W porządku obrad posiedzenia 81. posiedzenia Sejmu RP w dniu 15 maja 2019 r. uwzględniono i zrealizowano pierwsze i drugie czytanie rządowego projektu ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej (druk nr 3411). Uzasadniał Andrzej Adamczyk, minister infrastruktury.
Minister Andrzej Adamczyk mówił: - Prezentujemy dzisiaj ustawę, dzięki której Polacy będą mogli odzyskać ważne połączenia autobusowe. Minister mówił o filarach walki z tzw. wykluczeniem komunikacyjnym wymieniając Fundusz dróg samorządowych i Fundusz rozwoju przewozów autobusowych. - Wykluczenie komunikacyjne ma wymiar bardzo praktyczny, ludzki i codzienny. Wykluczenie komunikacyjne to brak dojazdu do pracy, trudności w dotarciu do szkoły, do lekarza, do znajomych, do rodziny. To poczucie bezsilności i wykluczenia przez Państwo.
Przypomnijmy procedowany projekt dotyczy powołania właśnie Funduszu rozwoju przewozów autobusowych, z którego dofinansowane ma być przywracania lokalnych połączeń autobusowych. Minister wyjaśniał i prostował, iż źródłami finansowania tego funduszu są: opłata paliwowa czyli udział w opłacie paliwowej, nie zwiększona opłata paliwowa, nie nałożona kolejna opłata na kierowców). Opłata paliwowa, która jest od lat praktycznie w niezmienionej wielkości pobierana. W tym przypadku zostaną zwiększone wpływy z opłaty paliwowej poprzez zmniejszenie wpływów do budżetu państwa z tytułu podatku akcyzowego. Drugim składnik to opłata emisyjna. Nie wprowadza się ogólnej zmiany opłaty emisyjnej. Zmiana dotyczy przekierowania części wpływów z tej opłaty z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Funduszu Niskoemisyjnego Transportu właśnie na Fundusz rozwoju przewozów autobusowych. I wreszcie opłata zastępcza - zastępcza opłata przez podmiot realizujący działalność gospodarczą w zakresie paliw ciekłych. Na omawiany fundusz będą też składały się środki z budżetu, a te z dochodów z tytułu opłat i zezwoleń GITD i inspektoratów wojewódzkich. Minister informował także: - Nie będzie planu nakładania kar na kierowców samochodów ciężarowych i wszystkich innych kierowców np. z kar z fotoradarów. Tu przyjęto średnią z lat ostatnich. Przy podziale środków obniżono do 10% (z 30% zapisanych wcześniej) udziału środków samorządowych.
Dzięki siatce połączeń autobusowych coraz więcej osób będzie mogło zrezygnować z używania własnych pojazdów, co jest niezwykle ważnym uzasadnieniem projektu, niezwykle ważnym dla naszej ekologii. Planowane dofinansowanie ma dotyczyć linii komunikacyjnych nie funkcjonujących od co najmniej trzech miesięcy przed wejściem w życie ustawy, także linii, na które umowa o świadczenie usług dotyczących publicznego transportu zbiorowego zostanie zawarta po jej wejściu w życie.
Poseł Stanisław Żmijan (fot.) oceniał, iż diagnoza wykluczenia komunikacyjnego jest właściwa, ale też wskazywał: - W tym projekcie pominięci zostali ci, którzy będą organizować ten projekt - a mianowicie samorządy. Pominięci zostali ci, którzy będą wykonywać zadania. Poseł wskazywał na brak konsultacji społecznych nad projektem, na brak analiz np. dotyczących potrzebnych środków dla rozwiązania tego ważnego społecznego projektu. Poseł Krystian Jarubas podkreślał, iż wykluczenie komunikacyjne mogło dotknąć nawet kilkanaście milionów obywateli. Poseł Mirosław Suchoń mówił o tendencji wzrostowej sołectw - białych plan na krajowej mapie komunikacyjnej, która miała „niebezpiecznie zbliżyć się do 30%”. W niezwykle ważnej debacie wygłoszono wiele ważnych argumentów i opinii, zadano wiele istotnych pytań.
Podsumowując debatę minister Andrzej Adamczyk, przypominał, iż ponad dwa miesiące trwały konsultacje projektu, w tym czasie zgłoszono ponad 225 uwag, około 1/5 z nich wystosowały samorządy i organizacje zrzeszające samorządy. Informował, iż resort posiada niezbędne szacunki. Dodał, iż projekt nie obejmuje miast, ani związków metropolitarnych. My dedykujemy te rozwiązania małym miejscowościom – mówił.
Zgłoszony w trakcie obrad wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu został odrzucony w wyniku głosowania: 62 głosy za wnioskiem, 221 przeciw, 108 posłów wstrzymało się.
Procedowany projekt do Sejmu wpłynął 7 maja br. Debatowała nad nim Komisja Infrastruktury wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej (druk nr 3461). W dniu 15 maja br. właśnie odbyło się pierwsze i drugie czytanie, tekst aktu ponownie trafi pod obrady Komisji. (jm)