Rozmowy

Jerzy Wasilewski. Porozmawiajmy o proponowanych zmianach

4 lutego 2020

Jerzy Wasilewski. Porozmawiajmy o proponowanych zmianach
Jerzy Wasilewski, instruktor nauki jazdy oraz techniki jazdy (fot. Jolanta Michasiewicz)

Projekt 30.01.2020 r. ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami [kliknij]

Porozmawiajmy o proponowanych zmianach w ustawie – Prawo o ruchu drogowym oraz ustawie o kierujących pojazdami proponowanych w rządowym projekcie nowelizacji z dnia 30.01.2020 r.

         W ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2020 r. poz. 110) wprowadza się następujące zmiany:

Projekt: 1) w art. 13 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Pieszy wchodzący na jezdnię lub torowisko albo pieszy przechodzący przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na tym przejściu ma pierwszeństwo przed pojazdem.”;

Jak jest teraz?

Art. 13. 1. Pieszy, przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na tym przejściu ma pierwszeństwo przed pojazdem.

Przypomnijmy sobie, co to jest szczególna ostrożność oraz zasada ograniczonego zaufania?

Art.  2. Użyte w ustawie określenia oznaczają:

22) szczególna ostrożność - ostrożność polegającą na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie;

Art.  3. 1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo, gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie.

Art.  4. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze mają prawo liczyć, że inni uczestnicy tego ruchu przestrzegają przepisów ruchu drogowego, chyba, że okoliczności wskazują na możliwość odmiennego ich zachowania.

W projekcie uszczegółowiono obowiązki pieszych związanych z zachowaniem szczególnej ostrożności i rozszerzono ten obowiązek na pieszego wchodzącego na jezdnie. Ustawodawca klarownie podkreśla obowiązki pieszego jeszcze przed wejściem na przejście oraz utrzymuje ten obowiązek na przejściu. Niestety niechroniony uczestnik ruchu przemieszczając się przez jezdnie bardzo często robi to bez upewnienia się czy może wejść na przejście, co gorsze kontynuuje przemieszczanie się bez obserwacji czy nadjeżdża pojazd. W naszym kraju panuje społeczna hipnoza zielonego światła i białych pasów na jezdni, widząc takie miejsca, włącza się nam blokada, która podpowiada - na przejściu mam pierwszeństwo!. Należy pamiętać, że bezwzględne pierwszeństwo nie istnieje.  Poruszając się po drodze należy pamiętać o zapisach ustawy PoRD art. 2. 22 , art. 3 oraz art. 4, który nakłada na nas obowiązek powstrzymania się od przechodzenia, a nawet cofnięcia się z przejścia, jeżeli z zachowania innego uczestnika wynika, że nie przestrzega przepisów ruchu drogowego.

Projekt: 3) w art. 26 ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się w tym miejscu lub na nie wchodzącego, i ustąpić pierwszeństwa pieszemu wchodzącemu na to przejście albo znajdującemu się na tym przejściu.”;

Jak jest teraz?

Art. 26. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu.

Przypomnijmy sobie, co to jest ustąpienie pierwszeństwa?

Art.  2. Użyte w ustawie określenia oznaczają:

23) ustąpienie pierwszeństwa - powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić innego kierującego do zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany prędkości, a pieszego - do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku;

Zmiany zaproponowane w art. 26 ust 1 w swoim założeniu mają zwiększyć ochronę pieszych w rejonie przejść dla pieszych poprzez nałożenie na kierujących nowych obowiązków takich jak: zmniejszenie prędkości i ustąpienie pierwszeństwa pieszemu wchodzącemu na to przejście. Kierujący zbliżający się do przejścia ma obowiązek obserwacji nie tylko pieszych znajdujących się na przejściu, ale również wchodzących na przejście. Mamy już taki zapis w rozporządzeniu w sprawie znaków i sygnałów drogowych par 47 ust 4. Ustawodawca zdecydował się przenieś ten przepis do Ustawy i dobrze. Mam nadzieje, że skończy się dyskusja na temat wyższości świąt. Proponowany zapis „zmniejszyć prędkość tak…” wśród kierowców wywołuje burzliwe dyskusje, że zakorkujemy całe miasta, a pieszy i tak nie wejdzie na przejście, bo ma chęć porozmawiać przy przejściu dla pieszych. Zastanawiam się, dlaczego nie ma dyskusji o ustąpieniu pierwszeństwa innemu pojazdowi? No cóż. Przywykliśmy do umożliwienia autobusowi wyjeżdżającemu z zatoki, włączenie się do ruchu, przywykniemy do ustępowania pierwszeństwa pieszemu. Należy pamiętać, że jadąc wolniej jedziemy bezpieczniej i chociaż brzmi to dziwnie, przemieszczamy się szybciej.

Projekt: 2) w art. 20: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „1. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym wynosi 50 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2.”, b) uchyla się ust. 1a;

Jak jest teraz? Art. 20. 1. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym w godzinach 500-2300 wynosi 50 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2. 1a. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym w godzinach 2300-500 wynosi 60 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2.

Moim zdaniem zmiana przepisu jest słuszna i uzasadniana, chociażby poprawą bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu, co zwiększa szansę potrąconego pieszego na przeżycie.

Projekt: 4) w art. 135 w ust. 1 w pkt 1a lit. a otrzymuje brzmienie: „a) kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h,”.

Jak jest teraz? Art. 135. 1. Policjant: 1) zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w razie: 1a) zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w przypadku ujawnienia czynu polegającego na: a) kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym lub

Dobra i oczekiwana zmiana. Mam nadzieje, że ukróci to zapędy przejeżdżających, a właściwie przelatujących „kierowców” obok innych prawidłowo poruszających się kierujących.

         W ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2019 r. poz. 341) wprowadza się następującą zmianę:

Projekt: Art. 2 W ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2019 r. poz. 341, 622, 1287 i 2020) w art. 102 w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie: „4) kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h;”.

Jak jest teraz? Art. 102. 1. Starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, w przypadku, gdy: 4) kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym;

Zostanie usunięty zapis „na obszarze zabudowanym”, co jest konsekwencją proponowanej zmiany art. 135 PoRD.

Projekt: Art. 3 Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2020 r.

Podsumowanie. Podsumowując projekt mogę stwierdzić, że ma on na celu poprawę bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego w tym niechronionych uczestników ruchu. Popieram zmiany. Uważam jednak, że dotychczasowe przepisy były wystarczające, choć rozrzucone w różnych aktach prawnych. Z jakiś powodów jesteśmy przyzwyczajeni do uszczegółowienia przepisów oraz ich powtarzania w innych aktach prawnych.

Edukacja od juniora do seniora, poszanowanie prawa przez kierujących i niechronionych uczestników ruch drogowego, infrastruktura drogowa oraz rzetelność dziennikarska. Moim zdaniem to podstawowe przyczyny wypadków drogowych w naszym kraju, a właściwie ich brak.

Dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym wystarczyłby tylko jeden przepis, art. 3, 1 PoRD

Art. 3. 1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo, gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie.

Warto ten przepis przeczytać kilka razy, przespać się i jeszcze raz przeczytać, wtedy nie będzie problemu ze zrozumieniem prawa drogowego?

Jerzy Wasilewski (Wołów)