Nowela przekształciła jazdę na rowerze pod wpływem alkoholu lub narkotyków z przestępstwa w wykroczenie, za które będzie groziła kara aresztu lub grzywna. (519-89 fot. Jola Michasiewicz)
Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw to największa reforma kpk od momentu jego uchwalenia w 1997 r. Jej zasadniczym celem jest usprawnienie postępowania karnego poprzez przyspieszenie i lepsze zorganizowanie poszczególnych czynności, oraz wyeliminowanie tych, które nie są niezbędne. Ustawa wprowadza kontradyktoryjność procesu karnego, czyli sytuację, w której strony są sobie równe i toczą spór przed sądem pełniącym rolę arbitra. Cel ten ma zostać osiągnięty przede wszystkim przez wyeliminowanie - za zgodą stron - z materiału dowodowego tych jego części, które nie mają istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Zgodnie z nowelizacją prawo składania propozycji przeprowadzenia dowodów w procesie, tzw. inicjatywa dowodowa, przysługiwać będzie co do zasady stronom postępowania. Dowody będą przeprowadzane przez tę stronę, na wniosek której dowód został dopuszczony. Przeprowadzenie dowodów przez sąd będzie możliwe tylko w wyjątkowych wypadkach. W myśl ustawy strony – poza prokuratorem reprezentującym interes publiczny – nie będą miały obowiązku uczestniczenia w rozprawie. Ponadto zgodnie z nowelizacją sprawcy wszystkich występków będą mogli składać wnioski o skazanie bez rozprawy. Dotychczas było to możliwe w przypadku występków zagrożonych karą nieprzekraczającą 10 lat więzienia. Zmienione zostały przepisy dotyczące składu sądu. Składy sędziowskie zostały zmniejszone, co obniży kosztów postępowań i je przyspieszy. Ponadto nowelizacja m.in. rozszerza możliwości sądu odwoławczego. Jego orzeczenia mają co do zasady kończyć proces bez zwracaniia sprawy sądowi pierwszej instancji. Zgodnie z ustawą także radcowie prawni będą mogli być obrońcami w postępowaniu karnym i karnym skarbowym. Dotąd było to uprawnienie zastrzeżone dla adwokatów. Ponadto nowelizacja przekształciła jazdę na rowerze pod wpływem alkoholu lub narkotyków z przestępstwa w wykroczenie, za które będzie groziła kara aresztu lub grzywna. Nowelizacja zobowiązuje rząd do przedłożenia Sejmowi i Senatowi - nie później niż do końca 2017 r. - informacji z wykonania reformy oraz jej skutków. Sejm VII kadencji uchwalił nowelizację 27 września 2013 r., a prezydent podpisał ją 17 października 2013 r. Zasadnicza część reformy wchodzi w życie 1 lipca 2015 r. z wyjątkiem niektórych przepisów mówiących m.in. o dokumentach jakie trzeba przekazać sądowi wraz z aktem oskarżenia, które weszły w życie 9 listopada 2013 r. oraz przepisów regulujących m.in. zasady udostępniania akt sprawy sądowej oraz możliwości ich kopiowania stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym, które weszły w życie 2 czerwca 2014 r.
