Irlandia – drugi po Wielkiej Brytanii najbezpieczniejszy kraj UE w 2018 r. W statystykach według kryterium liczby ofiar śmiertelnych liczonych na 1 mln mieszkańców - zajmuje drugie miejsce z wynikiem - 30 osób (Wlk. Brytania – 28). Dla porównania ostatnia w tej kolejności Rumunia – „osiągnęła” wynik - 96. Polska – 5 miejsce. Miejsce, niestety od końca - z wynikiem 75. zabitych na 1 mln mieszkańców.
Kodeks drogowy. W Irlandii podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie bezpieczeństwa na drogach jest ustawa o ruchu drogowy (Road Traffic Act) oraz wydane na jej postawie akty wykonawcze (Traffic and Parking). Przepisy oceniane są jako mało restrykcyjne.
Pieszy. Przepisy dotyczące pieszych zawarto w akcie wykonawczym (art. 8, 45 i 46), nadto skomentowane w Rules of the Road, przewodniku po przepisach prawa ruchu drogowego przygotowany przez Urząd ds. Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (Road Safety Authority - RSA).
W Irlandii kierowca zbliżający się do skrzyżowania musi ustąpić pierwszeństwa pieszemu, który rozpoczął przechodzenie przez drogę zgodnie z przepisami prawa lub wszedł na przejście dla pieszych – czytamy opracowaniu Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu - Informacja na temat przepisów dotyczących pierwszeństwa pieszych w ruchu drogowym w wybranych państwach Unii Europejskiej (Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Niemcy Słowacja, Szwecja, Wielka Brytania) oraz w Norwegii i Szwajcarii (Warszawa, 8 stycznia 2020 r.).
Dodajmy, że pieszemu nie wolno wchodzić na przejście, jeśli samochód jest na tyle blisko, że takie wejście wymusiłoby gwałtowne hamowanie lub inny manewr, zwiększając ryzyko potrącenia. Przepisy w relacji kierowca-pieszy przewidują także:
- kierowca zbliżający się do skrzyżowania musi ustąpić pierwszeństwa pieszemu, który rozpoczął przechodzenie przez drogę zgodnie z przepisami prawa;
- kierowca musi ustąpić pierwszeństwa pieszemu, który wszedł na przejście dla pieszych z pasami;
- kierowca ruszający z postoju lub włączający się do ruchu musi ustąpić pierwszeństwa pieszemu;
- kierowca, który nie porusza się po drodze głównej, kończącej się na skrzyżowaniu, musi ustąpić pierwszeństwa pieszym zbliżającym się do skrzyżowania z prawej strony drogi głównej;
- pieszy jest zobowiązany podjąć wszelkie środki ostrożności, aby uniknąć zagrożenia lub niedogodności w ruchu drogowym i dla innych pieszych;
- pieszy nie może przechodzić przez ulicę w odległości do 15 metrów od przejścia dla pieszych z pasami, poza samym przejściem;
- pieszy jest zobowiązany korzystać z chodnika, jeśli taki jest dostępny; jeżeli chodnik nie jest dostępny, pieszy musi poruszać się najbliżej prawej strony drogi;
- na nadzorowanych przejściach piesi musza postępować zgodnie ze wskazaniem sygnalizatora świetlnego lub policjanta.
Courtes crossing. W Irlandii funkcjonują tzw. courtesy crossings, wyróżnione kolorystycznie i lekko wzniesione części drogi, które są zaprojektowane jako dzielony (między pieszych i samochody) obszar drogi. Na tego typu przejściach pieszy nie ma pierwszeństwa i musi upewnić się, że kierujący są świadomi jego obecności na przejściu. Jednocześnie kierujący powinni dostosować prędkość jazdy zbliżając się do tego typu przejść.
Kampanie informacyjne. Wszystkim zmianom, które były wprowadzane w zakresie ruchu drogowego towarzyszą szerokie kampanie. Dla przykładu w listopadzie 2019 roku zmieniono przepis dotyczący wyprzedzania rowerzystów. Teraz kierowca musi uważać, aby nie stworzył zagrożenia lub niedogodności rowerzyście. Irlandzki urząd bezpieczeństwa przygotował spoty radiowe i telewizyjne, szeroko zakrojoną akcję informacyjną na billboardach. Kolejny przykład z grudnia 2018 roku, gdy wprowadzono przepis mówiący o odpowiedzialności właściciela pojazdu, a udostępnienie tego pojazdu osobie, która nie posiada prawa jazdy, a jedynie uprawnieniami szkoleniowymi (ten kierowca może jeździć wyłącznie pod nadzorem). Obok szerokiej tradycyjnej kampanii, spoty pojawiały się także w internecie i w kinach.
Czyli przepisy nie przewidują specjalnych restrykcji, jednak wielokrotnie zobowiązują uczestników drogi do uwagi, do przestrzegania przepisów oraz takich zachowań, które nie stwarzają zagrożenia i nie spowodują jakichkolwiek niedogodności. (jm)
