Na etapie uzgodnień międzyresortowych znajduje się projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ewidencji kierujących pojazdami naruszających przepisy ruchu drogowego [kliknij]. Wersja opatrzona datą 10 sierpnia br. (wraz z ośmioma załącznikami [kliknij]) przygotowano w porozumieniu z ministrami infrastruktury oraz sprawiedliwości. Ten akt wykonawczy wprowadza szczegółowe rozwiązania w kwestii systemu tzw. „punktów karnych”. Tekst będzie obowiązywał od dnia 17 września br.
Zakres zmian. Na podstawie art. 17 ust. 7 ustawy z dnia 2 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2328 [kliknij] oraz z 2022 r. poz. 1002 [kliknij]), minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu oraz ministrem sprawiedliwości, mając na uwadze dyscyplinowanie i wdrażanie kierujących pojazdami do przestrzegania przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym oraz zapobiegania wielokrotnemu naruszaniu tych przepisów, został zobligowany do określenia, w drodze rozporządzenia sposobu punktowania i liczby punktów odpowiadających naruszeniu przepisów ruchu drogowego, warunków i sposobu prowadzenia ewidencji kierujących naruszających przepisy ruchu drogowego, trybu występowania z wnioskami o kontrolne sprawdzenie kwalifikacji oraz sposobu i trybu udzielania osobie wpisanej do ewidencji informacji i wydawania zaświadczeń o dotyczących tej osoby naruszeniach wpisanych do ewidencji i przypisanych im punktach. Uwzględniając treść art. 23 pkt 3 ustawy zmieniającej niezbędne jest wejście w życie rozporządzenia w dniu 17 września 2022 r. - informują autorzy nowelizacji.
Uzasadnienie zmian. Jak wcześniej zapowiedziano celem ustawy zmieniającej jest zwiększenie bezpieczeństwa, a przede wszystkim życia, zdrowia i mienia uczestników ruchu drogowego. Istotnie zwiększone zostaje oddziaływanie prewencyjne względem kierujących pojazdami, przede wszystkim mechanicznymi. - Wprowadza szczegółowe rozwiązania w kwestii systemu punktów „karnych”. Dążąc do dyscyplinowania i wdrażania kierujących pojazdami do przestrzegania przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz zapobiegania wielokrotnego naruszania tych przepisów, a w konsekwencji redukcji liczby wypadków drogowych i ich ofiar - czytamy w uzasadnieniu do projektu. I dalej: - Należy wskazać, że założeniem systemu punktowego jest weryfikacja kwalifikacji osoby uprawnionej do kierowania pojazdem silnikowym i motorowerem albo odsunięcie osoby od możliwości kierowania tymi pojazdami, w związku z powodowaniem nieakceptowanego stopnia ryzyka w ruchu drogowym - precyzują autorzy projektu. (…)
Liczba tzw. punktów karnych. - Projektowana liczba punktów uzależniona jest od ciężaru naruszeń, w szczególności wykroczeń, dla których ustawodawca w znacznym stopniu podwyższył dolną granicę grzywny. Mowa tu przede wszystkim o spowodowaniu zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, którego następstwem było naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia innej osoby (art. 86 § 1a Kw.), nieprawidłowym zachowaniu wobec pieszych (art. 86b Kw.), przekroczeniu dopuszczalnej prędkości o więcej niż 30 km/h (art. 92a § 2 Kw.), naruszeniu zakazu wyprzedzania określonego ustawą lub znakiem drogowym (art. 92b Kw.), czy chociażby o naruszeniu przepisów zabraniających wjazdu na przejazd kolejowy (art. 97a Kw.) Określając nową taryfikację punktów wzięto pod uwagę stopień, w jakim konkretne naruszenie wpływa na zagrożenie porządku lub bezpieczeństwa ruchu drogowego, a także stopień, w jakim determinuje skutki zdarzeń drogowych - dalej cytujemy uzasadnienie zaproponowanych zmian.
Maksymalna liczba punktów, jaką można przypisać za jedno naruszenie przepisów - wynosi 15. Gdy kierowca lekceważący przepisy przekroczy limit wynoszący 24 punkty, zostanie skierowany na egzamin kontrolny. W razie przekroczenia, w okresie roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy, liczby 20 punktów, ustawodawca rozstrzygnął, że zostanie wydana decyzja o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym. Punkty będą usuwane z ewidencji po dwóch latach. Momentem początkowym tego okresu będzie data uprawomocnienia się rozstrzygnięcia - w przypadku spraw rozpatrywanych przez sądy, bądź gdy grzywnę nałożył strażnik gminny/miejski, albo data uiszczenia grzywny - w przypadku grzywny nałożonej w drodze mandatu karnego, stanowiącej dochód budżetu państwa lub gdy grzywnę nałożył w drodze mandatu karnego organ Inspekcji Transportu Drogowego. Przypomnijmy, iż nie będą już odbywały się wykłady - prowadzone w WORD-ach - na podstawie których ilość tzw. punktów karnych była pomniejszana o 6 (taki kurs kierowca mógł obyć dwa razy w roku).
I dla przykładu najwięcej więcej tzw. punktów karnych „piraci drogowi” otrzymają za: przekroczenie prędkości, czy jazdę po spożyciu alkoholu, nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych, albo wchodzącemu na nie.
Poniżej pełen wykaz sytuacji, za które „pirat drogowy” otrzyma 15 tzw. punków karnych, czyli za:
- naruszenie, w wyniku którego czyn został zakwalifikowany jako przestępstwo;
- kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka;
- kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego;
- nieudzielenie pomocy ofiarom wypadku;
- używanie pojazdu w sposób zagrażający bezpieczeństwu osoby znajdującej się w pojeździe lub poza nim;
- omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu;
- wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany, lub bezpośrednio przed tym przejściem;
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się lub wchodzącemu na przejście dla pieszych;
- niezatrzymanie pojazdu w razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej w celu umożliwienia jej przejścia;
- niezastosowanie się, w celu uniknięcia kontroli, do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie pojazdu;
- niedostosowanie się do sygnalizacji świetlnej, sygnałów i poleceń osoby uprawnionej;
- przekroczenie prędkości o więcej niż 70 km/godz.;
- niestosowanie się do znaku B-25 lub B-26 „zakaz wyprzedzania”;
- naruszenie zakazu objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd, jeśli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone;
- naruszenie zakazu wjeżdżania na przejeździe kolejowym za sygnalizator przy sygnale czerwonym, czerwonym migającym lub dwóch na przemian migających sygnałach czerwonych, lub za inne urządzenie nadające te sygnały;
- naruszenie zakazu wjeżdżania na przejazd kolejowy, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy;
- jazda autostradą lub drogą ekspresową pod prąd - w kierunku przeciwnym niż wynikający z ustawy lub znaków drogowych;
- przewożenie więcej niż dwojga dzieci w pojeździe niezgodnie z przepisami;
- przewożenie 10 i więcej osób pojazdem nieprzeznaczonym lub nieprzystosowanym do tego celu, bądź w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu albo wynikających z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji.
Jeżeli kierujący jednym czynem dopuścił się dwóch lub więcej naruszeń, do ewidencji wpisuje się wszystkie naruszenia popełnione przez tego kierującego, przypisując każdemu z tych naruszeń odpowiadającą mu liczbę punktów.
Warunki i sposób prowadzenia ewidencji „piratów drogowych”. Recydywa. W art. 17 ustawy zmieniającej ustawodawca zapisał generalną zasadę, iż informacje o naruszających i naruszeniach popełnionych przez kierujących pojazdami silnikowymi lub motorowerami oraz tramwajami będą gromadzone w ewidencji niezależnie od posiadanych przez nich uprawnień, obywatelstwa, miejsca zamieszkania. Oczywiste, iż punkty nie będą przepisane osobom, które nie posiadają żadnych uprawnień do kierowania. Jednak i ich wykroczenia będą zarejestrowane w ewidencji. Informacje te przede wszystkim będą przydatne do ustalenia ewentualnej tzw. warunku recydywy. Dodajmy, iż jeśli w ciągu dwóch lat kierowca zostanie ponownie przyłapany na lekceważeniu prawa, zapłaci podwójną grzywnę.
W ewidencji dokonuje się wpisu ostatecznego lub wpisu tymczasowego. Wpisu ostatecznego w ewidencji dokonuje się, jeżeli naruszenie zostało stwierdzone prawomocnym: rozstrzygnięciem sądu; mandatem karnym lub orzeczeniem organu orzekającego w sprawie o naruszenie w postępowaniu dyscyplinarnym.
Ewidencja jest prowadzona w formie elektronicznej w systemach teleinformatycznych Policji [kliknij]. Prowadzi ją komendant wojewódzki Policji właściwy ze względu na miejsce zamieszkania kierującego wpisanego do ewidencji, a w przypadku osoby niemającej miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - komendant wojewódzki Policji właściwy dla miejsca popełnienia ostatniego z naruszeń wpisanych do ewidencji. Zainteresowany kierowca może uzyskać aktualną informację na każdym posterunku. Także w internecie lecz z pewnym opóźnieniem. Wpisy dokonywane są w zakresie dotyczącym naruszeń ujawnionych lub stwierdzonych przez: Policję oraz inne organy uprawnione do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za naruszenia w ruchu drogowym lub do prowadzenia czynności wyjaśniających lub postępowań w sprawach tych naruszeń, przekazanych Policji przez te organy dla celów prowadzenia ewidencji.
Nasz ekspert - Mariusz Wasiak - komentuje krótko i rzeczowo: - Może kierowcy będą się bardziej zastanawiać! (jm)
