Kolejny miesiąc trwa dyskusja dotycząca „przedawnienia punktów”, a dokładnie „zróżnicowanego początku jego biegu”. W tej kwestii wystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich, a kilka dni temu także grupa posłów. Resort infrastruktury zajął stanowisko. Zdecydowanie nie widzi potrzeby zmian art. 98 ustawy o kierujących pojazdami. Czekamy na odpowiedź ministra spraw wewnętrznych i administracji.
Rzecznik Praw Obywatelskich. W wystąpieniu zaadresowanym do ministra infrastruktury RPO wskazał [kliknij] m.inn. „Należy zaznaczyć, że różne rodzaje mandatów stają się prawomocne w różnych terminach. Mandat gotówkowy staje się prawomocny z chwilą uiszczenia grzywny funkcjonariuszowi, który ją nałożył. Mandat kredytowy staje się prawomocny z chwilą pokwitowania jego odbioru przez ukaranego, przy czym, jak wskazano wyżej, ukarany ma dalsze 7 dni na jego zapłacenie. Mandat zaoczny staje się prawomocny z chwilą uiszczenia uprawnionemu organowi grzywny w 14-dniowym terminie; w razie jej nieuiszczenia do sądu kierowany jest wniosek o ukaranie w zwyczajnym trybie wykroczeniowym (art. 99 k.p.s.w.). Nie trzeba dodawać, że orzeczenie sądu, w tym wymierzające grzywnę, staje się prawomocne w przypadku braku wniesienia środka zaskarżenia od wyroku I instancji lub po wydaniu stosownego wyroku przez sąd II instancji. Przechodząc do systemu przedawnienia punktów karnych, który obowiązuje od dnia 1 stycznia 2022 r. zauważenia wymaga, iż istotną zmianą w tym zakresie jest fakt, że obecnie punkty przedawniają się po 2 latach, nie zaś, jak dotychczas, po 1 roku. Nie jednak sama długość terminu przedawnienia punktów budzi zastrzeżenia, lecz zróżnicowanie początku jego biegu.” I tu Macin Wiącek analizuje: „Do dnia 31 grudnia 2021 r. bieg tego terminu rozpoczynał się jednolicie - w momencie uprawomocnienia się rozstrzygnięcia stwierdzającego naruszenie przepisów ruchu drogowego, niezależnie od tego, czy nastąpiło to w postępowaniu mandatowym, czy też zwyczajnym postępowaniu wykroczeniowym. Od dnia 1 stycznia 2022 r., zgodnie z art. 98 ust. 5 u.k.p., bieg ww. terminu rozpoczyna się w różnych momentach, w zależności od rodzaju rozstrzygnięcia, którym zostało stwierdzone naruszenie przepisów ruchu drogowego i ewentualnie nałożona grzywna: 1) od daty uprawomocnienia się orzeczenia, pod warunkiem, że grzywna została opłacona - w przypadku mandatu gotówkowego lub kredytowego opłaconego kartą (art. 98 § 3a k.p.s.w.) oraz w przypadku mandatu zaocznego opłaconego w terminie; 2) od daty wpłacenia grzywny - w przypadkach pozostałych, a więc w przypadku mandatu gotówkowego opłaconego gotówką, mandatu kredytowego zapłaconego w terminie (inaczej niż kartą) oraz w przypadku grzywny wymierzonej orzeczeniem sądu.”. Podsumowuje: „zwracam się do Pana Ministra z uprzejmą prośbą o rozważenie przedstawienia projektu zmian w art. 98 ust. 5 u.k.p. zmierzających do ujednolicenia początku biegu przedawnienia punktów karnych, niezależnie od formy mandatu lub orzeczenia, które stały się przyczyną ich przyznania.”
Interpelacja poselska. 2 maja br. Kancelaria Sejmu RP odnotowała wpływ interpelacji grupy posłów zaadresowanej do ministra spraw wewnętrznych i administracji [kliknij]. Posłowie piszą „w sprawie przedawnienia punktów karnych dla kierowców”. W swoim wystąpieniu piszą: - Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę, że sytuacja osoby ukaranej mandatem kredytowym będzie zróżnicowana w zależności od tego, czy zapłaci ona grzywnę bezpośrednio funkcjonariuszowi przy pomocy karty, czy też później. W pierwszym przypadku bieg przedawnienia punktów rozpocznie się od razu, w drugim dopiero w momencie zapłaty grzywny. Ujednolicenie początku biegu przedawnienia punktów karnych, niezależnie od formy mandatu lub orzeczenia może przyczynić się do pełniejszej realizacji zasady równości obywateli wobec prawa, wynikającej z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. I do ministra zostaje skierowane następujące pytanie: - Czy ministerstwo planuje zmiany w zakresie biegu przedawnienia punktów karnych dla kierowców? Czekamy na odpowiedź resortu.
Stanowisko resortu infrastruktury. Odpowiadając na wystąpienie z dnia 22 marca br. Marcina Wiącka Rzecznika Praw Obywatelskich wiceminister Rafał Weber [kliknij] wskazuje, iż nie występuje tu instytucja przedawnienia: „W pierwszej kolejności wskazać należy, że przepis art. 98 ust. 5 ustawy o kierujących pojazdami nie wprowadza instytucji przedawnienia. Przedawnienie jest terminem używanym przez przepisy ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U z 2021 r. poz. 2008, ze zm.), zwanej dalej k.w., rozumianym w ten sposób, że po upływie określonego czasu nie jest możliwe ukaranie bądź wykonanie orzeczonej kary wobec sprawcy wykroczenia. Zauważa, iż przywołany przepis stanowi jedynie o usunięciu informacji, dotyczącej otrzymanej liczby punktów zgromadzonych w centralnej ewidencji kierowców. I tu następuje wyjaśnienie oraz konkluzja: „Z punktu widzenia zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa i porządku w ruchu drogowym, nie dostrzega potrzeby zmiany art. 98 ust. 5 uokp.”
Czekamy na odpowiedź ministra spraw wewnętrznych i administracji. (jm)
