Zmiana drogi koniecznej

Podstawą do zmiany przebiegu drogi koniecznej może być umowa sąsiadów albo postanowienie sądu o ustanowieniu nowej służebności tej drogi – czytamy w “Rzeczpospolitej”. Czytelniczka korzysta z drogi koniecznej. W księdze wieczystej nieruchomości obciążonej tą służebnością nie ma wzmianki o przebiegu drogi. Pyta, czy w tej sytuacji jest możliwość wyznaczenia jej od innej strony. Zmiana ta wiązałaby się z niedogodnością dla właściciela nieruchomości obciążonej. Czy właściciel nieruchomości obciążonej może żądać jakiejś rekompensaty? To, że przebieg drogi koniecznej nie jest zaznaczony w księdze wieczystej czy w innym dokumencie, nie oznacza, że właściciel nieruchomości władnącej może żądać zmiany jej przebiegu – czytamy dalej. Właściciel nieruchomości obciążonej może zgodzić się na taką zmianę, ale nie musi, zwłaszcza że obowiązuje generalna zasada, iż droga konieczna powinna być wytyczona z jak najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które ma prowadzić. Służebność drogi koniecznej jest co do zasady odpłatna. Jeśli więc zmiana przebiegu drogi miałaby zwiększyć obciążenie, uciążliwość dla nieruchomości obciążonej, jej właściciel może domagać się dodatkowego wynagrodzenia. Czy będzie to wynagrodzenie jednorazowe, czy ewentualnie stała opłata -może być kwestią umowy między właścicielami obu nieruchomości. Jeśli czytelniczka, jako właścicielka nieruchomości obciążonej, nie zgadza się na zmianę przebiegu drogi, właściciel nieruchomości władnącej ma prawo wystąpić do sądu z wnioskiem o ustanowienie drogi koniecznej o innym przebiegu. Oczywiście, za odpowiednim wynagrodzeniem dla czytelniczki. Potwierdził tę możliwość Sąd Najwyższy w uchwale z 17 lipca 2007 r. (sygn. IIICZP70/07). Taka sprawa jest rozpatrywana w postępowaniu nieprocesowym. Sąd ustanowi drogę konieczną o innym przebiegu, jeśli właściciel nieruchomości władnącej wykaże, że droga konieczna o dotychczasowym przebiegu nie zapewnia mu odpowiedniego dostępu do drogi publicznej. Co do zasady służebność, w tym służebność drogi koniecznej, powinna być uwidoczniona w księdze wieczystej. Podstawą wpisu, oprócz postanowienia sądu o ustanowieniu drogi koniecznej, umowy między właścicielami albo oświadczenia właściciela nieruchomości obciążonej o ustanowieniu takiej drogi, jest wyrys mapy ewidencyjnej z uwidocznionym przebiegiem tej drogi i klauzulą odpowiedniej jednostki organizacyjnej gminy, w której gestii znajduje się ewidencja gruntów i budynków, że wyrys nadaje się do wpisu w księdze wieczystej. Przynajmniej oświadczenie właściciela nieruchomości władnącej o ustanowieniu służebności drogi koniecznej, w tym zmiany jej przebiegu, musi mieć formę aktu notarialnego.