Jest wyrok Sądu Najwyższego (sygn. akt: II KK 30/18) w sprawie kasacji skierowanej przez Rzecznika Praw Obywatelskich. Sprawa dotyczyła odebrania prawa jazdy osobie, która jechała na rowerze po spożyciu alkoholu. Rowerzysta został ukarany (ukaranego z art. 87 § 1a k.w) zakazem prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. I tak SN uznał kasacje za w pełni uzasadnioną, uchylił zaskarżony wyrok w punkcie zawierającym rozstrzygnięcie o środku karnym w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i nakazał sądowi niższej instancji ponownie rozpatrzyć sprawę. Rzecznik Sądu Najwyższego sędzia Michał Laskowski powiedział, że kodeks wykroczeń (art. 87 par. 4) nie pozwala karać odebraniem prawa jazdy w takiej sytuacji. Wyjaśnił, że taka osoba może zostać pozbawiona prawa do prowadzenia takiego rodzaju pojazdu, jakim poruszała się w stanie nietrzeźwości. Sędzia Laskowski podkreśla, że podobnie będzie w przypadku prowadzenia pod wpływem alkoholu innych pojazdów, takich jak zaprzęgi konne, dorożki itp., które nie są w prawie określane jako pojazdy mechaniczne. W uzasadnieniu wyroku uznano rację skarżącego, który twierdzi, że zgodnie z treścią art. 87 § 4 k.w., w wypadku ukarania za wykroczenie określone w art. 87 § 1a k.w., polegające na prowadzeniu w stanie nietrzeźwości pojazdu innego niż mechaniczny, można orzec zakaz prowadzenia pojazdów innych niż mechaniczne.
Sędzia M. Gierszon uzasadniła. W uzasadnieniu wyroku wydanego przez skład sędziowski pod przewodnictwem Małgorzaty Gierszon czytamy: - M. F. został obwiniony o to, że: w dniu 3 lipca 2016 r. ok. godz. 01:27 w W. na drodze publicznej w ruchu lądowym ul. O. naruszył zasady przewidziane w art. 45 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym w ten sposób, że będąc w stanie nietrzeźwości (I badanie 0,26 mg/l, II badanie 0,17 mg/l) kierował rowerem, tj. o wykroczenie z art. 87 § 1a k.w. w zw. z art. 45 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Sąd Rejonowy w W. wyrokiem z dnia 8 grudnia 2016 r., sygn. akt […], uznał M.F. za winnego popełnienia zarzucanego mu wykroczenia i za to na podstawie art. 87 § 1a k.w. wymierzył mu karę grzywny w wysokości 300 zł (pkt I). Na podstawie art. 87 § 4 k.w. w zw. z art. 29 § 1 i 2 k.w. orzekł wobec obwinionego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na 6 miesięcy (pkt II). Przedmiotowe orzeczenie nie zostało zaskarżone przez strony i uprawomocniło się 25 stycznia 2017 r. Kasację od prawomocnego wyroku, na korzyść M.F., wywiódł Rzecznik Praw Obywatelskich. Zaskarżył go w części dotyczącej orzeczenia o środku karnym. Skarżący zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie prawa materialnego, tj. art. 87 § 4 k.w., przez niewłaściwe zastosowanie i orzeczenie wobec obwinionego środka karnego w postaci 6 miesięcy zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w sytuacji, gdy zgodnie z powołanym przepisem można orzec jedynie zakaz prowadzenia pojazdów innych niż mechaniczne. Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi Rejonowemu w W. Sąd Najwyższy zważył: Kasacja Rzecznika Praw Obywatelskich, jako oczywiście zasadna, podlegała rozpoznaniu na posiedzeniu bez udziału stron w trybie art. 535 § 5 k.p.k. Rację ma skarżący, gdy twierdzi, że zgodnie z treścią art. 87 § 4 k.w., w wypadku ukarania za wykroczenie określone w art. 87 § 1a k.w., polegające na prowadzeniu w stanie nietrzeźwości pojazdu innego niż mechaniczny, można 3 orzec zakaz prowadzenia pojazdów innych niż wymienione w art. 87§1 kw, a więc innych niż mechaniczne. W obowiązującym stanie prawnym Sąd Rejonowy skazując M.F. za wykroczenie polegające na kierowaniu rowerem w stanie nietrzeźwości (art. 87 § 1a k.w.) i orzekając wobec obwinionego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, dopuścił się rażącej obrazy art. 87 § 4 k.w. Wobec powyższego, zgodnie z wnioskiem skarżącego, należało uchylić wyrok Sądu Rejonowego w zaskarżonej części i w tym zakresie przekazać sprawę do ponownego rozpoznania. W ponownym rozpoznaniu Sąd Rejonowy orzeknie w przedmiocie zakazu prowadzenia pojazdów zgodnie z art. 87 § 4 kw.
Podsumowując. SN orzekł, że sądy nie mogą orzekać zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w przypadku, gdy sprawcą wykroczenia jest osoba kierująca rowerem w stanie nietrzeźwości. Orzekając wobec obwinionego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy art. 87 par. 4 kodeksu wykroczeń. Jakie będą wyroki można sobie wyobrazić, a czy na drogach będzie bezpieczniej? Popatrzmy na słynne już foto, które przywołała dzisiejsza „Gazeta Wyborcza”. (jm)
Sąd Najwyższy – Komunikat: Za jazdę rowerem w stanie nietrzeźwości nie można stracić prawa jazdy
15 lutego 2018 r. - II KK 30/18
Sąd Najwyższy rozpoznał dziś kasację Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie rowerzysty ukaranego zakazem prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych za jazdę rowerem w stanie nietrzeźwości. Kasacja okazała się w pełni uzasadniona i SN uchylił zaskarżony wyrok w punkcie zawierającym rozstrzygnięcie o środku karnym w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, i w tym zakresie przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.
Rzecznik w kasacji podniósł zarzut rażącego naruszenie prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie art. 87 par. 4 Kodeksu wykroczeń. Powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z 6 października 2015 r. (V KK 313/15), w którym SN podkreślił się, że treść obecnie obowiązującego przepisu art. 87 par. 4 k.w. wskazuje jednoznacznie, iż w przypadku ukarania za wykroczenie polegające na prowadzeniu w stanie nietrzeźwości pojazdu innego niż mechaniczny, zakaz prowadzenia pojazdów, jaki może być orzeczony, nie dotyczy pojazdów mechanicznych. Zdaniem RPO treść środka karnego orzeczono w sposób sprzeczny ze wskazanym przepisem, co stanowiło jego rażące naruszenie, które miało istotny wpływ na treść orzeczenia.
Sąd Najwyższy uznał, że kasacja Rzecznika wniesiona na korzyść rowerzysty była oczywiście zasadna i w związku z tym podlegała rozpoznaniu na posiedzeniu bez udziału stron. SN w ciągu niecałego miesiąca od wniesienia kasacji, uwzględnił ją w całości i uchylił zaskarżony wyrok w części, którą orzeczono zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.
Uzasadniając dzisiejszy wyrok Sąd Najwyższy uznał, że rację ma skarżący, gdy twierdzi, że zgodnie z treścią art. 87 § 4 k.w., w wypadku ukarania za wykroczenie określone w art. 87 § 1a k.w., polegające na prowadzeniu w stanie nietrzeźwości pojazdu innego niż mechaniczny, można orzec zakaz prowadzenia pojazdów innych niż mechaniczne.
"W obowiązującym stanie prawnym Sąd Rejonowy skazując rowerzystę za wykroczenie polegające na kierowaniu rowerem w stanie nietrzeźwości i orzekając wobec obwinionego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, dopuścił się rażącej obrazy art. 87 § 4 k.w." stwierdził Sąd Najwyższy i zaznaczył, że rozpoznając sprawę ponownie Sąd Rejonowy orzeknie w przedmiocie zakazu prowadzenia pojazdów zgodnie z naruszonym przepisem.
Sąd Najwyższy potwierdził tym samym, że sądy nie mogą orzekać zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych wobec osób kierujących rowerem w stanie nietrzeźwości.
