyniku finansowego, a w niektórych przypadkach zminimalizowanie strat na tej działalności będzie możliwe o ile stawki za przeprowadzenie egzaminów będą ustalone na maksymalnym poziomie wskazanym w ustawie. Problem trudnej sytuacji finansowej wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego (zwanych dalej także jako „WORD-y”) i związanych z tym zbyt niskich i nieadekwatnych do ponoszonych kosztów stawek opłat za egzamin na prawa jazdy był również wielokrotnie poruszany przez Związek Województw RP zarówno w stanowiskach Zarządu Związku jak i stanowiskach Konwentu Marszałków Województw RP.
Główną część przychodów WORD-y osiągają z przeprowadzania egzaminów na prawa jazdy gdzie stanowi to około 90% wszystkich przychodów.
Od wydania przez Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej rozporządzenia w sprawie wysokości opłat za przeprowadzenie egzaminu państwowego, tj. od stycznia 2013 roku przeciętne wynagrodzenie miesięczne w sektorze przedsiębiorstw wzrosło z 3835,05 zł do 6644,28 zł w grudniu 2021 roku (Dz. Urz. GUS z 2022 r. poz. 4).
O kilkadziesiąt procent wzrosły ceny za media (energia elektryczna i cieplna, woda, gaz), stawki opłat za odbiór śmieci komunalnych i ścieków oraz podatku od nieruchomości. Wspomniany wzrost wynagrodzeń, cen i danin publicznych, który nastąpił na przestrzeni ostatnich lat, niewątpliwie przekłada się na zwiększenie kosztów realizacji egzaminów państwowych na prawa jazdy.
Wzrosły też koszty zakupów i utrzymania floty pojazdów oraz funkcjonowania systemu teleinformatycznego. Dodatkowo środki zbierane w ramach opłat muszą gwarantować możliwość modernizacji i utrzymania infrastruktury służącej to przeprowadzania egzaminów. Niezbędna jest także wymiana bądź modernizacja serwerów oraz stacji roboczych służących do przeprowadzania egzaminów na prawo jazdy.
Konsekwencją wieloletniego braku środków było zaniechanie inwestowania w rozwój infrastruktury egzaminacyjnej, co może doprowadzić do braku możliwości dostosowania jej do nowych wymagań prawnych w zakresie egzaminowania. Obecnie, aby nie generować jeszcze większych strat w WORD-ach koszty inwestycyjne są ograniczane do niezbędnego minimum. Najpóźniej do 1 stycznia 2025 roku, w związku ze spodziewaną zmianą przepisów dotyczących warunków technicznych pojazdów do przeprowadzania egzaminów na kategorię C+E prawa jazdy, WORD-y będą musiały posiadać ciągniki siodłowe z naczepami.
W budynkach i na placach manewrowych wielu WORD-ów konieczne jest przeprowadzenie niezbędnych prac remontowych i modernizacyjnych.
Mając na uwadze powyższe Zarząd Związku Województw RP wskazuje, iż rekomendowana powyżej wysokość opłat powinna umożliwić realizację zadań Wojewódzkich WORD-ów w 2023 r. przy jednoczesnym uwzględnieniu kosztów osobowych i rzeczowych związanych z przeprowadzaniem egzaminów państwowych.
Olgierd Geblewicz
Prezes Zarządu Związku Województw RP
