Posłanka Marta Kubiak zwróciła się do ministra infrastruktury z wątpliwością praktyczną dotyczącą przepisu określającego zasady przerywania części egzaminu państwowego na prawo jazdy, o którym mowa w art. 52 ustęp 2 ustawy o kierujących pojazdami. Obecne jego brzmienie zezwala osobom egzaminowanym na popełnianie kardynalnych błędów i dopuszczanie się zachowań, które w ruchu drogowym nie powinny mieć miejsca, a ponadto pozwalają na uzyskanie wyniku pozytywnego pomimo popełniania istotnych błędów. A odpowiedzialność przerzuca na egzaminatora. Czy minister uzna podniesione argumenty?
W interpelacji poselskiej nr 39257 w sprawie przerwania części praktycznej egzaminu państwowego na prawo jazdy, o którym mowa w art. 52 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami [kliknij]. Przypomnijmy jego brzmienie: „Art. 52. (…) 2. Część praktyczna egzaminu może zostać zakończona przed wykonaniem wszystkich określonych zakresem egzaminu zadań jedynie w przypadku, gdy zachowanie osoby zdającej zagraża bezpośrednio życiu i zdrowiu uczestników ruchu drogowego.” Posłanka następująco precyzuje swoją wątpliwość: „Posłużenie się przez ustawodawcę sformułowaniem "jedynie w przypadku" stanowi wyraźne wskazanie, że tylko zaistnienie sytuacji, w której zachowanie osoby zdającej zagraża bezpośrednio życiu i zdrowiu uczestników ruchu drogowego, jest podstawą do przerwania egzaminu. Użycie przez ustawodawcę sformułowania „jedynie w przypadku” powoduje szereg istotnych dla egzaminatorów osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, organów nadzoru nad przeprowadzaniem egzaminów państwowych na prawo jazdy, a także pełnomocników reprezentujących egzaminatorów wątpliwości praktycznych. Szczególnie wówczas, gdy zacytowany powyżej art. 52 ust. 2 u.k.p. rozpatruje się w powiązaniu z tabelą nr 1 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 czerwca 2019 r. w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach (Dz. U. z 2019 r. poz. 1206, ze zm.), zwanego dalej "rozporządzeniem". Tabela nr 1 wskazuje zachowania osoby egzaminowanej zagrażające bezpośrednio życiu i zdrowiu uczestników ruchu drogowego skutkujące przerwaniem egzaminu państwowego. W tabeli nr 1 wymienione są te zachowania, które w sposób rażący naruszają przepisy ruchu drogowego. Następnie wątpliwą okazuje się także kwestia oceny, czy popełnione rażące naruszenie przepisów ruchu drogowego już zagraża bezpośrednio życiu i zdrowiu i tym samym skutkuje przerwaniem egzaminu. Posłanka reasumuje obowiązującą treść przepisu: - Treść art. 52 ust. 2 u.k.p., w obowiązującym brzmieniu, zezwala osobom egzaminowanym na popełnianie kardynalnych błędów i dopuszczanie się zachowań, które w ruchu drogowym nie powinny mieć miejsca. Ponadto istniejące zapisy art. 52 ust. 2 u.k.p pozwalają osobie egzaminowanej na uzyskanie wyniku pozytywnego części praktycznej egzaminu państwowego na prawo jazdy, pomimo popełniania istotnych błędów (dopuszczenia się zachowania określonego w tabeli nr 1 załącznika nr 2 rozporządzenia). Ale także taki zapis: - W sposób nieuprawniony przerzuca na egzaminatorów odpowiedzialność za skutki nieswoich zachowań. W przypadku gdy zachowanie osoby zdającej egzamin początkowo pozornie nie wskazuje na możliwość przerwania części praktycznej egzaminu – ze względu na brak bezpośredniego zagrożenia życia i zdrowia uczestników ruchu drogowego - a następnie zagrożenie to powstaje, egzaminator często pozbawiony jest już możliwości podejmowania skutecznych działań mających na celu uniknięcie wypadku lub kolizji (sytuacji niebezpiecznej). I konkluzja: - Jednoznaczne sformułowanie art. 52 ust. 2 u.k.p. nie służy bezpieczeństwu ruchu drogowego w Polsce, a także kształtowaniu odpowiednich postaw uczestników tego ruchu. Postawione zostały następujące pytania:
1. Czy znany jest problem dotyczący możliwości zakończenia części praktycznej egzaminu na prawo jazdy przed wykonaniem wszystkich określonych zakresem egzaminu zadań jedynie w przypadku, gdy zachowanie osoby zdającej zagraża bezpośrednio życiu i zdrowiu uczestników ruchu drogowego (art. 52 ust. 2 u.k.p.)?
2. Czy podjęto lub planuje się podjąć działania legislacyjne mające na celu wyeliminowanie sprzeczności pomiędzy zapisami: ustawy Prawo o ruchu drogowym (art. 3 ust. 1), ustawy o kierujących pojazdami oraz rozporządzenia w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach?
3. Czy w ramach ewentualnych ww. działań legislacyjnych planowane jest powołanie zespołu roboczego mającego na celu opracowanie możliwie najlepszych rozwiązań prawnych w zakresie przepisów dotyczących egzaminowania osób ubiegających się o uzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami?
Czekamy na stanowisko Pana Ministra. (jm)
