Legislacja

GDDKiA zakończyła prace nad tzw. czerwoną księgą, teraz Ministerstwo Infrastruktury

22 grudnia 2022

GDDKiA zakończyła prace nad tzw. czerwoną księgą, teraz Ministerstwo Infrastruktury
(grafika GDDKiA)

Po roku intensywnej pracy zorganizowane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad FORUM wymiany wiedzy i doświadczeń w zakresie organizacji ruchu i bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce zakończyło swoje prace. Propozycje ekspertów zostały przekazane do Ministerstwa Infrastruktury jako wkład do dalszych prac legislacyjnych.

GDDKiA zakończyła prace nad tzw. czerwoną księgą. W Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad zakończono prace platformy powołanej do dyskusji pomiędzy wszystkimi interesariuszami w kwestii organizacji ruchu i jego bezpieczeństwa. Powołane w październiku 2021 r. Forum wymiany wiedzy i doświadczeń w zakresie organizacji ruchu i bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce odbyło ponad 100 spotkań, odnotowano ok. 300 godzin pracy i rozpatrywano ok. 900 propozycji zmian itd. Uczestniczyli w nich eksperci w liczbie 130 osób, w tym m.in. zarządcy dróg; przedstawiciele resortu infrastruktury, Państwowej Straży Pożarnej, Policji, świata nauki oraz organizacji branżowych. Prace prowadzono w sześciu zespołach zajmujących się: oznakowaniem pionowym, poziomym, sygnałami drogowymi, urządzeniami brd, systemami zarządzania ruchem oraz oznakowaniem czasowym. Efekt - propozycje zmian w tzw. czerwonej księdze czyli w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 23 grudnia w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowym oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (t.p. 2003.220.2181, t.j. 2019.2311 z późn. zm.). Obok zaktualizowanych przepisów rozporządzenia przygotowano także projekty dwóch załączników: jeden o znakach zmiennej treści i drugi o oznakowaniu w czasowej organizacji ruchu. Kolejny etap to prace w Ministerstwie Infrastruktury.

Zaproponowane zmiany - ogólne. Jak informuje GDDKiA prezentując efekt pracy Forum BRD szczególną uwagę zwrócono, aby przyjęte regulacje wpłynęły zarówno na zakres przekazywanych informacji kierujących pojazdami, jak również ich czytelność i zrozumienie. To przełoży się na poziom bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego i komfort podróżowania. - Zbyt duża liczba znaków przy drogach prowadzi do ich deprecjacji, a znaki przestają być drogowskazami, stając się częścią krajobrazu, na który nie zwracamy uwagi - podkreśla Tomasz Żuchowski, p.o. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad. - Dlatego chcemy ograniczyć liczbę znaków, dostosowując je do rozwijającej się sieci drogowej i zaawansowanych systemów zarządzania ruchem. Oznakowanie dróg musi być jednolite, intuicyjne i w pełni czytelne dla kierowców. Obecnie obowiązujące rozporządzenie po prawie dwóch dekadach obowiązywania i licznych nowelizacjach w wielu aspektach nie odpowiada na wyzwania, jakie obecnie stają przed polską branżą drogową. Z jednej strony rozwój techniki i coraz nowsze technologie pozwalają na stosowanie innowacyjnych rozwiązań nieobjętych obowiązującą legislacją (np. inteligentne systemy transportowe, znaki zmiennej treści). Z drugiej strony jednak zarządcy dróg nadal zobowiązani są do stosowania znaków drogowych w sposób, który często wpływa na ich deprecjację i utratę zaufania kierowców do oznakowania drogowego. Często sieć drogowa jest nadmiernie oznakowana. Zdarza się również, że te same sytuacje na drodze mogą być oznakowane w różny sposób.

Propozycje zmian kluczowych kwestii w oznakowaniu pionowym. Zaproponowano m.in.: zasady stosowania aktywnych znaków drogowych, wskazując ich konkretne wersje oraz ich szczegółowe warunki techniczne. Jedna z propozycji dopuszcza w miejscach szczególnie niebezpiecznych, jeszcze przed przebudową drogi, stosowanie wybranych znaków na tle z folii odblaskowo-fluorescencyjnej. Na bazie doświadczeń krajowych i zagranicznych zaproponowano rezygnację ze stosowania znaków z grupy „wielkie”, a przy oznakowaniu robót zachowanie tej samej wielkości znaków jak stosowane na drodze. Z kolei w przypadku znaków świetlnych dopuszczono stosowanie znaków z grupy „małe” w tunelach, na autostradach i drogach ekspresowych. Zaproponowano, by np. znak ograniczenia prędkości występowały w powiązaniu ze znakami ostrzegawczymi podającymi przyczynę tego ograniczenia (np. roboty na drodze, niebezpieczny zakręt, śliska jezdnia, inne niebezpieczeństwo). Jednocześnie znaki ograniczenia prędkości nie byłyby stosowane, jeżeli kierujący w jednoznaczny, niebudzący wątpliwości sposób może ocenić geometrię drogi oraz jej stan techniczny. Wśród propozycji znalazła się również tabliczka informująca, że ograniczenie prędkości obowiązuje tylko przy mokrej nawierzchni. 

Forum zaproponowało także, mając na uwadze wyniki badań prowadzonych w ramach projektu badawczego dotyczącego oznakowania doświadczalnego, propozycje oznakowania kierunkowego. Wśród wskazanych propozycji były m.in. tabliczki z symbolem wyjazdu z numerem węzła, a także oznakowanie stałych objazdów autostrad i dróg ekspresowych w czasie powstawania dłuższych zatorów. Przedstawiono również bardziej przejrzystą wersję znaku informacyjnego o dopuszczalnych prędkościach, ustawianego na wjeździe na terytorium Polski. Zaproponowano wprowadzenie do katalogu znaków tablicy ostrzegawczej Stop Zły kierunek.

Propozycje zmian w oznakowaniu poziomym i sygnalizacji świetlnej. Przedstawiciele Forum, w części dotyczącej oznakowania poziomego, zaproponowali m.in. wprowadzenie nowych rozwiązań wynikających ze zmian oznakowania pionowego. Dotyczyły one wprowadzenia tzw. pasów wielofunkcyjnych, oznakowania rond wielopasowych oraz nowego typu przekroju „2-1”. Dodano również zapisy dotyczące ograniczonego wypełnienia powierzchni wyłączonych z ruchu, piktogramów z numerami dróg, a także doprecyzowania zapisów dotyczących zastosowania linii krawędziowych wąskich i szerokich. Zaproponowano także wprowadzenie konkretnych wymogów rozporządzenia w kwestii systemu prowadzenia dla osób z ograniczoną percepcją wzrokową. Celem tego jest, by stosowane rozwiązania były spójne i jednolite na wszystkich kategoriach dróg. W części dotyczącej sygnałów drogowych, Forum zaproponowało uzupełnienie wymagań funkcjonalnych dla urządzeń sterujących sygnalizacją świetlną, np. wprowadzenie zakazu stosowania sygnalizatorów akustycznych dla pieszych w bezpośredniej bliskości budynków mieszkalnych. Propozycje zakładają, że w przypadku, gdy z pasów dla autobusów korzystają inni uczestnicy ruchu, wprowadzić należy obowiązek stosowania sygnalizatorów przeznaczone dla tych uczestników ruchu. Wśród propozycji zmian znalazły się również kwestie zmian czasu wyświetlania sygnałów na sygnalizatorach (wydłużenie sygnału żółtego z 3 do 4 s dla dróg o prędkości powyżej 50 km/h). Istotną zmianę stanowi dodanie nowego rodzaju sygnalizacji dozującej ruch na węźle. Systemy dozowania ruchu przewidziane są do lokalizacji na łącznicach węzłów, na których obserwowane jest duże zróżnicowanie gęstości ruchu w godzinach szczytu.

Propozycje dotyczące nowych urządzeń brd. W tej części zaproponowano nowe zapisy dotyczące m.in. stosowania elementów odblaskowych (tzw. wilczych oczu), których celem jest utworzenie swoistej optycznej zapory ostrzegawczej dla dzikich zwierząt zbliżających się do drogi. Pojawiły się również propozycje zmian dotyczące urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego stosowanych przy robotach prowadzonych w pasie drogowym. Dodano zaporę drogową, pozwalającą na jeszcze lepsze zabezpieczenie obszaru robót drogowych czy mobilne progi ostrzegawcze stosowane bezpośrednio przed strefą robót, w miejscach gdzie dopuszczalna prędkość pojazdów nie przekracza 80 km/h. Kolejne rozwiązanie to możliwość stosowania mobilnych poduszek zderzeniowych lub mobilnych barier drogowych w celu zabezpieczenia pracujących na drodze. Uczestnicy Forum zaproponowali także możliwość stosowania w obszarach czasowej organizacji ruchu urządzeń do sprawowania nadzoru nad ruchem drogowym (stałych lub przenośnych) oraz urządzeń do wykrywania i rejestrowania niebezpiecznych zachowań uczestników ruchu drogowego (m.in. fotoradary i odcinkowe pomiary prędkości).

Propozycje dotyczące znaków zmiennej treści. W dodatkowym załączniku wprowadzono zupełnie nowe regulacje dotyczące znaków zmiennej treści, dzięki którym będziemy mogli w sposób dynamiczny zarządzać ruchem i w sposób jednolity informować kierowców o sytuacji, nie tylko awaryjnej, na drodze. Zaproponowano także istotny zapis o pierwszeństwie znaków o zmiennej treści nad oznakowaniem konwencjonalnym w sytuacji jednoczesnego występowania obu rodzajów znaków. Ma to związek z dynamicznym zarządzaniem ruchem i zastosowaniem scenariuszy odpowiednich do aktualnej sytuacji na drodze. Ułatwieniem dla kierowców, także tych z innych krajów, będzie stosowanie czytelnych piktogramów zamiast informacji tekstowej.

Propozycje dotyczące oznakowania czasowych organizacji ruchu. Wypracowano również nowy załącznik, który w jednym miejscu zbiera wszystkie przepisy dotyczące oznakowania czasowych organizacji ruchu. Ujednolicono i uproszczono zasady oznakowywania oraz zabezpieczania czasowych organizacji ruchu, a także zaproponowano wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań w zakresie zabezpieczenia niechronionych uczestników ruchu oraz osób wykonujących prace na drodze.

Prezentacja GDDKiA na zakończenie Forum BRD
Prezentacja​_GDDKiA​_-​_zakończenie​_Forum​_06122022.pdf 1.89MB
Część 1 - zakończenie Forum BRD
Część​_1​_-​_zakończenie​_Forum​_061222.pdf 4.93MB
Część 2 - zakończenie Forum BRD
Część​_2​_-​_zakończenie​_Forum​_061222.pdf 70.34MB
Część 3 - zakończenie Forum BRD
Część​_3​_-​_zakończenie​_Forum​_​_061222.pdf 1.74MB
Część 4 - zakończenie Forum BRD
Część​_4​_-​_zakończenie​_Forum​_061222.pdf 1.20MB
Część 5 - zakończenie Forum BRD
Część​_5​_-​_zakończenie​_Forum​_061222.pdf 3.57MB
Część 6 - zakończenie Forum BRD
Część​_6​_-​_zakończenie​_Forum​_061222.pdf 1.95MB

Źródło: GDDKiA