Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Zbigniew Józef Król odpowiedział na interpelację nr 18357 posłanki Mirosławy Nykiel w sprawie wprowadzenia cyklicznych badań okulistycznych dla kierowców. Niestety resort nie zaprezentował swojej opinii, czy stanowiska, a jedynie wskazał na Ministerstwo Infrastruktury jako właściwego adresata, albowiem właśnie on jest gospodarzem ustawy z dnia 5 stycznia 2017 r. o kierujących pojazdami.
Obowiązujące regulacje. Zgodnie z art. 39j ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym kierowca wykonujący przewóz drogowy podlega badaniom lekarskim przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy. Zakres badań lekarskich, obejmuje ponadto ustalenie istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, zgodnie z rozdziałem 12 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami. Badania lekarskie są przeprowadzane: do czasu ukończenia przez kierowcę 60 lat - co 5 lat; po ukończeniu przez kierowcę 60. roku życia - co 30 miesięcy.
Zatem stosownie do powyższego u kierowców drugiej grupy praw jazdy tzw. kierowców zawodowych wprowadzono obowiązek cyklicznych badań lekarskich, które w swym zakresie obejmują również badanie narządu wzroku. Szczegółowe warunki badania lekarskiego w zakresie narządu wzroku określa załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 lipca 2014 r. w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców.
Natomiast jeśli chodzi o kierowców pierwszej grupy praw jazdy to zgodnie z ust. 1 pkt 5 i ust. 2 pkt 2 art. 75 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami, jeżeli istnieją uzasadnione i poważne zastrzeżenia co do stanu zdrowia to osoba posiadająca prawo jazdy podlega badaniu lekarskiemu przeprowadzanemu w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, na podstawie skierowania.
W ramach badania lekarskiego uprawniony lekarz dokonuje oceny stanu zdrowia osoby badanej w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami również w zakresie narządu wzroku. Należy jednak zauważyć, że zgodnie z ww. załącznikiem wszystkie funkcje narządu wzroku powinny być oceniane w korekcji, która może być stosowana bez ograniczeń: okularowa, soczewkami kontaktowymi, wewnątrzgałkowymi, pod warunkiem dobrej tolerancji i adaptacji do korekcji.
Resort zdrowia odpowiada: Wprowadzenie cyklicznych badań okulistycznych dla kierowców pierwszej grupy praw jazdy wymagałoby odpowiednich zmian ustawowych, dla których właściwym jest Minister Infrastruktury, jako gospodarz ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami. Ponadto w chwili obecnej Ministerstwo Zdrowia nie planuje akcji propagującej profilaktyczne badania narządu wzroku dla kierowców.
Posłanka pytała. Uzasadniając, iż ponad 66% polskich kierowców po 40. roku życia nie ma pojęcia, że posiada wadę wzroku lub nosi okulary o nieprawidłowej korelacji oraz, iż według ekspertów wzrok należy badać przynajmniej raz w roku, posłanka postawiła tezę o konieczności wprowadzenia obowiązkowych badan wszystkich kierowców bez względu na wiek. Do resortu zdrowia zaadresowała pytania: czy ministerstwo przewiduje nałożenie obowiązku cyklicznych badan okulistycznych kierowców; dlaczego dotychczas nie istnieje taki obowiązek, a mógłby ograniczyć ilość wypadków drogowych oraz czy ministerstwo planuje akcje propagujące profilaktyczne badanie wzroku?
Interpelacja wywołała dyskusję, często bardzo emocjonalną. Dowodzono np. brak korelacji między wypadkami (ich liczbą) a wadą wzroku. Przywołamy krótki cytat: „Gdybyśmy wprowadzili takie badania, bylibyśmy jakimś dziwolągiem, jako jedyne państwo widzące w badaniach okulistycznych panaceum na zagrożenie brd na drogach”. Generalnie dyskusja została sprowadzona do tematu kierowców seniorów i bezterminowych praw jazdy. I tu kolejny cytat: „Polska nie interesuje się seniorami za kółkiem. Zupełnie inaczej sprawa ma się w europejskich krajach. Niemcy proponują starszym kierowcom seminaria w formie warsztatów, gdzie mogą ocenić swoje zachowania na drodze. Holandia ma specjalny program BROEM, który przeznaczony jest dla osób po 50. roku życia. Obejmuje on ocenę stylu prowadzenia, badanie wzroku i czasu reakcji oraz odświeżenie wiedzy o zasadach drogowych.” Nie będziemy mnożyć przykładów i cytatów, przyznajmy - to temat ważny dla poprawy bezpieczeństwa na naszych drogach.
Czy wobec tak lakonicznej odpowiedzi ministra zdrowia interpelacja trafi tez do wskazanego resortu? (jm)
