W 2022 r. na drogach UE zginęło 20 678 osób, co stanowi łączny wzrost o 4% w porównaniu z 2021 r. Spośród 32 krajów monitorowanych przez program PIN tylko 13 odnotowało spadek liczby ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w 2022 r. w porównaniu z 2021 r. Pierwsze miejsce zajęła Słowenia ze spadkiem o 25 proc., następnie Łotwa z 23 proc. oraz Litwa i Cypr z 18 proc. Liczba ofiar śmiertelnych na drogach wzrosła w 19 krajach PIN w latach 2021-2022.
UE postawiła sobie za cel zmniejszenie o połowę liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych do 2030 r., w oparciu o ich poziom w 2019 r. Liczba ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w UE-27 w 2022 r. zmniejszyła się łącznie o 9% w porównaniu z 2019 r. Zgodnie z celem UE średni roczny spadek o 6,1% powinien był skutkować spadkiem o 17,2%.
Patrząc wstecz na ostatnie dziesięć lat, ogólny postęp w zmniejszaniu liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych na drogach UE był dobry w 2012 i 2013 r., przy spadku o 8%. Ale po pozytywnym początku nastąpiło sześć lat stagnacji, przy zaledwie 6-procentowym spadku w latach 2014-2019.
W 2020 roku nastąpił wyjątkowy spadek o 17% w porównaniu do 2019 roku. Wynik ten był jednak silnie powiązany z ograniczeniami w podróżowaniu po Europie w związku z pandemią Covid-19. W 2021 r. również odnotowano stały spadek o 13% w stosunku do 2019 r., ale liczba ofiar śmiertelnych na drogach wzrosła o 5% w stosunku do 2020 r., na co wpływ miało stopniowe łagodzenie ograniczeń w podróżowaniu i wymogów lockdownu w całej Europie.
W latach 2013-2022 w UE zapobiegnięto 39 553 ofiarom śmiertelnym na drogach w porównaniu z liczbą, która zostałaby odnotowana, gdyby każde państwo członkowskie nadal odnotowywało taką samą liczbę co roku jak w 2012 r. Można by uratować 40 987 ofiar więcej, gdyby osiągnięto roczną redukcję o 6,7% potrzebną do osiągnięcia unijnego celu redukcji o 50% w ciągu 10 lat.
Norwegia jest najbezpieczniejszym krajem PIN dla użytkowników dróg z 21 ofiarami śmiertelnymi na milion mieszkańców w 2022 r. Szwecja podąża za Norwegią z 22 ofiarami śmiertelnymi na milion mieszkańców. W UE-27 ogólny poziom śmiertelności na drogach wyniósł 46 zgonów na milion mieszkańców w 2022 r. w porównaniu z 54 na milion mieszkańców w 2012 r. Najwyższa śmiertelność występuje w Rumunii i Serbii, gdzie odpowiednio 86 i 83 zgonów na drogach na milion mieszkańców. W dwóch krajach - na Malcie i w Holandii - śmiertelność na drogach jest wyższa w 2022 r. niż w 2012 r.
1 marca 2023 r. Komisja Europejska opublikowała propozycje trzech aktów prawnych dotyczących bezpieczeństwa ruchu drogowego: rewizji unijnej dyrektywy w sprawie praw jazdy, rewizji dyrektywy w sprawie transgranicznego egzekwowania przepisów (CBE) oraz propozycji nowej unijnej dyrektywy w sprawie prowadzenia pojazdów dyskwalifikacje. Propozycje te zostały poważnie opóźnione, ale należy mieć nadzieję, że uda się osiągnąć porozumienie przed końcem obecnego mandatu politycznego UE (2019-2024), aby zapewnić maksymalizację potencjału ratowania życia w ramach polityki bezpieczeństwa drogowego UE na lata 2021-2030. Należy zaznaczyć, że nie wszystkie elementy proponowanego pakietu przyczynią się do poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Wysiłki poszczególnych krajów będą miały kluczowe znaczenie w całej Europie dla wdrożenia podejścia Bezpiecznego Systemu, a w UE dla osiągnięcia celów na 2030 r. Spośród 32 krajów PIN, 20 zgłosiło wprowadzenie nowej strategii bezpieczeństwa drogowego, a w kolejnych pięciu plany są w trakcie opracowywania.
Polska jest zwycięzcą nagrody ETSC PIN Award 2023, zmniejszając liczbę ofiar śmiertelnych na drogach o 47% w latach 2012-2022.
Względna zmiana liczby ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w latach 2010-2020. *Krajowe wstępne szacunki dotyczące 2020 r., ponieważ ostateczne dane za 2020 r. nie są jeszcze dostępne w momencie oddania niniejszego raportu do druku. **Dane dla Wielkiej Brytanii za 2020 r. to prowizoryczna suma dla Wielkiej Brytanii za rok kończący się w czerwcu 2020 r. w połączeniu z sumą dla Irlandii Północnej za rok kalendarzowy 2020. Roczna liczba zgonów w LU i MT jest szczególnie mała i dlatego podlega znaczne wahania roczne. Roczna liczba zgonów w CY i EE jest również stosunkowo niewielka i może podlegać corocznym wahaniom.
Śmiertelność (śmiertelność na drogach na milion mieszkańców) w 2020 r. (dla porównania ze śmiertelnością w 2010 r.). *Krajowe wstępne szacunki dotyczące 2020 r., ponieważ ostateczne dane za 2020 r. nie były dostępne w momencie oddania niniejszego raportu do druku. Roczna liczba zgonów w LU i MT jest szczególnie mała i dlatego podlega znacznym wahaniom rocznym. **Dane dla Wielkiej Brytanii za 2020 r. to wstępna suma dla Wielkiej Brytanii za rok kończący się w czerwcu 2020 r. w połączeniu z sumą dla Irlandii Północnej za rok kalendarzowy 2020.
Źródło: ETSC
