Drugie czytanie wczoraj, dziś ponownie Komisja Infrastruktury - to kolejne etapy procedowania poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (druk nr 2667 [kliknij]). Projekt dotyczy kwestii pogarszającej się sytuacji wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego, pauperyzacji egzaminatorów. Niestety - jak to zostało powiedziane z trybuny sejmowej - budzi znaczące wątpliwości. Przypomnijmy - projekt uzyskał negatywne opinie ze strony samorządowej (Związku Województw RP, Konwentu Marszałków RP i Związku Powiatów Polskich) oraz reprezentantów branży. W trakcie obrad plenarnych posłowie zadali 21. pytań wskazując na potrzeby zmian systemowych. Poseł Mirosław Suchoń zgłosił konkretne propozycje poprawek. Przedłożony dokument wrócił pod obrady Komisji Infrastruktury, tu posiedzenie trwało… 5 minut.
3.11. Posiedzenie plenarne [kliknij] - poseł Tadeusz Chrzan, poseł sprawozdawca przedstawił Sprawozdanie Komisji Infrastruktury [kliknij]) w tym ocenę zgłoszonych poprawek. Komisja zaopiniowała projekt pozytywnie i rekomendowała jej uchwalenie.
- WORD-y z założenia miały być instytucjami samofinansującymi się, jednak w związku z biernością rządu w kwestii braku podnoszenia opłat egzaminacyjnych, wobec rosnących kosztów utrzymania ośrodki mierzą się z coraz większymi problemami finansowymi. (…) Projektodawca dziś przerzuca odpowiedzialność za podnoszenie opłat egzaminacyjnych oraz stanu ośrodków na samorządy. Do czego prowadzi proponowany mechanizm dobrowolnych dotacji z budżetu województw. Większość dochodów word-ów pochodzi z przeprowadzanych egzaminów na prawa jazdy. Dlaczego więc zamiast ponieść opłaty za tę działalność i urealnić je w stosunku do aktualnej sytuacji gospodarczej i kosztów prowadzenia ośrodków proponuje się przerzucenie tych kosztów na samorządy? Co więcej propozycja ta nie wiąże się ze wskazaniem dodatkowych dochodów budżetów województw, z których wspomniane dotacje miałyby być finansowane. Jest to niezgodne z art. 167 ust. 1 i 4 Konstytucji. (…) - pytał poseł Maciej Lasek. Mówiąc o proponowanych regulacjach dotyczących wynagrodzeń egzaminatorów konkludował: - Niesie to zagrożenie, że nierówne płace w skali kraju mogą skutkować brakami personelu w gorzej opłacanych ośrodkach oraz niejednolitym poziomem egzaminowania, w zależności od tzw. „zamożności” województwa. Może lepiej w miejsce państwowych praw jazdy wprowadzić prawo jazdy wojewódzkie? - podsumował poseł.
Posłanka Karolina Pawliczak wskazywała, iż jedynym racjonalnym rozwiązaniem narosłych problemów są rozwiązania systemowe, czyli wprowadzenie do przepisów ustawy mechanizmu umożliwiającego regulowanie opłat za egzaminy przy pomocy wiarygodnego i miarodajnego wskaźnika. I proponowała - bez takich działań ustawa niczego nie zmienia, dzieli środowisko i przerzuca odpowiedzialność na samorządy.
- Poseł Stefan Krajewski przywoływał, iż po przyjęciu projektu ustawy - w zaproponowanym kształcie - województwa będą musiały ponieść kolejne środki z budżetów np. w przypadku województwa mazowieckiego to nawet 17 mln złotych. A niestety projekt nie podaje źródła dochodów, nie zabezpiecza środków, w ramach których samorządy miałyby dofinansowywać działalność word-ów. - Różne stawki za egzamin i dla egzaminatorów - co to może spowodować? Pytał poseł i mówił o tzw. turystyce egzaminacyjnej, konkurencji województw i nierównym traktowaniu egzaminatorów. - Żadne ze środowisk egzaminatorskich, ani skupione w Krajowym Stowarzyszeniu Egzaminatorów, ani w Komitecie Egzaminatorów, ani też w różnych związkach zawodowych nie popiera pomysłu, aby ich wynagrodzenia ustalały sejmiki - podsumował mówca.
Poseł Mirosław Suchoń oceniał: - To, że te przepisy nie są aktualizowane od wielu, wielu lat - wszyscy wiemy. To, że dzisiaj aktualizacja tych przepisów jest trudna w uwagi na rosnące koszty utrzymania - to również wiemy. (…) To ośrodki ruchu drogowego miały finansować działania m.inn. samorządowe w zakresie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. To była rola word. (…) I złożył dwie poprawki. Pierwszą, która likwiduje możliwość obciążenia samorządów kosztami funkcjonowania word i drugą - propozycje, aby opłaty z tytułu egzaminów były powiązane z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Po zgłoszeniu stanowisk klubów i kół odbyła się także dyskusja w ramach której posłowie zgłosili 21. pytań. Czy nie lepiej znaleźć rozwiązanie systemowe, jeżeli chodzi o opłaty za egzaminy. W jakiej części ustawy budżetowej są przewidziane środki dla samorządów w omawianym zakresie? - Jeżeli celem działalności word-u jest profesjonalna działalność na rzecz przygotowania i przeprowadzenia egzaminów państwowych to dlaczego rząd nie chce wziąć żadnej odpowiedzialności, aby ta działalność była na najwyższym poziomie? - padały propozycje i pytania. Odpowiedzi udzielił Rafał Weber, sekretarz stanu w resorcie infrastruktury: - Popieramy ten projekt ustawy, bo jest on najlepszym z możliwych rozwiązań - oceniał. I tak oto uzasadniał tę wypowiedź: - Sytuacja 49. wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego jest różna. W jednych faktycznie jest ona trudna ze względu na mniejsze wpływy, ponieważ osób egzaminowanych jest mniej. W innych ta sytuacja jest stabilna. Takich faktycznie jest coraz mniej, ale jednak jest stabilna, tam te zyski są generowane. Dlatego pozostawienie tego systemu w takiej formule od 1998 roku jest w tej chwili archaizmem. Sytuacja zmienia się dynamicznie. Sytuacja zmienia się na bieżąco, dlatego umożliwienie tworzenia tego otoczenia związanego z opłatą za egzaminy, a także z kształtowaniem parametrów za wynagrodzenia egzaminatorów przez województwa jest rozwiązaniem najlepszym z możliwych (…). Wiceminister uzasadniając to zróżnicowanie przywołał informacje otrzymane z word-ów, z której wynikało, iż już dziś odnotowana różnica wynagrodzeń egzaminatorów w różnych województwach to ok. 3 tysięcy złotych. Odnosząc się do kwestii tzw. turystyki egzaminacyjnej także wskazywał, iż taka możliwość istnieje już teraz. I konkludował: - Jeżeli chodzi o bezpieczeństwo w ruchu drogowym - to wątek pośredni, poboczny - to statystyki wskazują, że 10. miesięcy tego roku było dużo bardziej bezpieczne, niż jak porównamy do 10. miesięcy roku poprzedniego i lat wcześniejszych. R. Weber w zakresie działań na rzecz poprawy brd na polskich dogach wskazał na działania inne niż te podejmowane przez word-y
Wobec zgłoszonych do przedłożonego projektu ustawy poprawek dokument wrócił do rozpatrzenia przez Komisję Infrastruktury. (…)
4.11. Posiedzenie Komisji Infrastruktury [kliknij]. Rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (druki nr 2667 i 2712). Posłowie głosując nad wnioskiem o odrzuceniem projektu ustawy w całości, a następnie konkretnymi poprawkami - przy negatywnym stanowisku rządu - wszystkie odrzucili. I tak: Nad odrzuceniem całości projektu głosowało 34 posłów w tym. ZA było 16, PRZECIW - 18, nikt się nie wstrzymał. I dalej: poprawka pierwsza - głosowanie (35 głosujących posłów): ZA przyjęciem poprawki - 16 posłów, PRZECIW - 19. Głosowanie poprawki 2 i 3 (głosowanie łączne) - ZA przyjęciem poprawek - 2 posłów, PRZECIW - 20, 13 - WSTRZYMAŁO SIĘ. Sprawozdanie - druk nr 2712-A [kliknij]) Posiedzenie trwało… 5 minut.
Czy w dniu dzisiejszym odbędzie się trzecie czytanie projektu? W porządku obrad nie przewidziano. Jednak nie można wykluczyć zmiany porządku i wprowadzenia takiej zmiany oraz głosowania [kliknij]. Kolejne posiedzenie Sejmu RP zaplanowano na 15, 16, 17 listopada 2022 r. Po głosowaniu projekt zostanie przesłany do Senatu RP. (jm)